مقاله‌ای که روزنامهٔ “قانون” را به‌خاطر چاپ آن تعطیل کردند!

خر جانوری است که نامش بدون شرحی یکبار در اوستا آمده است.
طول عمر خر بین ۱۵ تا ۴۰ سال است.
خر در قرآن یکبار برای زنده شدنِ پس از مرگ و یکبار برای “انکر الاصوات” بودنش یعنی صدای بلندش، و یکبار هم برای عالمانِ بی‌عمل به‌کار رفته است.
(آیه‌ی قرآن: کسی که علم دارد و عمل به علمش نمی‌کند، مانند خری است که بارش کتاب باشد)

در پژوهش‌های دانشمندان، خر باهوش‌ترین حیوان اهلی است، حتی از سگ و گربه خیلی باهوش‌‎تر است.
داستان شگال خر سوار در “مرزبان نامه” هم آمده است.

بر خلاف باور رایج، خر، خر نیست باهوش است!
هیچ‌گاه یک اشتباه را دو بار تکرار نمی‌کند!
هیچ‌گاه پایش دو بار توی یک گود نمی‌رود!
تنها یک بار که از خانه‌ی صاحبش رفت صحرا و برگشت، راه را یاد می‌گیرد!

به قول یکی از اساتید، گاو از خر خرتر است. چون گاو نان را با سفره‌ی پلاستیکی‌اش می‌خورد و می‌میرد ولی خر نمی‌خورد!

تنها مشکلی که خر دارد اگر فرستادی‌اش بالای بام، دیگر پایین نمی‌آید تا خود و اهل خانه را هلاک کند.
این نکته‌ی مهمی است.
البته این مشکلِ خر نیست، مشکل آن خر یا خرانی است که خر را بالا نشانده‌اند!

خر در شعر نیز کاربرد زیادی داشته است. بهترین کاربرد اجتماعی آن در شعر “نسیم شمال” آمده است:

لال  شوم  کور  شوم  کر   شوم

لیک محال است که من خر شوم

و در شعر منسوب به خیام:

خر باش که این جماعت از فرط خری

هر کو نه  خر  است  کافرش  پندارند 

و در شعر بهار:

 تا خرند  این قوم، رندان خرسواری می‌کنند

وین خران در زیر ایشان آه و زاری می‌کنند

لکن رندان مذکور مردم را به دو گروه خر تقسیم می‌کنند:

۱) مقلدانی که سواری خوب می‌دهند، گویند پالانشان راست است.

۲) هوشمندانی را که سواری نمی‌دهند می‌گویند پالانشان کج است.
    واگر پالانت کج باشد، باید ازبین بروی.

این بود اندر حکایت خر !!!

و اما وصیّت خر:

خر وصیّت کرد: فرزندم! بیا و ‌خر نباش                         این همه خر بوده‌ای، کافیست پس دیگر نباش

یا  تلاشت را  بکن با پارتی پُستی بگیر                                 یا فرار مغزها کن! توی این کشور نباش

کار کردن مثل خر در شأن ما هرگز نبود!                                همتی کن وارثِ این شغلِ زجرآور نباش

سعی کن یا رانت‌خواری یا زمین‌خواری کنید                         هرچه می‌خواهی بخور اما پی عرعر نباش

آخورت را پُر کن و تنها خودت از آن بخور                           بیخودی دلسوز اسب و قاطر و استر نباش

از مترسک هم نترس، اصلاً به او جفتک بزن                            لیک روی خط‌ قرمزهای گاو نر نباش!

کهنه‌ پالانی به تن کن، حفظ ظاهر کن ولی                                    در تجمّل از الاغ کدخدا کمتر نباش!

گوسفندان را بترسان از جهان آخرت                                     باطناً اما خودت هرگز بر این باور نباش

هر چه در دِه یونجه موجود است، یک ‌شب جمع کن           صبحش از اینجا برو، یک لحظه هم اینور نباش

تیز اگر باشی دُمَت را هم نمی‌گیرد کسی!                               حال و ‌حولت را بکن، دلواپس کیفر نباش

حرف آخر اینکه اینجا تا ابد خرتوخر است                               حامی این سرزمینِ بی در و پیکر نباش