سمیر اللهوردی – سایت علمی بیگ بنگ
همنشینی عطارد و ناهید، ماه و مشتری، مریخ و ماه و رسیدن خورشید به نقطه اعتدال بهاری از مهمترین رویدادهای نجومی اسفندماه ۱۳۹۶ می باشد. مهندس مسعود عتیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفتگو با خبرنگار علمی ایرنا رویدادهای نجومی آخرین ماه زمستان ۹۶ را به ترتیب نام برد.
• سهشنبه ۸ اسفند ساعت ۱۸:۱۸ ماه به کمترین فاصله با زمین میرسد و ۳۶۳ هزار و ۹۳۸ کیلومتر با زمین فاصله خواهد داشت؛ در ضمن ساعت ۲۰:۵۸ دقیقه همین تاریخ، خوشه زیبای کندوی عسل ۲/۳ درجه شمال ماه خواهد بود.
• چهارشنبه ۹ اسفندماه ساعت ۸:۳۳ صبح به گره صعودی میرسد؛ پنجشنبه ۱۰ اسفند ساعت ۸:۳۹ صبح ستاره دل شیر ۰/۹ درجه جنوب ماه قرار خواهد داشت که برای مشاهده همنشینی این اجرام بهتر است علاقهمندان بامداد این تاریخ و قبل از روشنی هوا این ستاره مشهور را در نزدیکی ماه پیش از بدر، جستجو کنند.
• جمعه ۱۱ اسفند ساعت ۴:۲۱ بامداد، ماه به وضعیت بدر (ماه کامل) خواهد رسید و یکشنبه ۱۰ اسفند سیاره تیر ساعت ۹:۳۰ دقیقه صبح، ۱/۱ درجهای سیاره ناهید قرار خواهد گرفت و فرصت بسیار مناسبی است تا رصدگران این دو سیاره داخلی (دو سیاره از زمین به خورشید نزدیکترند) سامانه خورشیدی را بسیار نزدیک به یکدیگر در شامگاه این روز مشاهده کنند.
عکاسی از این پدیده خالی از لطف نیست به ویژه آن که سیاره ناهید با درخشش بسیار زیاد خود در افق غربی آدرس خوبی برای شناخت و رصد دقیقتر سیاره تیر خواهد بود که همواره نزدیک با افق است و فرصت کمتری برای مشاهده آن در اختیار آماتورهای تازهکار قرار دارد. نبود نور مزاحم ماه (به علت عدم طلوع ماه قبل از تاریکی کامل آسمان) شرایط بهمراتب مناسبتری جهت رصد با تلسکوپ و عکاسی با تلههای قوی از این همنشینی منحصربهفرد و یا در تلفیق با بناها و عوارض طبیعی زمین برای رصدگران فراهم خواهد کرد. همچنین سیاره نپتون ساعت ۱۷:۳۰ این روز به وضعیت مقارنه با خورشید خواهد رسید و در سمت دیگر خورشید نسبت به زمین قرار دارد بنابراین با توجه به این توضیح سیاره مذکور قابل مشاهده نخواهد بود.
• چهارشنبه ۱۶ اسفند ساعت ۱۰:۲۷ صبح، سیاره غول سامانه خورشیدی یعنی مشتری ۴/۱ درجه جنوب ماه قرار دارد و بامداد این روز و قبل از روشنی هوا فرصت مناسبی برای مشاهده همنشینی ماه و مشتری خواهد بود.
• جمعه ۱۸ اسفند، ساعت ۱۴:۵۰ ماه به وضعیت تربیع آخر میرسد و شنبه ۱۹ اسفند سیاره سرخ مریخ ساعت ۴:۰۷ بامداد، ۳/۸ درجه جنوب ماه قابل مشاهده خواهد بود، در ضمن سیاره عطارد ساعت ۱۴:۳۰ این تاریخ به کمترین فاصله با خورشید خواهد رسید.
• یکشنبه ۲۰ اسفند ساعت ۶:۰۷ بامداد، سیاره زحل ۲/۲ درجه جنوب ماه است و این در شرایطی است که ماه در اوج زمینی بوده و ۴۰۴ هزار و ۶۸۲ کیلومتر با زمین فاصله خواهد داشت.
• چهارشنبه ۲۳ اسفند ساعت ۷:۱۷ صبح، ماه به گره نزولی رسیده و پایین مدار زمین قرار میگیرد و پنجشنبه ۲۴ اسفند سیاره عطارد به حداکثر کشیدگی شرقی خود رسیده و ۱۸/۴ درجه با خورشید جدایی خواهد داشت که این بیشترین فاصله زاویهای سیاره مذکور از افق در هنگام غروب خورشید است. بعد از این تاریخ سیاره عطارد به مرور به افق شامگاهی نزدیک و نزدیکتر میشود.
• یکشنبه ۲۷ اسفند، ساعت ۲۲:۳۷ سیاره ناهید کمترین جدایی زاویهای را با هلال زیبای ماه خواهد داشت اما شامگاه این روز و قبل از غروب ماه علاقهمندان آسمان شاهد همنشینی بسیار زیبا هلال ماه با ناهید خواهند بود.
• در شامگاه دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۶ رصدگران دوباره فرصت خوبی برای مشاهده همنشینی سیارههای عطارد و ناهید خواهند داشت و در حقیقت آخرین رخداد نجومی را با رصد این پدیده در سال ۱۳۹۶ مشاهده خواهند کرد؛ جدایی این اجرام حدود ۴ درجه (قطر دو بند انگشت در فاصله یک دست کشیده در راستای چشم رصدگر) است.
• سهشنبه ۲۹ اسفند ساعت ۱۹:۴۵ خورشید به نقطه اعتدال بهاری میرسد و فصل بهار در نیمکره شمالی آغاز میشود که در این زمان در سراسر کره زمین طول روز و شب دقیقاً با هم برابر است.