پس موجودات، جملگى، جلوات خدايند و چون خدا زيباست، موجودات هم زيبا هستند. از منظر عرفانى، بحث زيبايى شناسى همين جا طرح مى شود. از اين روست كه روايتى داريم: «ان الله كتب الاحسان على كل شىء»؛ خداوند «احسان» – يعنى زيبا بودن – را بر همه موجودات واجب كرد. همه مخلوقات تكويناً زيبا هستند. اين مفهوم تجلى يا ظهور، مهمترين مبناى فهم عرفانى از هنر است. همين مبنا سبب مى شود كه عرفا زيبايى را انتولوژيك بفهمند، يعنى بحثى مربوط به كل موجودات،نه فقط احساسات شخصى فرد. (چنان كه واژه استتيك – زيبايى شناسى مدرن – به لحاظ ريشه شناختى، متضمن همين احساسات شخصى است). 

همه‌ی هنرها میكوشند به‌ آن‌ حال‌ موسيقايی و حال‌ شاعرانه‌ كه‌ اصل‌ همه‌ی هنرها است‌، برسند. خود آن‌ مقام‌ با بیخويشی همراه‌ است‌ و اگر جهت‌ صنعتگری در كار هنرمندی قوت‌ بگيرد، در واقع‌، هوشياری او بيش‌تر میشود.به‌ عبارت‌ ديگر، جنبه‌ی فرآوری و پديدآوردن‌ هم‌ در هنرمند است‌ و هم‌ در صنعتگر، امّا صنعتگر به‌ دليل‌ آن‌ كه‌ دائماً بر كارش‌ آگاهی دارد، از تجربه‌ی حال‌ شاعرانه‌ و موسيقايی بیبهره‌ است‌. ولی هنرمند ضمن‌ آن‌ كه‌ در اوج‌ بیخويشی است‌ و در سُكر و سرمستی حال‌ موسيقايی سير میكند، میتواند از اين‌ اوج‌ فرود نيايد و همچنان‌ از جنبه‌ی تخنه‌ (صنعتگری) هم‌ سود ببرد.