دور نخست مذاکرات هسته ای با حضور «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه، «جان کری» وزیرخارجه آمریکا و «کاترین اشتون» هماهنگ کننده کشورهای ۱+۵ حدود ساعت ۱۲ امروز (یکشنبه) به وقت محلی آغاز و در ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه پایان یافت. مذاکره کنندگان دومین دور گفت و گوهای خود را ساعاتی دیگر شروع خواهند کرد تا بحث پیرامون موارد اختلافی خود که عمدتا بر سر میزان غنی سازی اورانیوم و جدول زمانبندی لغو تحریم ها علیه ایران است ادامه دهند.
عمان امروز میزبان دور جدید مذاکرات وزرای امور خارجه ایران و آمریکا با حضور نماینده اتحادیه اروپا است. ایران و غرب تا ۲۴ نوامبر (۱۵ روز دیگر) فرصت دارند تا بر سر برنامه تحقیقات هسته ای ایران به توافقی جدید برسند.
در ابتدای روز گزارشهای غیر رسمی از حضور علی اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبری در زمینه سیاست خارجی در این مذاکرات منتشر شد اما این خبر ها به سرعت توسط رسانه های داخلی تکذیب شد.
محمد جواد ظریف شب گذشته در بدو ورود به عمان خاطرنشان کرد که اصل لغو تحریمها در توافق ژنو پذیرفته شده و طرف غربی با اراده سیاسی می تواند رسیدن به توافق جامع را قابل دسترس کنند.
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: تحریمها قسمتی از راه حل نیست، بلکه قسمتی از مشکلی است که هیچ وقت کمکی به حل موضوع نکرده است.
به گزارش ایسنا، ظریف درگفت‌وگو با خبرنگاران تصریح کرد: با توجه به توافقی که در ژنو کردیم مهمترین موضوع حل نشده پذیرفتن این واقعیت از سوی کشورهای غربی است که تحریم ها قسمتی از راه حل نیست بلکه قسمتی از مشکلی است که هیچ‌وقت کمکی به حل موضوع نکرده است.
وی دومین مساله را حجم غنی سازی دانست و گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره برنامه صلح آمیز هسته‌ای داشته و بر مبنای فتوای مقام معظم رهبری سلاح هسته ای و کشتارجمعی از منظر اعتقادی و دکترین دفاعی ما هیچ جایگاهی ندارد.
ظریف رسیدن به راه حل در پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران را امکان پذیر دانست و گفت: چنانچه طرف های غربی بتوانند اطمینان حاصل کنند که هدف ما صلح آمیز است و اغراض سیاسی نداشته باشند اکنون زمان خوبی است تا چارچوب توافق مشخص شود.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درخصوص چگونگی ادامه فعالیت تاسیسات نطنز، فردو و اراک از نظر فنی گفت: تمامی این مسایل به لحاظ فنی راه حل های خوبی دارد و آنچه که باعث شده تاکنون مورد توافق طرف مقابل قرار نگیرد بیشتر ملاحظات سیاسی بوده و امیدواریم با توجه به وجود همه روش های فنی به راه حل مناسبی دست یابیم.
ظریف که برای گفت‌وگوهای سه جانبه هسته ای با همتای آمریکایی خود و کاترین اشتون هماهنگ کننده مذاکرات هسته ای و همچنین مذاکره با کشورهای ۱+۵ وارد مسقط پایتخت پادشاهی عمان شد در فرودگاه مسقط مورد استقبال یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان قرار گرفت.
وزیر امور خارجه کشورمان را در این دوره از مذاکرات سیدعباس عراقچی، مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه، حمید بعیدی نژاد مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل، مرضیه افخم سخنگو، سیدمحمد علی حسینی مشاور وزیر و همچنین پژمان رحیمیان، محمد امیری و داود محمد نیا همراهی می کنند.
حجم غنی‌سازی و لغو تحریمها مهمترین موارد اختلاف
وزیر امور خارجه گفت: موضوعات اساسی مورد اختلاف بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای ۱+۵ حجم برنامه غنی سازی و نحوه برداشتن تحریم‌هاست. محمد جواد طریف همچنین در مصاحبه با خبرنگاران همراه خود در هواپیما گفت: برخی پیشنهادات برای رسیدن به راه حل مطرح شده است اما الزاما راه حل مشخصی وجود ندارد.
ظریف با اشاره به اینکه برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران کاملا صلح آمیز است گفت امیدوارم برای حل و فصل این موضوع کشورهای ۱+۵ بهترین انتخابشان رسیدن به راه حلی برمبنای مذاکره باشد. ظریف افزود: هنوز فاصله بین دیدگاه‌های طرفین در مورد موضوعات اساسی قابل توجه است و از مذاکرات نیویورک به بعد نگاه کردن به راه حل ها را بجای تمرکز بر اختلافات انتخاب کردیم.
وی در خصوص انتخاب عمان به عنوان میزبان مذاکرات گفت: با توجه به اینکه عمان نقش قابل توجهی در شروع روند مذاکرات داشته است امیدواریم با حضور در مسقط بتوانیم از تلاش هایی که دولت عمان در این زمینه کرده قدردانی کنیم.
احتمال اینکه خروجی مذاکرات عمان نوعی توافق باشد، منتفی نیست
از سوی دیگر رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ گفت که احتمال اینکه خروجی مذاکرات عمان نوعی توافق باشد منتفی نیست، ولی به هیچ وجه نمی‌شود پیش‌بینی خوش‌بینانه‌ای را ارائه کرد که همه چیز در عمان به پایان خواهد رسید. علاءالدین بروجردی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: با توجه به اینکه مواضع جمهوری اسلامی ایران بسیار شفاف است و بارها اعلام شده به هیچ وجه از مواضع اعلام شده عقب‌نشینی صورت نخواهد گرفت و از خطوط قرمز تعیین شده نیز عبوری صورت نخواهد گرفت و اگر توافق حاصل نشود صورت‌حساب آن را حتما باید به پای آمریکا نوشت که احتمال دارد چارچوب منطقی توافق را نپذیرد.
سال گذشته، پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رییس جمهور، ایران با دولتهای آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین (گروه موسوم به ۱+۵) به توافق رسید تا در عوض کاهش اثر تحریمهای اقتصادی علیه آن کشور، تحقیقات اتمی خود را محدودتر کند. علی رغم پیشرفت مذاکرات در طول سال گذشته دو طرف هنوز بر سر ظرفیت باقی ایران برای غنی سازی اورانیوم و سرعت رفع تحریمهای اقتصادی به توافق نرسیده اند. با این حال، دو طرف از عواقب عدم حصول توافق پیش از ۲۴ نوامبر ابراز نگرانی کرده اند و می دانند که در آستانه یک فرصت تاریخی قرار دارند.