Search
Close this search box.

خبرسازی و اعلام تدریجی کشته‌شدگان برای لاپوشانی شکنجهٔ دراویش هنگام بازجویی

Daravish zendani 96 1تصویری از دراویش، پس از دستگیری

منبع: رادیو زمانه

خانواده‌ی محمد راجی اعلام کرده‌اند که این درویش گنابادی در حین بازجویی جان خود را از دست داده. مقامات قضایی جمهوری اسلامی اما ادعا می‌کنند محمد راجی در جریان درگیری‌ مأموران امنیتی با دراویش، مجروح شده و پس از آنکه او را به بیمارستان منتقل کرده‌اند، جان‌ باخته است. فرهاد نوری، مدیر سایت مجذوبان نور می‌گوید مقامات قضایی از خانواده‌ی محمد راجی خواسته بودند عکس و مدرارکی برای تطبیق با چهره زندانی ارائه دهند. سپس اعلام کردند که او به اغما فرورفته و بعد هم خبر درگذشت او را به خانواده اطلاع دادند. انتشار تصاویر جعلی در شبکه‌های اجتماعی و اعلام تدریجی نام کشته‌شدگان یکی دیگر از تداییر دستگاه امنیتی قضائی جمهوری اسلامی برای لاپوشانی شکنجه و آزار دراویش گنابادی در بازجویی‌هاست.

سایت مجذوبان نور (پایگاه خبری دراویش گنابادی) شامگاه یکشنبه ۱۳ اسفند گزارش داد که محمد راجی بر اثر ضربات حین بازجویی در زندان کشته شده است. خانواده این درویش گنابادی نیز در گفت‌و‌گو با رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران این خبر را تأیید کرده‌اند.

محمد راجی همراه گروه دیگری از دراویش گنابادی روز اول اسفند پس از تجمع در مقابل ساختمان کلانتری پاسداران تهران در اعتراض به دستگیری نعمت‌الله ریاحی، یکی دیگر از دراویش گنابادی، دستگیر شده بود. عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران و غلامحسین محسنی‌ اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه اما خبر درگذشت محمد راجی در حین بازجویی را تکذیب کرده‌اند. اژه‌ای گفته است در جریان درگیری مأموران امنیتی با دراویش یک نفر جان خود را از دست داده که معلوم هم نیست جزو درویشان بوده باشد. خبرگزاری قوه قضائیه این ادعا را مطرح کرده که فرد مجروح در بیمارستان بقیةالله تحت درمان قرار گرفته اما سرانجام درگذشته است.

فرهاد نوری، مدیر سایت مجذوبان نور اما در گفت‌وگو با زمانه می‌گوید: «یکم اسفند که اتفاق‌ها افتاد نام محمد راجی به‌عنوان یکی از افرادی که در آنجا بوده به من داده شد و نام ایشان در لیست بازداشت‌شدگانی که ما منتشر کردیم هم بود اما بعد از آن تاریخ پیگیری خانواده‌ چه در دادسراها، چه در زندان‌ها و چه در بیمارستان‌ها به هیچ نتیجه‌ای نرسید و آنها کلاً در بی‌خبری بودند.»

نوری در ادامه می‌گوید: «ما تنها متوجه شدیم که پسر آقای راجی (محمدعلی راجی) را فرستاده‌اند فشافویه. دو روز پیش اما چهار یا پنج بار از اداره آگاهی شاپور با ایشان تماس گرفتند و خواستار حضور خانواده برای شناسایی آقای راجی شدند.»

به گفته فرهاد نوری مقامات قضایی از خانواده‌ی محمد راجی خواسته بودند عکس و مدارک ببرند برای آنکه «با زندانی تطابق داده شود»: «خانواده هم این کار را کردند و بعد تماس گرفتند که آقا ایشان در کماست و بعد هم گفتند که فوت شده.»

مدیر سایت مجذوبان نور با اشاره به اظهارات سخنگوی قوه قضاییه می‌گوید: «آقای اژه‌ای که آن صحبت را می‌کند به نظر من شمار کشته‌ها از سمت دراویش بیشتر از یک نفر است اما تا به حال اطلاع نداده‌اند. الان دو هفته گذشته است از آن اتفاق و کم‌کم شروع کرده‌اند به تماس گرفتن با خانواده‌ها تا از ایشان بخواهند بیایند شناسایی بکنند. شاید کسانی که پیگیر بوده‌اند و هیچ‌ جایی پاسخگویشان نبوده، توانسته‌اند فشاری بیاورند تا خبردار بشوند چه بلایی بر سر عزیزانشان آمده است.»

بی‌خبری از سرنوشت شماری از درویشان گنابادی

با وجود گذشت دو هفته که از درگیری نیروهای امنیتی با دروایش گنابادی در گلستان هفتم پاسداران تهران می‌گذرد همچنان وضعیت دراویش بازداشت‌شده روشن نیست.

به گفته فرهاد نوری، در بیمارستان‌هایی که برخی دراویش مجروح در آنها بستری شده‌اند جو چنان امنیتی شده که هیچ اطلاعات دقیقی به بیرون درز نمی‌کند و مقامات قضایی هم پاسخگوی خانواده‌ها نیستند.

مدیر سایت مجذوبان نور به زمانه می‌گوید: «اتفاقی که افتاده این است که اینها یک عده‌ای از دراویش را همان‌طور که در فیلم‌های منتشرشده مشهود است، در پشت‌بام‌ها شدیداً مورد ضرب و شتم قرار دادند. شاهدان عینی که من خودم با آنها صحبت کردم گفتند که اینها حتی چند نفر را از آن بالا به پایین پرتاب کرده‌اند. افراد آسیب‌دیده اغلب در آی‌سی‌یوی بیمارستان بقیةالله و خاتم‌الانبیاء و… نگهداری می‌شده‌اند و چند تای‌ آنها هم که تیر خورده‌اند جراحی شده‌اند.»

بر اساس گفته‌های نوری در چند روز گذشته گروه‌های ۱۰ تا ۲۰ نفره درویشان بازداشت‌شده از زندان فشافویه از بند خارج و به مکان‌های دیگری منتقل‌ شده‌اند که درباره این مکان‌ها اطلاعی در دست نیست: «من الان دو روز است پیگیر هستم ببینم اینها را کجا می‌برند. ما از سرنوشت آنها خبر نداریم. چهار پنج نفر هستند که ما هیچ خبری درباره‌شان نداریم که یکی‌شان همین آقای راجی بود.»

نوری درباره خبرهای منتشرشده در مورد مرگ محمد ثلاث، یکی دیگر از درویشان گنابادی نیز می‌گوید: «او را آنقدر زده بودند که به ما خبر کشته شدن ایشان رسید. بعد ما از پیگیری در بیمارستان‌ها متوجه شدیم که در آی‌سی‌یوی یک بیمارستان نگهداری می‌شود (همراه با آقای لباف). ما آنجا متوجه شدیم که او زنده است اما الان باز نمی‌دانیم که آیا به جای دیگری منتقل شده یا نه و تا این لحظه از سرنوشت او بی‌خبریم.»

عادی‌ شدن مرگ در بازداشتگاه‌ها؟

مدیر سایت مجذوبان نور اما درباره‌ی نحوه مواجهه افکار عمومی با اخبار مرتبط به درویشان گنابادی به زمانه می‌گوید: «آنقدر در چند سال و چند ماه گذشته اتفاقات زیادی افتاده که مرگ و میر و کشته شدن آدم‌ها در بازداشتگاه و زندان و قبل از بازداشت و بعد از بازداشت به امری عادی و روالی معمولی تبدیل شده است. نهایتاً یکی دو روز در شبکه‌های اجتماعی درباره‌ی این موضوع صحبت می‌شود و بعد تنها کسانی که مستقیماً با موضوع درگیر هستند باید پیگیر باشند.»

او همچنین در گفت‌وگو با زمانه از شایعه‌سازی و جعل خبر درباره درویشان گنابادی خبر داده است: «در روزهای اخیر در برخی رسانه‌ها که من آنها را «بی‌ریشه» می‌خوانم و همچنین در برخی کانال‌‌های تلگرامی‌ که معلوم نیست با کدام نهادها کار می‌کنند، نام و عکس برخی افراد به‌عنوان درویشان بازداشت‌شده یا جان‌باخته منتشر می‌شود که مشخص نیست که هدفی پشت این کار است. الان مثلاً آقایی به نام قادر مردانی را گفته‌اند که در گلستان هفتم بوده و از دراویش بوده و فوت شده است که تصویر منتشرشده مربوط به یک روزنامه‌نگار است.»

به گفته فرهاد نوری این شایعه‌پراکنی‌ها و جعل اسم و عنوان‌ها احتمالاً برای تحت‌الشعاع قرار دادن خبر اصلی -در اینجا مرگ محمد راجی- است.

نوری می‌گوید: «دیروز یک آگهی و عکس منتشر شده بود از فردی به نام فهیمه مرادی که از او به‌عنوان درویش یاد شده بود. عکسی که منتشر کرده بودند اما مربوط به درگیری‌های چند سال پیش بود و آگهی ترحیم هم مربوط به یک فرد دیگر. این افراد را هم منتسب کرده‌اند به اطراف گناباد. یعنی به نظر می‌رسد که به طور سیستماتیک این شایعات را پخش می‌کنند.»