گروه علم مجذوبان نور – مینا رحمانی
هنگامی که ما محل زندگی خود در فضا را تصور می‌کنیم، متوجه می‌شویم که همه چیز نسبی است. وقتی در یک روز به آسمان بالای سر خود نگاه می‌کنیم خورشید دور‌ترین جسمی است که می‌توانیم با چشم غیرمسلح ببینم. در این حالت ما حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر دور‌تر از خورشید هستیم و مدار بیضی‌شکلی را در حدود یک سال می‌پیماییم. ما و زمین در منظومهٔ شمسی، که شامل خورشید، هشت سیاره، مقدار زیادی یخ، سنگ و غبار است قرارداریم. در شکل زیر می‌توانیم محدودهٔ منظومهٔ شمسی را ببینیم. منطقهٔ سیاره‌ای جایی است که تمام سیارات منظومهٔ شمسی در آن قرار گرفته‌اند.
ما و منظومهٔ شمسی درون کهکشان راه شیری که قرصی عظیم از ستاره‌ها (حدود ۱۰۰ تا ۴۰۰ بیلیون ستاره)، گاز و غبار است جای گرفته‌ایم. قرصی با قطری حدود ۱۰۰۰۰۰ سال نوری که اجزای آن به وسیلهٔ جاذبه در کنار هم قرار گرفته‌اند. جایگاه ما در کهکشان به صورتی است که تا مرکز آن ۲۵۰۰۰ سال نوری فاصله داریم و همانطور که زمین به دور خورشید می‌چرخد، منظومهٔ شمسی هم ۲۵۰ میلیون سال طول می‌کشد تا به دور مرکز کهکشان بچرخد.
اثر گرانشی کهکشان راه شیری، کهکشان‌های کوچک بسیاری را در فاصله دور‌تر جذب کرده است. این کهکشان‌ها و دسته‌ای دیگر از کهکشان‌ها در گروهی که به گروه محلی معروف است قرار گرفته است و قطری حدود ۱۰ میلیون سال نوری دارد. در این گروه محلی بیشتر از۵۴ کهکشان وجود دارد که بیشتر آن‌ها کهکشان‌های کوتوله هستند. سه کهکشان مثلثی، راه شیری و آندرومدا بزرگ‌ترین و پرجرم‌ترین جرم در گروه محلی ما هستند.
فاصلهٔ کهکشان آندرومدا از ما و زمین فقط حدود ۲/۵ میلیون سال نوری است، آیا به کار بردن واژه فقط برای این عدد درست است؟ برای پاسخ به این سؤال ابرخوشه سنبله را در نظر می‌گیریم.
گروه محلی خود در یک گروه خیلی بزرگ‌تر به اسم ابرخوشه سنبله قرار گرفته است که شامل ۱۰۰ گروه کهکشان و خوشه شامل کهکشان راه شیری است و به این علت که مرکز آن در صورت فلکی سنبله جای دارد به این نام خوانده می‌شود. مرکز این ابرخوشه از جایی که ما ایستاده‌ایم حدود ۶۵ میلیون سال نوری فاصله دارد پس فاصلهٔ ۲/۵ میلیون سال نوری تا اندرمدا را مانند یک گردش بعدازظهری با ماشین خانواده می‌سازد.
طبق تعریف جدیدی از ابرخوشهٔ محلی یعنی ابرخوشه‌ای که کهکشان ما در آن جای دارد، ابرخوشهٔ سنبله حالت فرعی به خود می‌گیرد و ابرخوشه لانیکیا تعریف می‌گردد.
ابرخوشه لانیکیا (ابرخوشهٔ محلی) که در زبان هاوایی به معنای آسمان بیکران است، ۵۲۰ میلیون سال نوری قطر دارد و جرمی معادل یکصد میلیون میلیارد خورشید دارد، این گستره شامل صد هزار کهکشان در همه جهات و حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ خوشه است.
در این تصویر محل قرارگیری کهکشان راه شیری را در ابرخوشه عظیم لانیکیا مشاهده می‌کنید. هر ذره سفید نشان‌دهنده کهکشان‌های همسایه ماست.
با مرزبندی ابرخوشه لانیکیا، حرکت‌های کهکشانی بطور مستقیم به سمت داخل و مرکز ابرخوشه می‌باشد. این یعنی در همان جهتی که جریان‌های آب مسیر نزولی را به سمت دره دنبال می‌کند.
ابرخوشه‌ها مرزهای تعریف‌شده‌ای هستند که جزء بزرگ‌ترین ساختارهای شناخته‌شده‌ی جهان هستند و در خود گروه‌های مثل کهکشان‌های محلی ما که شامل صد‌ها کهکشان و کهکشان‌های کوتوله است را جای می‌دهند. این شبکه به هم پیوسته از رشته‌هایی تشکیل شده‌اند که از طریق این ساختار‌ها به هم پیوسته شده‌اند.