Latin: civiliter mortuus is the loss of all or almost all civil rights by a person due to a conviction fora felony or due to an act by the government of a country that results in the loss of civil rights
صالح موسویان – گروه علم و فرهنگ مجذوبان نور
در جایی خوانده بودم که از دیدگاه مرگ‌‌شناسی، چند نوع مرگ داریم؛ یک نوع مرگ اجتماعی، یک نوع مرگ روانی و دیگری همان مرگ جسمی است. اما صرف‌نظر از دو نوع مرگ دیگر می‌گویند مرگ اجتماعی، زمانی روی می‌دهد که افراد در انزوا رها شوند و از شبکه‌های اجتماعی‌شان محروم باشند.
در دوره رنسانس یکی از روش‌های شکنجه افراد، تبعیض و محرومیت از حقوق انسانی و اجتماعی و ممانعت در استفاده از مواهب قانونی‌اش مانند حق مسکن، حق آزادی، حق کار و… بود. این نوع مرگ اجتماعی حتی با گرفتن حق دفاع در برابر متعرض و تحمیل و یا حتی ایجاد شرایط تبعید در وطنش می‌انجامید که به این برخورد مرگ شهری یا civil death می‌گفتند. که البته در منابع علمی فارسی‌زبان کمتر بدین موضوع پرداخته شده اما معادل آن در زبان‌های لاتین و فرانسه دارای کاربرد است.
و اما به این موضوع اخیراً در سخنرانی جناب آقای دکتر نورعلی تابنده قطب دراویش گنابادی در خردادماه ۱۳۹۶ هنگامی که یکی از دراویش از تحصیل منع شده بود اشاره شد.
جناب دکتر نورعلی تابنده اندیشمند و حقوقدان برجسته که دکترای حقوق خود را در دهه‌ی ۳۰ شمسی از دانشگاه پاریس فرانسه اخذ نموده‌اند علاوه بر تألیف چندین کتاب در زمینه‌های حقوقی واجتماعی از رجل خاص و شخصیت‌های برجسته‌ی سیاسی-اجتماعی هستند که فعالیت‌های برجسته‌ی ایشان در طی این سالیان ایشان را به‌عنوان نماد صلح در مقاومت‌های مدنی بدون خشونت در مرکز مطالعات بدون خشونت مطرح کرده است. به گفته‌ی ایشان مرگ شهری محرومیت از حقوق شهروندی است که در پیش از دوره‌ی رنسانس به‌عنوان مجازاتی ناعادلانه علیه شهروندان اعمال می‌شده که خود زمینه‌ی بروز شورش و قیام‌های مردمی را همچون قیام اسپارتاکوس فراهم کرده است.
اگرچه این واژه هنوز در فارسی مصطلح نشده اما در کمپین «نه به مرگ شهری» در دفاع از حقوق دراویش تاکنون بیش از یازده‌هزار امضا جمع شده است. civil death یا مرگ شهری سیاست و قانونی نانوشته بوده و هست که شهروندان را بی‌پناه، و به ناامیدی، انزوا، ترس، سکوت و کرنش در برابر ستم مجبور می‌کند. کمپین «نه به مرگ شهری» اعلام موضع دراویش گنابادی است که همواره با تبعیض و فشار حاکمیت مواجه بوده‌اند.