ژان لویی اکل که ۸ سال مدیریت شارلدویل مزیر، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مدرسهٔ تئاتر و نمایش عروسکی فرانسه را بر عهده داشت، هم‌اکنون مدیر کمپانی تئاتر نف است.
او با توجه به شناختی كه از عطار نيشابوری دارد، «مجمع مرغان» را در تئاتر شهر پاريس به صحنه برده و اين روزها با سفر به ايران و برگزاری كارگاه‌های آموزشی، قصد دارد اين نمايش را با همكاری بازيگران ايران در قالب كاری مشترک توليد و اجرا كند. دربارهٔ حضور در ايران و نگاه به نمايش‌های ايرانی با اكل گفت‌وگو كرده‌‌ايم:
• چطور شد تصميم گرفتيد كاری مشترک در ايران داشته باشيد؟
در گذشته از طريق مدرسهٔ تئاتر شارلدويل مزير و دانشگاه تهران مشاركت‌هايی در زمينهٔ اعزام استاد به ايران داشتيم اما خودم نخستين بار است كه به ايران سفر می‌كنم و تصميم گرفتم بعد از برگزاری كارگاه با همكاری مؤسسهٔ فرهنگی هنری فانوس، بخش اول نمايش را با هنرجوها روی صحنه ببرم. بخش دوم نمايش را هم كه يک تئاتر بزرگ است، با همكاری بازيگران ايرانی توليد و اجرا می‌كنيم.
• هنرجوهای تئاتر ايران را در اجرای مجمع مرغان چطور ديديد؟
كارگاه‌های آموزشی به خوبی برگزار شد و به نظرم هنرجويان تئاتر ظرفيتی قابل تأمل برای اجرا داشتند. نكتهٔ مهم برای من جدی بودن هنرجويان بود كه سر كلاس‌ها ديدم و برايم ارزشمند بود. به‌نظرم در دل اين كارگاه‌های آموزشی می‌تواند اتفاق‌هايی خوب در توليد تئاترهای بزرگ بيفتد.
• شما تا چه اندازه عطار را می‌شناسيد و چرا متنی از اين شاعر ايرانی انتخاب كرديد؟
متأسفانه جز منطق‌الطير عطار، كتاب‌های ديگر ايشان را كه ترجمه شده باشد، پيدا نكردم. منطق‌الطير را خيلی دوست دارم و به آن مسلطم. به‌نظرم متن اين اثر جهانی است و مفاهيمی كه در اشعار عطار به كار برده شده بسيار مدرن و امروزی است. با وجود كلاسيک بودن اثر، پيام آن كاملاً به دنيای امروز ما مرتبط است. روی اين كتاب بسيار كار و نمايش‌هايی هم بر اساس آن اجرا كرده‌ام.
• در اين مدت كه در ايران بوديد، نمايش‌های ايرانی را تماشا كرديد؟
به دليل برگزاری كارگاه‌ها، وقت زيادی نداشتم اما چند كار ديدم كه به‌نظرم تئاترهای تجربی بودند. يک پرفورمنس هم تماشا كردم كه كار خوبی بود. به نظرم ايران در حوزهٔ تئاتر آثار خوبی دارد و می‌تواند در كشورهای ديگر اجرا داشته باشد.
• شما صاحب يک شركت تئاتری هستيد در حالی كه در ايران شركت تئاتری به ندرت ديده می‌شود. تعامل با تئاتر ايران را چطور می‌بينيد؟
می‌دانم كه ايران شركت تئاتری ندارد. در فرانسه اين شركت‌ها گاهی به‌صورت خصوصی اداره می‌شوند و برخی هم حمايت شهرداری‌ها را دارند. درست است كه در ايران شركت به شكل جهانی وجود ندارد اما تئاتر ايران موسيقی، آواز و شيوهٔ روايت جذابی دارد كه می‌تواند برای هنرمندان خارجی به مثابه يک كلاس درس باشد. بايد اين تعامل‌ها را در عرصهٔ تئاتر گسترش دهيم. همانطور كه گفتم، شيوهٔ روايت و داستان نمايش‌های ايرانی برايم جذاب است و حضور هنرمندان خارجی در ايران ميیتواند درهای فرهنگی را باز كند تا به توليد مشترک برسيم.
يک توليد مشترک با حضور مدير كمپانی تئاتر نف در ايران، قرار است بخش دوم نمايش «مجمع مرغان» با حضور هنرمندان فرانسوی و ايرانی توليد شود. تمرين‌های اين نمايش كه برگرفته از «منطق‌الطير» عطار نيشابوری است اوايل سال آينده در فرانسه آغاز می‌شود تا گروه، خود را برای اجرای نمايش در ايران و فرانسه آماده كند. بخش اول نمايش به شيوهٔ عروسكی بعد از پايان كارگاه‌های آموزشی شامگاه پنج‌شنبهٔ گذشته در مؤسسهٔ فرهنگی هنری فانوس اجرا شد.
منبع: همشهری