شیخ مخفی، حفظ ایمان و ترس از شیاطین جنّ و انس ۱
بسم الله الرحمن الرحیم
مطالبی هست که از شدت اینکه بدیهی است ، ما در فهم آن دچار اشتباه می شویم ؛ مثلاً در این روزهای برفی و بارانی با اینکه در روز هم مثل شب ، هوا تاریک است ، ولی برای ما بدیهی است که الآن روز است . حالا بعضی مسایل هم ، همین طور است .
مثلاً فقرا در فاتحة الاولیاء برای ترويح ارواح مشایخ ائمه ی اثنی عشر فاتحه می خوانند . چون می گوییم ائمه ی اثنی عشر ، پس دیگران این را باید بفهمند که ما معتقد به دوازده امام هستیم و امام سیزدهمی نداریم و بدانند که در زمان غیبت امام ، هر یک از اقطاب به عنوان یکی از مشایخ اثنی عشر محسوب می شوند . اولین شیخ در دوران غیبت ، جنید بغدادی بود و بعد از او مشایخ دیگر بودند که اینها مشایخ ائمه ی اثنی عشر هستند . یعنی همه ی اینها ، ازآن بزرگواری که یا چشم ما طاقت دیدنش را ندارد ، یا خدایی نکرده لیاقت دیدنش را نداریم ، نیابت دارند .
همچنین در زمان غیبت امام در بیشتر ایام و خصوصاً این دوران ، فرامین صادره برای مشایخ فقر و تصوف علنی بوده ، خصوصا از فقرا این موضوع مخفی نیست . مشایخی که هستند همه ی فقرا می شناسند و برای اینکه بعداً هم دچار اشتباه نشوند ، غالباً فرمان های کتبی صادر می شود و حال آنکه قدیمترها صرف فرمان شفاهی ، همان اعتبارکتبی بودن و نوشتن را داشت ، چون فرمان مکتوب صرفا نشان می دهد که چنین سمتی هست ، والا اصل سمت با آن فرمان و بیانی بود که بزرگ وقت – قطب – صادر می کرد . بنابراین ما مشایخ مخفی نداریم ، اگر کسی چنین حرفی بزند چه اینکه خودش بگوید یا درباره اش بگویند ، ان شاءالله فقط اشتباه است و چون اشتباه است ، همان اول باید این خطا را به او تذکر بدهید که دیگران نیز این اشتباه را نکنند . اگر به خطا ادامه داد ، باید به دهانش زد ، ولی نه اینکه فقیر دیگری به دهان فقیری بزند . باید اطلاع بدهید به دهانش زده خواهد شد . حالا به چه نحوی ؟ ان را خدا می داند! مشایخ که تعیین می شوند ، ظاهراً با یک تشریفاتی است که همه ببینند و همه بدانند و به هیچ کس هم اجازه ی خاصی داده نمی شود که دیگران ندانند و هیچ کس هم نمی تواند بگوید که من شيخ مخفی هستم .
اگر شیخ مخفی باشد خودش خلافش را رفتار کرده که این موضوع را آشکار می کند ، پس خیلی بترسید ؛ از شیاطین جن و انس باید ترسید : « الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاس »۲ به طور کلی به هر چیزی که نسبت به حواس ظاهری ما پوشیده باشد « جن » گفته می شود مراقب ایمانتان و صحت آن باشید . در روایات روایات فرموده اند : نگهداشتن ایمان مشکل تر از آن است که کسی در شب تاریک و طوفانی شمعی را روشن کند و آن را از مشرق به مغرب ببرد و بخواهد که این شمع خاموش نشود . مشکل است ! مواظب ایمانتان باشید و نگویید که ما نمی توانیم . نه خير! آن قدرتی که چنین طوفانی را ایجاد کرده – حالا در جوامع بشری آن طوفان وجود دارد – آن قدرت به شما این توان را داده که جلوی چنین طوفانی بایستید ، به هر جهت از این طوفان ها شکست نخورید . شیاطین جن و انس را دفع کنید و این دفع نباید موجبات اختلاف و تفرقه بین فقرارا ایجاد کند . هیچ یک از فقرا حق ندارند که دیگری را طرد کنند ، این رسم شده که برخی می گویند فلان کس چنین یا چنان است نه ! ولی خودتان مراقب باشید و ایمان خودتان را حفظ کنید و بدانید که خدا هر کسی را که آفریده ، به او علاقه مند است . حتی در روایات امده است که خداوند از موسی (ع) پرسید: تو که هزاران نفر را کشتی ! دلت نسوخت ؟ موسی گفت : خدایا به فرمان تو کردم . اینها آنهایی بودند که بت پرستیده بودند ، خودت فرمودی ، پس کششتم ! خداوند گفت : بله من گفتم ، ولی فکر نکردی که من به همان ها هم علاقه مندم ! دلت تکان نخورد ؟ جد حضرت موسی (ع) ؛ یعنی حضرت ابراهیم (ع) : فرشتگانی را که می خواستند قوم لوط را مجازات کنند ، جلوی آنها را گرفت و نزد خدا وساطت کرد ؛ یعنی دلش سوخت . حالا همه ی ما به هر فقیری که نگاه می کنیم باید فکر کنیم که او مصنوع خداوند است .
عاشق صنع خدا با فر بود ( به عنوان اینکه صنع خداست ) عاشق مصنوع حق کافر بود ۳
مطالب زیادی وجود دارد که محتاج به بیان نیست ، باید خودتان با فکر کردن به آنها پی ببرید .
۱- صبح جمعه (آقایان) تاریخ ۱۳۸۶/۱۱/۰۵ هـ.ش.
۲- “از شر وسوسه ی ، وسوسه گر نهانی، آنکه در دل های مردم وسوسه می کند” سوره ناس آیه های ۵ و ۶.
۳- مثنوی معنوی، به اهتمام توفیق سبحانی، دفتر سوم، بیت ۱۳۶۲