منوچهر جهانیان، رئیس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ در یادداشتی با عنوان «خلیج فارس، مهد فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری و مظهر صلح و دوستی ایرانیان» نوشت:
«خلیج همیشه‌فارس از معروف‌ترین مناطق جغرافیایی جهان و از معظم‌ترین و مهم‌ترین دریاهای گیتی در شاهراه آمد‌و‌شدها و مبادلات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جهان یعنی خاورمیانه قرار دارد و شاید از این روست كه برخی این نقطه جغرافیایی را با عنوان قلب زمین نام می‌برند؛ چراكه خلیج فارس مکان و فضای جغرافیایی پرقدرتی در سطح جهان است که یک یا چند امر جهانی به آن پیوند خورده و ارزش و کارکردی جهانی دارد. این منطقه دریایی مهم با سواحل و جزایر زیبا و آبادش در حكم مهد و محملی پویا و پرورنده برای فرهنگ‌ها، تمدن های كهن و باستانی به شمار رفته و این روند تا روزگار ما نیز ادامه داشته است و ازین روست كه می‌توان نام خلیج فارس را برخاسته و در پیوند با تاریخ، فرهنگ و تمدن ایرانی -كه از كهن‌ترین تمدن‌های جهان است- دانست و كتیبه‌‌‌ها، اسناد و اوراق رسمی، مدارک تاریخی، مستندات گذشتگان و مجموعۀ آثار كارتوگرافان و نقشه‌های مربوطه، ما را به جایگاه بی‌بدیل آن در میراث جهانی مشترک بشری رهنمون می‌كند.
چنان‌كه نیک بر همه روشن است، ایرانیان همواره با دلبستگی خاصی به رویدادهای خلیج فارس نگریسته و مسائل آن را دنبال كرده‌اند. این دلبستگی ریشه در واقعیات جغرافیایی، اقتصادی، انسانی، فرهنگی و سیاسی منطقه دارد و این مرز آبی ایرانیان را با کشورهای جهان همسایه و در تعامل قرار میدهد.
خلیج فارس بعد از ظهور دین نورانی، انسان‌ساز، عدالت‌بخش و رهایی‌گستر اسلام تا روزگار كنونی بستری برای ایجاد و توسعه مناسبات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و تجاری ملل مختلف جهان با محوریت دینِ حنیفِ اسلامِ، توحید، وجود نورانی و راهنمای نبی اكرم (ص) كه قله عالم آفرینش بوده است بوده و همه مسلمانان منطقه را به هم پیوند میدهد و از این رو، توسعه و تعمیق فرهنگ و تمدن اسلامی در منطقه موجب به بركشیده‌شدن ارزش‌های والای اخلاقی و فرهنگی، فلسفه و حكمت اسلامی و در نهایت صدور معنویت و ارزش‌های الهی در سطح منطقه و جهان خواهد بود و کشورهای مسلمان منطقه، با تكیه و تأكید بر این اشتراكات قابل‌توجه و متنوع دینی، فرهنگی، سیاسی، سرزمینی، می‌توانند از تمامی ابزارهای ضروری و اثربخش برای همکاری سازنده و مستمر كه صلح و امنیت را برای مردم منطقه و جهان به همراه آورد، استفاده كرده و چالش‌های منطقه را با تعامل حل كنند. تعالیم وحدت‌بخش اسلام میتواند روح همبستگی وهمدلی وهمکاری در میان مسلمانان منطقه را گسترش دهد.
تا پیش از حضور استعمارگران در منطقه، زندگی مسالمت‌آمیز و هم‌زیستی دوستانه در میان اقوام مختلف نسبتاً حاكم بوده و متأسفانه با حضور نامبارک استعمارگران و رقابت‌های استعماری بین انگلیسی‌ها، پرتغالی‌ها و… در منطقه، ناامنی و اختلاف در منطقه بیشتر شد و خصوصاً پس از کشف نفت، انگلیسی‌ها به اهمیت خلیج فارس بیشتر پی برده و توجه خود را به این منطقه بیشتر نمودند و از این زمان رقابت‌های استعماری شكل دیگری گرفت و سرانجام با قدرت گرفتن دولت مرکزی در ایران انگلیسی‌ها کم‌کم قدرت خود را در منطقه از دست دادند جای خود را به بازیگران منطقه‌ای دیگری دادند و این شیوه و راهبرد باقی‌مانده از دوران استعماری تا به امروز نیز باقی مانده و در اشكالی چون درج نام‌های جعلی برای خلیج فارس و اختلاف‌افكنی فرهنگی بین كشورهای حوزه خلیج فارس نشان میدهد. برای نمونه تلاش مؤسسه آمریكایی نشنال جغرافی (National Geographic) برای جا انداختن نامی دروغین برای خلیج فارس در اطلس جهانی این مؤسسه از زمره این اقدامات خصمانه است.
نام خلیج فارس، با نام ایران از همیشه و تا همیشه همراه بوده است. خلیج فارس و مترادف‌های آن در سایر زبان‌ها، اصیل‌ترین نامی است كه از کهن‌ترین منابع به طور پیوسته در همه زبان‌ها و ادبیات جهانی به كار رفته و از این حیث با پارس، فارس، ایران و عجم ـ نام‌های ایران ـ و مفاهیم معنایی نزدیک به آن گره خورده است. بررسی روند سیر تحولات خلیج فارس از گذشته تا دوران معاصر بیانگر اقتدار فرهنگی و سیاسی ایرانیان در خلیج فارس بوده و در حال حاضر نیز جمهوری اسلامی ایران نیز با تكیه بر حكومت دینی برخواسته از اراده مردم قدرت بزرگ تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر و تضمین‌کننده ثبات و آرامش خلیج فارس است. ایران توانسته است با تكیه بر قدرت نظامی و اقتدار خود از سویی و نیز كاربست سیاست «همکاری»، روابط حسنه و همراه با اعتماد متقابل و در عین حال اقتدار با کشورهای منطقه خلیج فارس، اهداف سیاست خارجی خود را دنبال كند.
از سویی دیگر خلیج فارس با ۸۸۰ كیلومتر خط ساحلی و برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و بی‌شماری چون سواحل بكر، رودخانه‌های زیبا، چشم‌اندازهای ساحلی و دریایی بدیع، آب‌و‌هوای مطبوع و معتدل، چشمه‌های آب گرم معدنی و اكوسیستم جنگل‌های حرا، گونه‌های خاص، پرندگان نادر، آبزیان ناشناخته و خلاصه زیبایی‌های سحرانگیز و شگفت‌انگیز طیف گسترده‌ای از ملت‌ها از جذابیت‌های خاصی برخوردار است كه میتواند موجبات همگرایی را فراهم آورد. در كنار انواع پوشش گیاهی و جانوری منطقه، جاذبه‌های باستانی، تاریخی و دیدنی در نواحی‌ای چون آبادان، خرمشهر، بندرعباس، روستای لافت، بندر سیراف (طاهری)، بندر لنگه، بندر گناوه، بندر بوشهر، جزیره هرمز، جزیره خارک، جزیره قشم و جزیره كیش و در نهایت آب و هوایی متمایز از سایر مناطق ایران كه میتواند فضای مناسبی را برای بازدید گردشگران ایرانی و خارجی فراهم سازد.
اهتمام مسئولان کشور در اجرای سیاست‌های مشخص و علمی با محوریت اقتصاد و گردشگری به نفع خلیج فارس بوده و قابلیت‌های گردشگرانه را در خدمت توسعه صلح و دوستی در منطقه قرار میدهد؛ چراكه برنامه‌‌های علمی و فرهنگی با رویکرد شناخت و آگاهی‌بخشی در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری منطقه خلیج فارس میتواند بستری را برای تحقق زمینه‌های مناسب در خصوص معرفی فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران اسلامی و مردمان سواحل منطقه خلیج فارس به سایر مردمان جهان فراهم نموده و گام مهم و ارزشمندی در جهت اعتلای میراث فرهنگی کشور ایران بردارد.
امروزه گردشگری به‌عنوان ابزاری در جهت صلح و دوستی و تعامل میان مردمان و دولت‌ها به شمار می‌آید که میتواند نقش بسیار سازنده و تأثیرگذاری در همگرایی و همکاری‌های مشترک میان کشورهای منطقه خلیج فارس ایفا نماید.
از این رو لازم است دولت‌های منطقه خلیج فارس بر مبنای اشتراکات فرهنگی و تمدنی و همچنین علاقمندی‌ها و پیوندهای عمیق و ریشه‌دار فرهنگی، زمینه‌های حضور مردمان سایر مناطق را برای بازدید و آشنایی بیشتر با میراث کهن و باستانی منطقه خلیج فارس فراهم نمایند. این امر میتواند رونق و شکوفایی اقتصادی منطقه خلیج فارس و انسجام اجتماعی و زمینه‌های همکاری‌های بیشتر منطقه‌ای را فراهم نماید.
پاسداشت روز ملی خلیج فارس گامی است در مسیر معرفی و توجه بیشتر مردمان این منطقه و ساکنان بومی خلیج فارس با پیشینه تاریخی و تمدنی كهن و آثار و جاذبه‌های بی‌نظیر و متنوع گردشگری برای برای رسیدن به توسعه و آبادانی و حضور در عرصه‌های بین‌‌المللی و تعامل سازنده و هم‌افزایی بیشتر میان کشورهای منطقه خلیج فارس».
منبع: ایسنا