گروه علم مجذوبان نور – مینا رحمانی
يک رويداد، چيزی است كه در نقطهای مشخص در فضا و در زمانی مشخص روی میدهد. در دنیای ما میتوان فضا را با سه مؤلفه طول، عرض و ارتفاع، زمان را هم خوشبختانه تنها با یک عدد مشخص کرد. سرعت نور نیز بدون هيچ تأثيری از سرعت سرچشمه منبع نور، ثابت است (V=C)، و اين با اندازهگيریهای دقيق تأييد شده است.
در نتيجه، اگر رویدادی اتفاق افتد و يک تپ نوری در يک زمان معين در فضا منتشر شود، با گذشت زمان، مانند كرهای از نور گسترده خواهد شد، و اندازه و موقعيت آن مستقل از سرعت سرچشمهی نور خواهد بود. پس از يک ميليونيم ثانيه، نور به شكل كرهای با شعاع ۳۰۰ متر گسترش يافته خواهد بود. پس از دو ميليونيم ثانيه، شعاع كره ۶۰۰ متر خواهد شد، و الی آخر. برای درک بهتر موضوع امواجی را در نظر بگیرید که سنگی که در مرداب انداخته میشود به وجود میآورد. دايرهای كه شكل میگيرد با گذشت زمان بزرگتر و بزرگتر میشود. اگر در زمانهای مختلف از اين دايرهها عكس گرفته و روی هم قرار داده شوند، این دايرهها مخروطی را به وجود خواهند آورد كه نوک آن، جا و زمانی است كه سنگ به آن برخورد كرده است.به همين ترتيب، نوری كه از يک رويداد با گذشت زمان منتشر میشود، يک مخروط سهبعدی را شكل میدهد. اين مخروط را مخروط نوری آينده آن رويداد میخوانند. با همين روش میتوانيم مخروط ديگری بكشيم كه مخروط نوری گذشته خوانده میشود، و آن دسته از رويدادهايی هستند كه يک تپ نور میتواند از آنها به يک رويداد معين (لحظهی برخورد سنگ) برسد.
حال به شکل زیر توجه فرمایید. در این شکل دو خطی که مخروط نوری را میسازند نشاندهندهی سرعت نور هستند. این شکل به ما میگوید برای سرعتهای کمتر از سرعت نور توانایی و اتفاق افتادن هر رویدادی در رأس مخروط وابسته و متأثر از رویدادی است که در مخروط نوری گذشته اتفاق افتاده است و روی اتفاقاتی که در مخروط نوری آینده اتفاق میافتد تأثیر میگذارد. به عبارت دیگر تنها رویدادهایی که در مخروط نوری گذشته اتفاق میافتند میتوانند بر حال تأثیر گذارند و تنها حال (رأس مخروط) میتواند بر رویدادهایی که در مخروط نوری آینده اتفاق میافتد تأثیر گذارد. بنابراین در سرعتهای کمتر از سرعت نور رابطهی علیت برقرار است. اما در سرعتهای بیشتر از سرعت نور (خارج از مخروط نوری) چنین رابطهای وجود ندارد و هیچیک از رویدادهای خارج از مخروط نوری نمیتواند بر رأس مخروط یا حال تأثیر گذارد. در سرعتهای بیشتر از سرعت نور رابطهی علیت برقرار نخواهد بود.
بنابراین هر رویدادی در این دنیا یک مخروط نوری به همراه خود دارد و هروقت این مخروطها روی هم بیفتند یعنی دو رویداد با هم در ارتباط هستند. در واقع این یک راه ریاضی برای توضیح دادن رویدادها در دنیای ما است.