حدود ۲۸۰ سال پیش وقتی نادرشاه افشار به زیارت نجف رفت، دستور داد به جای کاشی‌های سبز رنگ صفوی یادگار شیخ بهایی، گنبد و دو گلدسته حرم را طلاکاری کنند.
تعمیر و طلاکاری گنبد، گلدسته‌ها و ایوان حرم هزینه‌ی سنگینی داشت، با این حال نادرشاه علاوه بر تأمین آن، هدایایی به خزانه‌ی علوی پیشکش کرد که می‌گویند؛ هنوز در خزانه مانده است. رضیه بیگم، همسر نادرشاه افشار نیز در این نوسازی دستی داشت. وقفی کرد که خرج کاشی‌های آستان از آن محل تأمین شد. اقدام شاه ایران به چشم شیعیان آمد و در این وصف اشعاری به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی و هندی سرودند که آثار برخی از آن‌ها هنوز در ایوان طلا به جای مانده است.
به گزارش ایسنا، ایوان طلا از زیباترین و با شکوه‌ترین ایوان‌های حرم حضرت علی(ع) است که در پایین پای مبارک و رو به مشرق واقع شده است. این ایوان ۴۰ متر ارتفاع و ۴۵ متر طول دارد که با طلای ناب روکش شده است.
این طلاکاری به خواست نادر شاه در سال ۲-۱۱۲۱ خورشیدی (۱۱۵۶ قمری) انجام شد. تمام نمای بیرونی ایوان، کناره‌ها و دیواره‌ها تا سقف و قوس آن، با طلای ناب پوشش داده شده است. از داخل ایوان طلا، دری به داخل رواق باز می‌شود و چهل‌چراغ زیبایی در وسط ایوان نصب شده که هدیه‌ی ناصرالدین شاه است. در مقابل این ایوان حوض بزرگی قرار داشت که به نام “کوثر” مشهور بود و در ساخت و ساز و توسعه‌های بعدی از میان رفت.
در شمال و جنوب ایوان، دو گلدسته‌ی زرین به ارتفاع ۳۵ متر برافراشته شده که برخی از آیه‌های سوره‌ی جمعه روی آن‌ها کتیبه نگاری شده است. در میان ایوان طلا، در کنار در ورودیِ رواق، چکامه‌ای فارسی از “عرفی شیرازی” به خط “محمدجعفر اصفهانی” نصب شده که به ستایش علی بن ابی‌طالب(ع) پرداخته است.
اشعار فارسی که بیشتر یادگار معماری شیخ بهایی است و از دوران مرمت‌های نادرشاه افشار باز مانده، هنوز روی گلدسته‌ها و ایوان طلا دیده می‌شود. هر چند برخی از کتیبه‌های این بخش در حمله‌ی رژیم صدام با حمله‌ی توپ و تانک تخریب شد که بعدها جای خالی آن‌ها با خشت‌های طلا، پوشانده شد.
در بالای ایوان، ناودانی طلایی به طول ۱۱۰ سانتیمتر نصب شده که آب باران پشت بام حرم و رواق‌ها از همین یک ناودان سرازیر می‌شود. زائران معتقدند؛ چون آب باران با غبار گنبد آمیخته شده متبرک است، برای همین هنگام بارش باران زیر ناودان طلا برای ذکر و دعا جمع می‌شوند. بیشتر نمازها و دعاها هم معمولاً در همین مکان ادا می‌شود.
با آن‌که روایت مستندی درباره‌ی نماز خواندن در این مکان وجود ندارد، اما به باور بسیاری از زائران، دعا و حوائج در این مکان استجابت می‌شود.
منبع: ایسنا