يكى از مباحث مهم حقوق خانواده، قوانين مربوط به ازدواج و حقوق هريک از زن و مرد در اين بين است. قانون مدنى به عقد دائم و عقد موقت پرداخته است و با توجه به رواج هر دو نوع در جامعهی امروزى و تفاوتى كه اين دو نوع عقد ازدواج باهم دارند در ادامه به اين تفاوتها و حقوق طرفين بهويژه از منظر حقوق زنان مىپردازيم:
عقد موقت (صيغه) عقدى است که علاوه بر داشتن شرايط عقد دائم، تعيين مدت و ميزان مهريه از اركان صحت و درستى اين عقد است.
در اين عقد، برخلاف عقد دائم، نداشتن روابط زناشويى و فوت همسر باعث نمىشود كه تمام مهريه به زن تعلق نگيرد.
اما لازم به ذكر است كه بسيارى از حقوق مالى زن در عقد موقت تأمين نمىشود:
١) در عقد موقت، زن از همسر خود مطلقاً ارث نمىبرد.
٢) حق نفقه به زن تعلق نمىگيرد، مگر در صورت وجود شرط. اما نپرداختن نفقه از سوى مرد در صورت شرط شدن جرم نيست و زن تنها مىتواند الزام وى به پرداخت را از دادگاه بخواهد.
٣) وضعيت اجرتالمثل ايام زناشويى نيز مانند حق نفقه است. اصل، عدم تعلق زن به اين حق است مگر در صورت شرط و توافق طرفين.
• سند ازدواج موقت، هرچند كه در دفاتر ازدواج تنظيم شده باشد، سند رسمى شمرده نمىشود، بنابراين:
براى دريافت مهريه، نمىتوان از طريق اجراى ثبت اقدام كرد. علاوه بر اين در صورت درخواست تأمين، به همين دليل بايد خسارت احتمالى به صندوق دادگسترى پرداخت شود. اين در حالى است كه در نكاح دائم به دليل اينكه سند ازدواج جزو اسناد رسمى شمرده مىشود دريافت مهريه هم از طريق اجراى ثبت و هم از طريق دادگاه ميسر است.