مراسم روز اسناد ملی و میراث مکتوب برگزار شد
نمایش گنجینه‌ای از اسناد تاریخی
نمایشگاه «گنجینه ۳»به مناسبت فرارسیدن چهل و هفتمین سالروز تأسیس آرشیو ملی ایران دایر شده است. اسناد به نمایش گذاشته شده در این نمایشگاه دو بخش را دربرمی گیرد. بخش نخست دربردارنده اسناد فاخر و قدیمی از دوران حکومت‌های صفویه، قاجاریه و همچنین پهلوی اول است. اسنادی که در این بخش قرار می‌گیرد شامل مواردی مانند حکم، عقدنامه و سایر سندهایی است که به زندگی عادی مردم بازمی گردد؛ سندهایی که از آن دوران باقی مانده بیشتر در این زمره قرار دارند تا اینکه اداری باشند. اما بخش دوم این اسناد هم سندهایی است که تاریخچه مرکز اسناد و آرشیو ملی را برای مردم به نمایش می‌گذارد. سندهایی که هیأت وزیران برای دایر شدن این مرکز تصویب کرده‌اند، اساسنامه سازمان و حتی مکاتباتی که برای تشکیل آن انجام شده‌اند در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته‌اند. در حال حاضر سندهای بخش نخست، بیشتر از ۱۲۰ سند را شامل می‌شود. نمایشگاه «گنجینه ۳» به مدت یک هفته در مرکز اسناد و آرشیو ملی برپا خواهد بود که بازدید از آن برای عموم مردم آزاد است. نمایش این اسناد دیگر تکرار نمی‌شود اما محققان بعد از این فرصت، از طریق سایت و حتی مراجعه حضوری امکان تحقیق روی هر یک از آنها را خواهند داشت.
گرامیداشت روز اسناد ملی و میراث مکتوب در حالی با حضور بنیانگذار آرشیو ملی و رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد که در این مراسم بر لزوم حفظ اسناد ملی برای حفاظت از هویت ملی و گذشته سرزمینمان تأکید شد.
در این مراسم که به مناسبت فرارسیدن سالروز «روز اسناد ملی و میراث مکتوب» برگزار شد اشرف بروجردی، مشاور رئیس جمهوری و رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضمن اشاره به اهمیت فعالیت این سازمان گفت: «نامگذاری این روز در تقویم ملی کشورمان به سبب پیشینه و اهمیت حفظ اسناد در مجموعه اداری و ساختاری نظام کشورمان است.»
وی کارشناسانی را که در زمینه حفظ اسناد و انتقال آن به نسل‌های آینده تلاش می‌کنند افرادی خواند که در حفظ تاریخ و هویت کشور تأثیر بسیاری دارند. بروجردی ضمن قدردانی از فعالیت آرشیویست‌ها ادامه داد: «موضوع حفظ اسناد نشان‌دهنده سابقه دیرینه ما ایرانیان در حفظ اسناد است. نخستین سند مکتوب در حوزه اداری همان منشور کوروش است که به ما ایرانیان تعلق دارد.»
بروجردی بعد از صحبت درباره اهمیت حفظ اسناد در ایران قبل و پس از اسلام تصریح کرد: «حفظ اسناد پشتوانه‌ای است که نشان‌دهنده نوع نگاهمان به حفظ هویت و سرزمینمان است. البته حفظ اسناد در ایران در دوره‌های مختلف تاریخی با تلاطم‌هایی روبه‌رو شده است. آنچنان که در برخی دوره‌ها اسناد را جزو دارایی‌های خود می‌دانستند اما در جهت حفظ آن تلاشی نمی‌کردند.»
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی تأکید کرد که نباید این اسناد محبوس شوند و باید در اختیار پژوهشگران و محققان قرار بگیرند. وی ادامه داد: «بسیاری از این اسناد می‌تواند مبنای تحقیق و تفحص، برای افرادی شود که سعی دارند با نگاهی به تاریخ، گذشته این سرزمین را حفظ کنند. با چنین رویکردی این روز را گرامی می‌داریم و در جهت حفظ و حراست از اسناد می‌کوشیم.»
او در گفته‌هایش ارتقای جایگاه سازمان اسناد در عرصه داخلی، منطقه‌ای و جهانی را از مهم‌ترین اهداف پیش روی این مرکز دانست و گفت: «در سطح ملی همه سازمان‌ها باید ملزم به ارجاع اسناد خود به این مرکز باشند. بواسطه ریشه‌های فرهنگی مشترک میان کشورهای سطح منطقه هر سندی که منتشر شود می‌تواند بر زندگی ساکنان کشورهای دیگر هم اثر بگذارد.» بروجردی تلاش برای تعاملات بیشتر با مرکز اسناد کشورهای فراتر از منطقه را عامل مهمی در ارتقای این سازمان دانست. او تأکید کرد: «در سطح جهانی توجه به اسناد ملی می‌تواند در حفظ هویتمان اثر‌گذار باشد. از همین رو هر نوع دخل و تصرفی در اسناد یا بی‌توجهی به حفظ آنها جرم محسوب می‌شود.»
وی اطلاق واژه «جرم» به این بی‌توجهی را به این سبب دانست که کوتاهی در این زمینه می‌تواند به خدشه دار کردن هویت و گذشته کشورمان بینجامد. بعد از اشرف بروجردی، شهرام یوسفی‌فر، معاون جدید اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، هم با اشاره به شکل‌گیری آرشیو ملی در ۴۷ سال قبل گفت: «آرشیو ملی سازمان اسناد ملی، نمادی از خرد جمعی ما ایرانیان به شمار می‌آید، مرکزی که مجموعه زندگی مردمان و نظام اداری و… کشور را در خود جای داده است.»
یوسفی‌فر ضمن صحبت درباره این که آرشیو ملی باید به گنجینه‌ای از اسناد تاریخی ایران تبدیل شود افزود: «تاریخچه نگهداری اسناد در ایران به دایر شدن نخستین نهادهای مدرن در کشور بازمی گردد که از همان زمان نگهداری اسناد مورد توجه بوده است. جایگاه امروز آرشیو ملی در نتیجه چندین دوره کار و کوشش نخبگان است.»
جمشید انصاری، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور هم در این مراسم گفت: «چه قوانینی که قبل از پیروزی انقلاب وضع شده‌اند و چه قوانینی که بعد از پیروزی انقلاب تصویب شده‌اند همگی بر مبنای حکمتی بوده‌اند.» وی با اشاره به برخی باید و نبایدها در فعالیت‌های مرکز اسناد و آرشیو ملی به‌عنوان رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور برای همکاری با مرکز اسناد و آرشیو ملی اعلام آمادگی کرد و ادامه داد: «هر جا که لازم باشد با صدور بخشنامه‌هایی به نظام اداری کشور، این مرکز مهم را در حفظ اسناد همراهی خواهیم کرد.» بعد از سخنرانی مهدی حجت، رئیس شورای اسناد ملی و سیروس پرهام، نخستین رئیس مرکز اسناد و آرشیو ملی کشور از کارشناسان برتر کشور، اهداگران نمونه و آرشیویست‌های برتر قدردانی شدند و در پایان نیز نمایشگاه «گنجینه ۳» با حضور رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی و جمعی از فعالان عرصه فرهنگ و کتاب افتتاح شد.
منبع: روزنامه ایران