تعریف بیماری وبا (التور):
وبا یک بیماری عفونی اسهالی خاص انسان است که به وسیلهی میکروبی به نام «ویبریو کلرا» ایجاد میشود. سمی که این میکروب در رودهی باریکِ انسان ترشح میکند باعث ایجاد بیماری در انسان میشود.
علائم بیماری وبا:
شخص مبتلا به وبا اسهال خفیف بدون درد و بدون تب داشته که کم کم شدید میشود. اسهال او آبکی و به شکل لعاب برنج است. گاهی همراه با استفراغ و گاهی هم بدون استفراغ میباشد. که به سرعت و درظرف ۳ تا ۴ ساعت سبب کمآبی شدیدِ بدن شده و در صورتی که سریعاً آب و املاح بدن جبران نشود سبب مرگ خواهد شد.
دورهی پنهان بیماری وبا:
از لحظهی ورود میکروب به بدن تا بروز بیماری از چند ساعت تا پنج روز طول میکشد، ولی بهطور معمول در ۱ تا ۲ روز، علائم بیماری آشکار میشود.
به محض شروع اسهال شدید ORS اسم دارویی است که در صورت بروز اسهال در اثر وبا باید بلافاصله مصرف شود.
راههای انتقال بیماری وبا:
انتقال بیماری از انسان به انسان به دو طریق صورت میگیرد:
الف) تماس مستقیم: این بیماری میتواند از طریق تماس با چیزهایی که آلوده به میکروب وبا هستند منتقل شود مثل دست دادن با دستهای آلودهی بیمار، تماس با استفراغ یا مواد دفعی بیمار، ملحفه و لوازم آلودهی او مثل لیوان و ظروف وحوله و… بیمار. حتی استفاده از توالتی که فرد بیمار قبلاً از آن استفاده نموده و ضدعفونی نشده باشد (شیرآب، دستگیرهی در،…).
ب) تماس غیرمستقیم: از طریق خوردنِ آب آلوده به مدفوع مثل استفاده از چاهها، استخرها، جویبارها و دریاچههای آلوده. از طریق خوردن سبزیجات و میوههای خامِ آلوده. استفاده از غذاهای پخته که پس از پخت، توسط دستِ آلوده و یا حشرات و.. آلوده شده باشد. تغذیهی کودکان با بطری به جای شیر مادر.
راههای پیشگیری ار بیماری وبا:
از دستکاری و بازی کردن اطفال با سبزیجات خام و میوهی سالمسازی نشده جلوگیری کنید. بعد از دست زدن به سبزیجات خام و میوهی سالمسازی نشده، دستهای خود را با آب و صابون بشویید. رعایت اصول بهداشت فردی ضرورت کامل دارد. در مسافرتها، برنامههای تفریحی و هنگام گردش در خارج شهر، آب آشامیدنی سالم و یا آبهای بطری شده دارای مجوز بهداشتی همراه داشته باشید و یا اینکه چای و میوهجات آبدار مانند هندوانه را جایگزین آب نمایید. در صورت نداشتنِ آب سالم، از آب منابع نامطمئن نظیر آب رودخانه و… برای آشامیدن استفاده ننمایید و در صورت ضرورت استفاده از آبِ این منابع آن را به مدت حداقل یک دقیقه جوشانده و مصرف نمایید. از مصرف یخهایی که رنگ شفاف نداشته و به صورت غیربهداشتی عرضه میشود خودداری نمایید. برای تهیهی یخ خوراکی، از آب آشامیدنی سالم یا جوشیدهی سرد شده استفاده نمایید. همچنین در صورتی که از سلامت یخِ مورداستفاده مطمئن نیستید بایستی حتماً آن را در پوشش بهداشتی و مناسب قرار داده و به منظور سرد نمودنِ آب و مواد غذایی بصورت غیرمستقیم از آن استفاده نمایید. جهت شنا کردن از استخرهایی که دارای مجوز بهداشتی هستند استفاده نمایید و از شنا کردن در آبهای آلوده پرهیز نمایید.
در پارکها فقط از شیرهایی که مخصوص آب آشامیدنی است استفاده نمایید.
مواد غذایی را از دسترس حشرات، جوندگان و حیواناتی مانند؛ مرغ و جوجه دور نگهدارید.
نحوهی سالمسازی میوه و سبزیجات
مرحله اول (پاکسازی): ابتدا میوه و سبزیجات را به خوبی پاک کرده و با آب سالم شستشو دهید تا گل و لای و مواد زاید آنها برطرف گردد.
مرحله دوم (انگل زادیی): در یک ظرف ۵ لیتری آب ریخته و به ازای هر لیتر آب ۳ تا ۵ قطره مایع ظرفشویی اضافه نموده و قدری به هم زده تا تمام میوه و سبزیجات در کفاب قرار گیرند و بعد از ۵ دقیقه آنها را با آب سالم شستشو دهید تا تخم انگلها جدا شوند.
مرحله سوم (گندزدایی): برای از بین بردن میکروبهای بیماریزا، یک گرم (نصف قاشق چایخوری) پودر پرکلرین را در ظرفی محتوی ۵ لیتر آب بریزید تا کاملاً حل شود و سبزی یا میوهی انگلزدایی شده را به مدت ۵ دقیقه در این محلول غوطهور نمایید. چنانچه پودر پرکلرین در اختیار ندارید میتوانید از محلولهای گندزدایی سبزیجات که در داروخانهها یا سایر فروشگاهها وجود دارد استفاده نمایید.
مرحله چهارم (آبکشی): پس ازانجام مرحلهی گندزدایی، میوه و سبزیجات را دوباره با آب سالم شستشو دهید تا باقیماندهی کلر و موادشوینده از آنها جدا شوند. پس از انجام این عمل، سبزی یا میوه قابل مصرف خواهد بود.