یکی دیگر از حقوق متهم در راستای اعلامیهی جهانی حقوق بشر و دادرسی منصفانه؛ حق اطلاع به خانواده و انجام معاینهی پزشکی میباشد.
به موجب ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری؛ والدین، همسر، فرزندان، خواهر و برادر متهم میتوانند از طریق مراجع ذیربط از تحتنظر بودن متهم اطلاع یابند. پاسخگویی به بستگان متهم دربارهی تحتنظر قرار گرفتن، تا حدی که با حیثیت اجتماعی و خانوادگی اشخاص تحتنظر منافات نداشته باشد، ضروری است. بر اساس ماده ۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری نیز، شخص تحتنظر میتواند به وسیله تلفن یا هر وسیلهی ممکن، افراد خانواده یا آشنایان خود را از تحتنظر بودن خود، آگاه کند و ضابطان نیز مکلفاند مساعدت لازم را در این خصوص به عمل آورند.
نکتهی قابل توجه اینکه؛ به موجب ماده ۵۲ این قانون، ضابطان دادگستری مکلف هستند حقوق مندرج در این قانون در مورد شخص تحتنظر را به متهم تفهیم و به صورت مکتوب در اختیار وی قرار دهند.
به موجب ماده ۶۰ قانون آیین دادرسی کیفری، در بازجوییها اجبار یا اکراه متهم، استفاده از کلمات موهن، طرح سؤالات تلقینی یا اغفالکننده و سؤالات خارج از موضوع اتهام ممنوع است و اظهارات متهم در پاسخ به چنین سؤالاتی و همچنین اظهاراتی که ناشی از اجبار یا اکراه است، معتبر نیست. تاریخ، زمان و طول مدت بازجویی باید در اوراق صورتمجلس قید شود و به امضا یا اثر انگشت متهم برسد. اتخاذ تصمیم از سوی بازپرس در مواقع معذوریت نسبت به متهمان بازداشتی ضروری است. ماده ۱۰۶ قانون آیین دادرسی کیفری بازپرس را مکلف کرده است که پیش از اخذ مرخصی یا عزیمت و در صورتی که امکان آزادی زندانی به هر علت فراهم نشود، مراتب را به طور کتبی به دادستان اعلام کند. ضمانت اجرای این موضوع مهم، تبصره ماده مزبور است که محکومیت انتظامی تا درجه۴ را برای متخلفان مقرر کرده است.
در پایان؛ به موجب ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری، متهم حق دارد توسط پزشک معاینه شود و گواهی پزشکی در پرونده ثبت و ضبط میشود.
موضوع بعد: حق سکوت متهم