محققان قدیمیترین فسیل شناختهشده جهان را کشف کردند و تاریخ قدیمیترین فسیل موجود زنده را ۲۲۰ میلیون سال عقب بردند. این فسیل جدید به استروماتولیتها تعلق دارد که در ساختارهای سنگی ایسوآ کشف شده است که یک کمربند سنگی باستانی در جنوب غربی گرینلند است. این ساختارها نزدیک به ۳/۷ میلیارد سال قدمت دارند و شواهدی از تشکیلات ماتریسی حاصل از میکروبها در آنها یافت میشود.
منشأ حیات همیشه در هالهای از ابهام قرار داشته است و وقتی صحبت از نخستین اشکال حیات میکنیم، تعداد زیادی سؤال بیپاسخ وجود دارد، شامل: کجا نخستین بار حیات پدید آمد؟ چرا پدید آمد؟ شرایط محیطی پدید آمدن حیات چه بود؟ مطالعه منتشرشده در ژورنال «Nature» ممکن است پاسخی برای یکی از این سؤالها داشته باشد: حیات اولین بار کجا شکل گرفت؟
مسیر خستهکننده برای یافتن جواب این پرسشها باعث پیدایش اطلاعات ارزشمندی شده است، مثل این که تعریف فسیل چیست؟ وقتی ما به فسیلها فکر میکنیم، به طور کلیشهای تختهسنگی را مجسم میکنیم که رد حیوانی بزرگ روی آن نقش بسته است. این واضحترین نوع فسیل است اما همچنین فسیل اثرها مثل ردپا یا اثر چهره حیوانات هم وجود دارند. باقی ماندن بقایای حیوانات در کهربا هم نوعی از فسیل است. به همین صورت حیات هم ردپایی شیمیایی از خودش به جای میگذارد که در سنگها حفظ میشود و باعث تغییر در ساختار شیمیایی سنگها میشود. هرچه در زمان به عقبتر برویم تعیین دلیل این تغییرات شیمیایی سختتر میشود. فسیلهای شیمیایی برای قدیمیترین اشکال حیات در زمین در حال حاضر، زمان ۴/۱ میلیارد سال را نشان میدهد اما مقالهای که این نتیجهگیری را بیان کرده است همچنین میگوید ممکن است دلایل دیگری برای این بیقاعدگیهای شیمیایی وجود داشته باشد. اما درباره شواهد مستقیم حضور حیوانات و اشکال حیات نمیتوان شک و تردید کرد. این موضوع شامل استرومبولیت هم میشود که بقایای بیوشیمیایی سیانوباکتریها است. از کنار هم قرار گرفتن این باکتریها یک شبکه ماتریسی پدید میآید. بعد از مرگ باکتریها، شواهد باقیمانده در واقع شبکهای از پوستههای شبهسنگی از بقایای موجودات زنده است. تا قبل از کشف فسیل جدید، قدیمیترین فسیل موثق یافتشده، قدمتی در حد ۳/۵ میلیارد سال داشت اما کشف جدید در کمربند سبز ایسوآ در گرینلند، قدمتی بین ۳/۷ تا ۳/۸ میلیارد سال دارد. این کشف از این جهت اهمیت دارد که نشان میدهد حتی در شرایط داغ زمین اولیه که جهنمی سوزان از آتشفشان بود قدمهای اولیه حیات در اقیانوسهای جهان طی شدهاند. همچنین این کشف، مدرکی قطعی برای شواهد بیوشیمیایی فراهم میکند که در سال ۱۹۹۶ روی این سنگها کشف شدند و در مورد دلیل آنها تردید وجود داشت. این موضوع نشان میدهد شاید فسیلهای بیوشیمیایی ۴/۱میلیاردساله زمین هم منشأ مشابهی داشته باشند.
منبع: دانشمند