بسم الله الرحمن الرحیم
در طبیعتِ جهان چهار تا فصل میبینیم، یعنی چهار تا فصل هم نیست، بیشتر است، منتهی ما برای بهتر اداره کردن، اینها را به چهارتا تنظیم کردیم که این چهارتا منطبق با حرکت زمین است یا به قول خود ما حرکت کرهی زمین است به دور… حرکت همه کرّات است به دور کرهی زمین. چون در قدیم معتقد بودند، اعتقادشان هم همچین بیخودی نبود، یک مبنایی داشت، مبنایش هم این بود که گفتند: خداوند که همه چیز را برای ما آفریده یعنی برای بشر آفریده، فصول را هم حتماً درست کرده برای اینکه بشر تفاوت فصول را بداند. همین تقسیمبندی در مورد “حالات انسانی” است. حالاتی که به اصطلاح فعال میشود فعالیت میکند بعد خاموش میشود، در زندگی ما میبینیم جوان میشود بعد… بنابراین اگر یکی از این قواعدِ طبیعت، همه چیز هم محسوس است، در دسترس ماست، به طوری که اگر یکی از این فصول نامنظم بشود تمام زندگی انسان نامرتب میشود. همین فصل را هم خداوند در زندگی ما، مسیر تولد و تربیت ما قرار گذاشته. بنابراین این کشف سرِّ خداوند در ضمنِ اینکه خیلی ساده به نظر میرسد ولی خیلی پیچ و واپیچ دارد. عملاً هم این چهار تا فصل که گفتند، همیشه به صورت چهار فصل نمیماند. عبارتهایش تغییر میکند و ما باید به اصطلاح توجه کنیم، تمام زندگیها هم همین حالات را دارد، همین گردش روزگار را دارد. البته خب در مسیر این تحقیقات خیلی مسائل جدیدی کشف شده. مثلاً قدیم میگفتند: گرما و سرما منحصر است به… و علتش این است که مثلاً یک وقتی کرهی زمین نورِ زیادتری میگرفته و یک جا هم هست که نه، نور کمتری. ولی امروزه تحقیقاتی که کردند دیدند که یک مسألهی دیگری هم هست، آن مسأله را گذاشتند کنار و میگویند که آن نیست. مسألهی جدید این است که میگویند: خورشید در تابستان که فصل گرما است و یک قسمتی از بهار، نورش به سطح کرهی زمین میتابد. در کرهی زمین که این هم در زمستان دقت کنید، خورشیدی که میآید خیلی سطحش پهن است یعنی همان نوری که باید … همهی خورشید باشد و به کرهی زمین برسد، همان نور پخش شده، کمتر شده است. نور را خدا در شب و روز مقرر کرده است و آن مقدری که کرده ما خودمان باید از آن مقدر استفاده کنیم؛ چه روز، چه شب. خداوند حیوانات را محتاج به زندگی… این در زمستان و تابستان فرق میکند. در تابستان نور خورشید و همچنین حرارتِ خورشید بیشتر به انسان میرسد. همین وضعیت عیناً در زندگی اجتماعی است. در یک فصولی هست که بهرهی انسان از روحانیت جهان، ضعیف شروع شده. خودتان احساس کردهاید که بسیاری از اوقات شده است که… حالا رفتند دنبال این که ببینند آیا در کرات دیگر هم انسانی وجود دارد یا نه؟ و اگر انسانی وجود دارد آیا او هم تابع همین مقررات ما هست یا نه؟ البته تاکنون هیچی کشف نکردند، هیچی هم نمیتوانند بگویند و نگفتهاند ولی داستانها از این حیث فراوان است. فرضهایی کردند؛ داستانهایی که انسانها، جاندارهایی که در سایر کرات هستند چطور زندگی میکنند؟ ولی آنچه که از آیات قرآن راجع به خلقت انسان میگوید متفاوت است. بعضیها میگویند که: خدا در قرآن گفته است که – حرفش هم دروغ درنمیآید – در قرآن گفته و بنابراین در سایر کرات هم، سایر جاها … بوده است. یا بوده است و حالا نیست یا اینکه اصلاً همیشه هست. …جانداران یا خود انسان این فرق پیش آمده که انسان از کجا پیدا شده؟ اگر ما قبول کنیم… که وجود ما یک دورانی بوده، بعید نیست. قرائن ممکن است بگوید که… ولی انسان که از چندصد چند میلیون سال قبل در کرهی زمین دیده شده، یعنی آثارش وجود دارد، معلوم میشود بوده همچین انسانی. این انسان تابع چه بوده که خودش گفتنی است. ولی در ضمن این نکات پیش آمده که آیا این… مسألهی تکامل که به انواع مختلف گفته شده، یک چیزی است که تقریباً همه قبول کردند. قبول کردند منتهی نه به آن صورتی که قدما گفتند که: هر کسی زاییده میشود از پدر و مادرش و او از پدر مادر او و… و به این طریق اینها نژادی تشکیل دادند، به آن طریق نه…