صوفيان قبل از ظاهر، به پاکسازي باطن مي‌پردازند و اولويت را به کارهايي مي‌دهند که به دل مربوط است. به تربيت روحي و اخلاقي، اهتمام مي‌ورزند و صوفيان صافي و حقيقي به احکام شرع حنيف پاي­بند و از بدعت‌ها و انحرافات در رفتار و کردار، به دورند

روشنفکران و عوام از تصوف به عنوان تخدیر توده‌ها و مانع پیشرفت‌های اجتماعی و همچنین عاملی در جهت عقب‌ماندگی و ستم‌پذیری وجود دارد صحیح نیست و خود عرفا و متصوفه در بسیاری از مواقع خلاف این را ثابت کرده‌اند. همچنین توجه داده می‌شود که تصوف به عنوان یک مکتب اجتماعی از جهت تعامل و نوع‌دوستی اجتماعی با مردم زمان همواره ظاهر بوده و منشا خدمات برجسته‌ای گردیده است.

"اعرابی به حج رفت. درطواف، دستارش بربودند. گفت: خدايا يکبار که به خانه ی تو آمدم، فرمودی که دستارم بربودند. اگر يک بار ديگر مرا دراينجا ببينی بفرمای تا دندانهايم را بشکنند."