متأسفانه در قانون آیین دادرسی کیفری، تبصرهای قرار دارد که به استناد آن پروندهی ما محرمانه اعلام شده است. بعضی قضات از این ماده استفاده میکنند و اجازهی دخالت وکلا را در این مرحله یعنی مرحله بازپرسی نمیدهند.
البته وکلا طبق قانون میتوانند در تحقیقات مقدماتی حضور داشته باشند، ولی نباید دخالتی داشته باشند و اگر مطالبی را در خصوص موکلشان لازم بدانند میتوانند بعد از بازجویی به اطلاع ریاست دادگاه برسانند.
البته پروندهی دراویش، پروندهای نبوده که امنیتی باشد. در ابتدا به دادگستری کیش مراجعه کردیم که در آن زمان رییس شعبه حضور نداشتند و جانشین شعبه حضور داشتند.
از ایشان تقاضا کردیم که میخواهیم با موکلانمان ملاقات داشته باشیم و وکالتنامه را به امضایشان برسانیم. ایشان به ما اجازهی ملاقات ندادند و اعلام کردند پرونده امنیتی است و ممنوعالملاقات هستند.
اینبار کیش، این پرونده محرمانه است
اردوان روزبه
خبرها اشاره داشتند که چندی پیش چهار نفر از درویشهای نعمتالهی گنابادی در کیش در یک مراسم در حسینیهشان دستگیر شدند. اینبار نکته قابل تأمل این بود که پرونده دستگیری این درویشها «محرمانه» اعلام شده بود.
محمدجعفر انتصاری، عبدالرضا گودرزی، هادی حبیبی و رویا اسدپور از دراویش سلسله نعمتاللهی گنابادی بودهاند که در جزیره کیش توسط مأمورین نیروی انتظامی دستگیر و بازداشت شدند.
این نکته حتا برای وکیلهای این دستگیر شدهها نیز مبهم بود. عدم امکان تماس با دستگیر شدهها، عدم اعلام اتهام به وکیلها و مواردی از این دست، شامل وضعیت متهمین بوده است و از سویی آنها در یک بند امنیتی نگهداری میشدهاند.
پس از دستگیری این هشت نفر در هفتم دیماه امسال، روز شنبه هفته گذشته، چهاردهم دیماه چهار نفر از آنان آزاد شدهاند. اما منزلهای آنها مورد تفتیش قرار گرفته است.
فرشید یداللهی و امیر اسلامی، وکالت این گروه از دروایش را برعهده گرفتهاند، آنهم در شرایطی که برخی در مقابل منزلهای دستگیر شدگان تجمع کرده بودند و اجازه ورود به خانه این افراد را نمیدادند.
در همین رابطه، با فرشید یدالهی از وکلای این گروه از دروایش گفت و گو کردهام.
او در ابتدا اشاره میکند این پرونده به چه استنادی محرمانه اعلام شده است:
متأسفانه در قانون آیین دادرسی کیفری، تبصرهای قرار دارد که به استناد آن پروندهی ما محرمانه اعلام شده است. بعضی قضات از این ماده استفاده میکنند و اجازهی دخالت وکلا را در این مرحله یعنی مرحله بازپرسی نمیدهند.
البته وکلا طبق قانون میتوانند در تحقیقات مقدماتی حضور داشته باشند، ولی نباید دخالتی داشته باشند و اگر مطالبی را در خصوص موکلشان لازم بدانند میتوانند بعد از بازجویی به اطلاع ریاست دادگاه برسانند.
البته پروندهی دراویش، پروندهای نبوده که امنیتی باشد. در ابتدا به دادگستری کیش مراجعه کردیم که در آن زمان رییس شعبه حضور نداشتند و جانشین شعبه حضور داشتند.
از ایشان تقاضا کردیم که میخواهیم با موکلانمان ملاقات داشته باشیم و وکالتنامه را به امضایشان برسانیم. ایشان به ما اجازهی ملاقات ندادند و اعلام کردند پرونده امنیتی است و ممنوعالملاقات هستند.
اما دستور دادند ما آن دستور را به همراه برگهی وکالتنامه به ادارهی اطلاعات کیش ببریم و آنجا اعلام کردند که وکالتنامه را به آقایان و خانمها ارایه میدهیم، اگر امضا کردند بعد ضمیمهی پرونده میکنیم.
باز تقاضای ملاقات کردیم و اجازهی ملاقات ندادند. لایحهای با اشاره به این موارد که، حقوق قانونی موکلانمان است که وکلا با آنها ملاقات داشته باشند و خانوادهشان از وضعیتشان اطلاع داشته باشد، نوشتیم.
یکی از موکلان خانمی بودند که از نظر قلبی مشکل داشتند، درد مفاصل هم داشتند و صاحب فرزند خردسالی بودند که خانوادهشان خیلی نگران این موضوع بودند.
اینها را به اطلاع ریاست دادگاه رساندیم ولی متأسفانه توجهی نشد و آنها یک هفته در ادارهی اطلاعات در بازجویی بودند و در این مدت هیچ اجازه ملاقاتی به خانوادهی اینها و وکلایشان داده نشد.
آنطور که ما اطلاع پیدا کردیم پس از بازپرسی اولیه جمعه به کیش برگرداندند و ساعت یازده شب از آنها در دادگستری کیش بازجویی کردند و خانم اسدپور و آقای انتصاری را آزاد کردند. یکشنبه هم آقای گودرزی و آقای حبیبی را آزاد کردند.
آزادی با قید ضمانت است یا در کل، پرونده بسته شده است؟
آنطور که ما اطلاع پیدا کردیم در زمانی که این افراد در بازداشت بودهاند، وکالتنامه به آنها ارایه نشده است و به بعضی از آنها هم گفتهاند اگر وکیل نگیرید بهتر است.
اما الان که آزاد هستند انشالله وکالتنامه را تنظیم میکنیم و مجدداً به دادگاه مراجعه میکنیم. به هر حال آنها را با قرار کفالت آزاد کردهاند.
دلیل دستگیری این دراویش در کیش چه بوده است؟
چیزی که این آقایان و خانمها بعد از آزادی خود به ما اعلام کردند، این بود که آنها تجمعات و مجالس درویشی داشتهاند که به آنها گفته شده بود این مجالس غیر قانونی است و نباید این مجالس را داشته باشید. یعنی بیشتر بحث مسایل اعتقادی بوده است.
آیا از نظر حقوقی، برگزاری این مجالس در ایران غیر مجاز به حساب میآید؟
خیر. غیر مجاز نیست و مجالس دراویش در اسلام منعی ندارد. در قانون هم منعی برای آنها در نظر گرفته نشده است. اصول قانون اساسی، تفتیش عقاید را ممنوع اعلام کرده است.
فرقههای مختلفی از دراویش داریم. چرا بیشتر برخوردها حول محور دراویش نعمتالهی بوده است؟
برای ما هم سوال است که چرا این برخوردها با آنها میشود. الان افرادی در دستگاه حاکمه هستند که تفکری مخالف با تصوف دارند و با تصوف عناد دارند.
در حالی که تمامی نظام و همهی مسئولان چنین تفکری ندارند. اما عدهای هستند که برای پیشبرد اهدافشان این اقدامات را انجام میدهند.
از طرفی هم دراویش نعمتالهی گنابادی در تمامی شهرها و بین جامعه و مردم حضور دارند و تعدادشان هم قابل توجه است. بعضیها فکر میکنند باید از این بابت نگران باشند.
نحوهی برخورد با موکلان شما در مدت دستگیری چگونه بود؟
چیزی که اعلام کردهاند، شکنجهی جسمی در کار نبوده ولی از این افراد سوالات عقیدتی و بر خلاف حقوق شهروندی شده است.
به هر حال رو به دیوار نگه داشتن، فیلمبرداری کردن، اجازهی ملاقات ندادن مواردی است که غیر قانونی محسوب میشود و بر خلاف حقوق شهروندی است.
منبع : رادیو زمانه