Search
Close this search box.

تجلیل گزارش‌گران بدون مرز، از ۱۰ زن روزنامه‌نگار به مناسبت ۸ مارس روز جهانی زن

حرفه‌‌ی روزنامه‌نگاری که از دیرباز مردانه بود، حال زنانه شده است. برخی از این زنان کار کاووشگرانه و تحقیقی را برای افشای نقض حقوق بشر، فساد و یا تابوها در جامعه‌شان برگزیده‌اند. کار کردن در باره این موضوع‌های حساس، آن‌ها را نیز چون همکاران مردشان، قربانی ترساندن، تهدید و تهاجم می‌کند، و گاه به کشتن می‌دهد. ولی چون زن هستند، گاه متحمل شکل‌‌های ویژه‌‌‌‌‌ای از فشارها می‌شوند. از کارزارهای افتراآمیز و خشونت‌های جنسی تا تهدید خانواده‌ها. در برخی کشورها روزنامه‌نگاری برای زن « مغایر با هنجارهای جامعه» معرفی می‌شود و این خود عامل کینه‌توزی و کیفر است.

به گزارش گزارشگران بدون مرز، در حرفه‌ای که به شکل غالب هنوز مردانه است،بسیاری از زنان در برابر دشواری‌ها و خطرهای ویژه‌ای که به هنگام کار تهدیدشان می‌کند، سکوت را برمی‌گزینند. برآورد بنياد بين‌المللی رسانه‌های زنان (IWMF) در سال ۲۰۱۴ تصویری روشن بدست می‌دهد. نزدیک به دو سوم از ۹۷۷ زن روزنامه‌نگار که مورد پرسش قرار گرفته‌اند، تأیید می‌کنند که در ارتباط با فعالیت حرفه‌ای شان قربانی دهشت‌آفرینی، تهدید و یا سواستفاده جنسی شده‌اند. در یک سوم این موارد رئیس‌هایشان مسوول اقدام‌های مذکور بوده‌اند. نیمی از زنان روزنامه‌نگار قربانی آزارهای جنسی و یک پنجم مورد خشونت جسمی قرار گرفته‌اند. با وجود پیامدهای روان‌آزارانه‌ی این سواستفاده‌ها، اما همچنان در این باره سکوت قاعده است و برملا کردن استثنا.

برخی دیگر گواه بودن را انتخاب می‌کنند. خبرنگار افغان در گزارش سال ۲۰۱۴ گزارش‌گران بدون مرز از افغانستان می‌گوید: « من به مدت دو سال پیوسته با نامه و تلفن تهدید می‌شدم، که اگر به کارم ادامه دهم مسوول مرگ اعضای خانواده‌ام خواهم بود» وی در آخر، راه استعفا و برملا کردن علنی تهدیدها را بر می‌گزیند. در جامعه‌های پدرسالارانه، نبود حمایت و حفاظت لازم از روزنامه‌نگاران توسط مقام‌ها و نهادهای حکومتی و چیره‌گی مصونیت کیفری، برخی زنان را وادار به کناره گیری از روزنامه‌نگاری می‌شوند.

چالش اصلی برای زينت ارحيم که آموزش‌گر روزنامه‌نگاران و شهروند وب‌نگاران در شمال سوریه و فریده نیکزاد روزنامه‌نگار برجسته و بنیان گذار آژانس وخت نیوز در افغانستان، امنیت است. هالاهالا هتی، گزارش‌گر خبرگزاری فرانسه در برمه و مارسلا توراتی روزنامه‌نگار مستقل مجله مستقل پروسس در مکزیک، با مشکل زن بودن در «حرفه‌ای مردانه» مواجهه هستند. نوشین احمدی خراسانی نویسنده و مترجم نامدار و سردبیر سایت مدرسه فمینستی، در ایران و مائی آزانگو روزنامه‌نگار لیبریایی، قربانی آزارگری‌های دائمی برای روزنامه‌نگاری در دفاع از حقوق زنان هستند. خدیجه اسماعیلوا، چهره نامدار روزنامه‌نگاری کاووشگرانه آذربایجانی، و برنکیا اتانکویچ روزنامه‌نگار برجسته صرب با تهدیدهای جنسی نیز درگیر بوده‌اند. در جمهوری دمکراتیک کنگو، سولانژ لوسیکو نسیمیری، تنها سردبیر زن یک روزنامه در کیوس، نگران خانواده خود است که قربانی تهدید و حمله هستند. نگرانی مشترک با فاطمه الافريقی روزنامه‌نگار مراکشی که از انتشار نوسته‌هایش برای حفاظت از نزدیکانش خودداری می‌کند.

برنامه اقدام سازمان ملل برای امنیت روزنامه‌نگاران و مبارزه با مصونیت کیفری از مجازات، با نظر داشت خطرهای پیشاروی روزنامه‌نگاران زن، در امر امنیت روزنامه‌نگاران بر «ضرورت توجه بیشتر بر جنسیت» تأکید کرده است، توجه‌ای که ضرورت اجرایی فوری دارد.