مجازات شلاق در غیر مواردی که شارع به عنوان حد تعیین کرده است در شرایط فعلی به باور نگارنده جز وهن نظام نمیتواند اثر دیگری در جامعه جهانی و حتی داخل کشور داشته باشد. تعریف حد در شرع عبارت است از کیفری که برای برخی از «گناهان» در قانون اسلام تعیین شده است. به سخن دیگر، اجرای حدود وسیله منع مردم از «گناهان» است.
شلاق به عنوان مجازات کیفری برای گناه به وسیله شارع تعیین و مقدار آن دقیقا در شرع معین شده است. اینکه امروزه مجازات شلاق را به عنوان تأدیب یا کیفری که مقدار و نوع آن در قانون معین نشده به کار ببریم به این امید که باعث تأدیب خلافکاران بشود، جای بحث دارد.
مجازات شلاق به عنوان تعزیر و تأدیب مجرمین مدتهاست که در اکثر کشورها منسوخ شده است و هیچ مسلمانی اجازه نمیدهد سازمانهای حقوق بشری مختلف راجع به مجازاتی که شارع در نظر گرفته است حرف و حدیث داشته باشند و مجازاتهای شرعی را زیر سئوال ببرند. روایتی از حضرت رسول (ص) نقل است که میفرمایند: «اقامه حد خیر من مطراربعین صباحأ – برکات اجرای حد الهی از چهل روز باران بهتر است» مجازات شلاقی که شارع به عنوان حد در نظر گرفته است موضوع این مطلب نیست. هر چه هم سازمانهای حقوق بشری راجع به این نوع مجازات سخن بگویند ناشی از عدم اطلاع این نوع سازمانها است زیرا فرق بین گناه و جرم را نمیشناسند، گناه انجام عملی است که شارع آن را منع کرده است و حد مجازاتی است که شارع برای گناه انجام یافته در نظر گرفته و نوع و میزان آن توسط شارع تعیین شده است. در مقابل قوانین شرعی که حد جزء آنهاست، قوانین موضوعه وجود دارند. قوانین وضعی اصطلاحی است در فلسفه حقوق و به قوانینی گفته میشود که با تصمیم انسانها در یک جامعه و نه لزوما مبتنی بر اخلاقیات، قوانین مقدس یا قوانین طبیعی وضع میشود. به همین اعتبار است که قانون باید «وضع» شود، یعنی قانون باید طی تشریفاتی که در وضع قانون در نظر گرفته میشود به وسیله مراجع رسمی قانونگذاری وضع شود. هرچند در تعریف عامتر، قانون مجموعهای از دستورالعملهاست که از سوی گروهی از مؤسسات به اجرا گذاشته میشود.
با توصیفی که گفته شد، آیا بهتر نیست به جهت حفظ حرمت قوانین شرعی خصوصأ حدودی که شارع به جهت جلوگیری از گناه وضع نموده است دامنه این نوع مجازات را به قوانین وضعی نکشانیم و بهانه به دست مخالفینی که انگشت در کردهاند تا با هربهانه به باورهای مذهبی بتازند، ندهیم؟ متأسفانه مدتهاست نمایندگان مجلس بدون درنظر گرفتن این مهم که نباید بهانه به دست «معاندین» بدهیم تا در پی مصوبات ما به قوانین شرعی انتقاد وارد کنند، در قوانین موضوعه هم مجازات شلاق را وارد میکنند؛ موضوعی که باید با دقت و تامل با آن برخورد کرد و مانع آن شد که به باورهایمان اهانتی صورت بگیرد.
نعمت احمدی
روزآنلاین