عفو بینالملل سال ۲۰۱۸ را برای حکومت ایران «سال شرم» نامید
سازمان عفو بینالملل روز پنجشنبه چهارم بهمنماه در گزارش جدید خود از وضعیت حقوق بشر در ایران با اشاره به بیش از هفتهزار بازداشت، سال گذشته را برای حکومت ایران «سال شرم» نامید.
در گزارش عفو بینالملل با اشاره به موج اعتراضات برپاشده در ایران علیه فقر، فساد و اقتدارگرایی در سراسر ایران تأکید کرد که مقامهای ایرانی در یک سال گذشته در اقداماتی «بیشرمانه»، این اعتراضات را به شکل «گستردهای» سرکوب کرده و هزاران نفر از معترضان را بازداشت کردهاند.
این سازمان حقوق بشری در گزارش خود به بازداشت شدن دستکم ۵۰ روزنامهنگار ایرانی در یک سال گذشته اشاره کرده است.
در گزارش سازمان عفو بینالملل همچنین تأکید شده است که دستکم ۲۰ تن از این روزنامهنگاران با احکام سنگین حبس مجازات شدهاند که در دادگاههایی «غیرمنصفانه» برایشان رقم خورده است.
در پی اعتراض در شمار زیادی از شهرهای ایران در دیماه سال ۹۶ که موضوعاتی اقتصادی و معیشتی داشت اما با شعارهایی سیاسی ادامه یافت، بیش از ۲۰ کشته بر جای ماند. از همان زمان، تجمعات اعتراضی با موضوعات مختلفی در سراسر ایران برگزار شده است. اعتراض اقلیتهای مذهبی، حرکت اعتراضی زنان مخالف حجاب اجباری تا تجمعات کارگران، کشاورزان و معلمان برای احقاق حقوق صنفی، اقتصادی و اعتراض به وضعیت معیشتی از جمله اعتراضاتی است که در یک سال گذشته در ایران رخ داده است.
سازمان عفو بینالملل میگوید واکنش جمهوری اسلامی به این اعتراضها تنها سرکوب گسترده بوده است، سرکوبی که با بازداشت بیش از هفتهزار نفر در این یک سال همراه بوده است.
این سازمان حقوق بشری بینالمللی در گزارش خود بازداشتشدگان یک سال گذشته را از گروههای مختلفی توصیف کرده و اعلام کرد که این هفتهزار نفر، دانشجویان، روزنامهنگاران، فعالان محیط زیست، کارگران و مدافعان حقوق بشر، از جمله حقوقدانان، فعالان حقوق زنان، فعالان حقوق بشر، فعالان حقوق اقلیتها و فعالان اتحادیه صنفی را شامل میشوند.
در گزارش سازمان عفو بینالملل تصریح شده که بسیاری از این بازداشتها خودسرانه بوده، صدها نفر به زندان محکوم شدهاند، برای گروهی از آنان مجازات شلاق اجرا شده و دستکم ۲۶ معترض نیز کشته شدند.
«فیلیپ لوتر» مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بینالملل در اینباره میگوید: «سال ۲۰۱۸ در تاریخ بهعنوان سال شرم برای ایران ثبت خواهد شد، چرا که در این یک سال مقامات ایران تلاش کردند تا با تشدید اقدامات خود علیه آزادی بیان، تشکیل انجمنها و شکلگیری تجمعات مسالمتآمیز و دستگیری جمعی از معترضان، هر نشانهای از مخالفت را بیاثر کنند.»
به گفتهی این مقام سازمان عفو بینالملل؛ «شمار حیرتانگیز بازداشتها، افزایش احکام زندان و اجرای احکام شلاق نشان میدهد که مقامات بر سر شدت بخشیدن به سرکوب حرکتهای مسالمتآمیز به توافق و جمعبندی رسیدهاند.»
در گزارش سازمان عفو بینالملل نسبت به بهکارگیری اقدامات خشونتآمیز مقامهای ایران در ضرب و شتم معترضان غیرمسلح، استفاده از گاز اشکآور برای سرکوب تجمعات اعتراضی و استفاده از ماشینهای آبپاش انتقاد شده است.
در این گزارش به بازداشت برخی مدیران کانالهای تلگرامی که دربارهی تجمعات اعتراضی اطلاعرسانی میکردند نیز اشاره شده است.
سازمان عفو بینالملل در این گزارش به بازداشت خودسرانهی ۱۱ وکیل دادگستری، ۵۰ روزنامهنگار و ۹۱ دانشجو در یک سال گذشته اشاره کرده است.
علاوه بر این سازمان عفو بینالملل بازداشت ۱۱۲ زن مدافع حقوق زنان را در کارنامهی حقوق بشری ایران در سال ۲۰۱۸ میلادی ثبت کرده است.
موضوع برخورد نیروهای امنیتی و انتظامی با دراویش گنابادی، بازداشت و محاکمه و مجازات شماری از دراویش گنابادی از جمله موضوعاتی بوده که در این گزارش به آن اشاره شده و تأکید شده است که محاکمهی ۲۰۰ تن از این افراد در مجموع برایشان تحمل ۱۰۸۰ سال حبس و تحمل حدود ۶۰۰۰ ضربه شلاق رقم زده است.
بازداشت دستکم ۱۷۱ نوکیش مسیحی و ادامهی آزار و اذیت بهاییان در ایران نیز از دیگر سرفصلهای مورد توجه گزارشنویسان سازمان عفو بینالملل بوده است.
سازمان عفو بینالملل همچنین در سرفصلی از گزارش خود به موضوع ادامهی بازداشت فعالان محیط زیستی اشاره کرده و اعلام کرده است که در سال ۲۰۱۸ میلادی دستکم ۶۳ فعال محیط زیستی و پژوهشگر این حوزه بازداشت شدهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران هنوز به این گزارش سازمان عفو بینالملل واکنشی نشان ندادهاند.