Search
Close this search box.

بررسی اثرات جاذبه روی سلول‌های بنیادی در فضا

Astronaut

چندی پیش یک فضاپیما که حاوی سلول‌های بنیادی گرفته شده از کلینیک مایو بود، مرکز فضایی کندی ناسا را ترک کرد. این محموله شامل چندین نوع سلول بنیادی مشتق از افراد بالغ بود.

به گزارش بنیان به نقل از medicalxpress، سلول‌های مذکور از آزمایشگاه ابا زبیر گرفته شده بود که پس دو سال تأخیر مشتاق به انجام این مطالعه بود. دکتر زبیر یک متخصص در زمینه سلول‌درمانی و طب بازساختی است و امیدوار است اطلاعاتی را در مورد سلول‌های بنیادی و اثر فضا و جاذبه روی آن پیدا کند. وی می‌گوید بسیار مشتاق است که دریابد آیا این سلول‌های خاص(بنیادی) که از مغز استخوان مشتق شده‌اند می‌توانند در حالت بی جاذبه‌ای(microgravity) به تولید انبوه برسند و برای درمان عارضه‌هایی مانند سکته استفاده شوند یا خیر. در حالت بی جاذبه‌ای و یا شرایطی مانند فضا، افراد یا اشیای به حالت بی‌وزنی می‌رسند. اثرات نبود جاذبه را می‌توان به صورت شناور بودن فضانوردان یا اشیاء در فضا مشاهده کرد. محموله فضایی مذکور هر گونه موادی که برای مطالعه و تحقیق در آن جا لازم است را با خود دارد و می‌تواند کلیدی برای آینده سلول‌درمانی باشد.

مطالعات نشان داده است که سلول‌های بنیادی التهاب را کاهش می‌دهند. آزمایشات اولیه نیز نشان داده است که تزریق و استفاده از سلول‌های بنیادی به جایگاه سکته، التهاب را بهبود می‌بخشد، زیرا این سلول‌ها فاکتورهایی را برای بازسازی نورون‌ها و عروق خونی تولید می‌کنند. مشکل بزرگی که در مورد این سلول‌های بنیادی وجود دارد این است که برای درمان کامل فرد به بیش از ۲۰۰ میلیون سلول نیاز است که برای رسیدن به این تعداد بر روی زمین به بیش از چند هفته زمان نیاز است. این مشکل بویژه در مورد بیمارانی که خود قادر به اهدای سلول‌های بنیادی برای خودشان نیستند و گاهاً اهداکننده‌های کافی نیز برای آنها وجود ندارد، حادتر است. محققین با شبیه‌‍سازی حالت بدون جاذبه روی زمین نشان داده اند که سلول‌های بنیادی در حالت بی‌جاذبه‌ای به صورت سریع‌تر و معقول‌تری تکثیر می‌شوند. دلیل این که سلول‌ها در این حالت بهتر از ظروف آزمایشگاهی رشد و تکثیر می‌یابند، مشخص نیست اما برخی براین باورند که این شرایط مشابه با محیط شناور سلول‌های در حال تکوین در بدن است. دکتر زبیر معتقد است که در فضا، سلول‌های بنیادی می‌توانند به طور بی خطری در مقادیر وسیعی تکثیر کنند و فرصت مناسبی را در اختیار بیماران قرار دهند. یکی از اهداف مطالعه مذکور این خواهد بود که ژن‌های فعال شده در حالت بی‌جاذبه‌ای را شناسایی کنند و به آنالیز مراحل چرخه سلولی در این حالت بپردازند.