«کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران» از ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل خواست، برای نجات جان نسرین ستوده، وکیل زندانی اقدام کند. خانم ستوده برای دومین بار در زندان دست به اعتصاب غذا زده است.
سازمان حقوق بشری «کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران» در اطلاعیه خود میگوید، خانم ناوی پیلای کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، باید بلافاصله از مقامهای ایرانی بخواهد تا سلامتی جسمی وکیل حقوق بشر، نسرین ستوده، که در حال حاضر در زندان به سر میبرد را تضمین و وی را آزاد کنند.
هادی قائمی، سخنگوی کمپین، گفت: «به عنوان کمیساریای عالی حقوق بشر، خانم پیلای موظف به کمک به مدافعان حقوق بشری که در معرض حملات جدی قرار گرفتهاند، میباشد. سکوت وی در قبال آزار سیستماتیک و محاکمات وکلای مدافع حقوق بشر باعث نگرانی خواهد بود.»
نسرین ستوده، وکیل مدافع و فعال زنان، از ۱۳ شهریورماه در زندان به سر میبرد. او از روز یکشنبه ۱۰ آبان برای بار دوم در زندان دست به اعتصاب غذا زده است. خانوادهی وی شامگاه پنجشنبه (۱۳ آبان) به دویچه وله گفت، خانم ستوده در اعتراض به روند رسیدگی به پروندهاش و نیز شرایط ناگواری که در زندان دارد، از روز یکشنبه ۱۰ آبان دست به اعتصاب غذای خشک زده است. نسرین ستوده پیش از این نیز یک بار دیگر به مدت ۲۷ روز اعتصاب غذا کرده بود.
خانم ستوده در انتظار محاکمه در تاریخ ۲۴ آبان ماه است. اتهامهای او «اقدام علیه امنیت ملی»، «اجتماع و تبانی به قصد به هم زدن امنیت ملی» و «همکاری با کانون مدافعان حقوق بشر» اعلام شده است.
«کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران» در اطلاعیه خود همچنین نوشته است: «پرونده ستوده بخشی از زنجیره بزرگی از دستگیریها و محاکمات وکلای حقوق بشر در ایران، از جمله محمد اولیاییفرد، محمدعلی دادخواه، عبدالفتاح سلطانی، محمدسیف زاده و گیتی پورفاضل است.»
محمد اولیاییفرد در حال حاضر در حال گذراندن یک سال حکم زندان خویش است. بنابر گزارشها، اتهام او اطلاعرسانی در خصوص چگونگی رسیدگی به پروندههای قضایی در ایران بوده است. محمد سیفزاده وکیل دیگر هفتهی گذشته توسط دادگاه انقلاب تهران به ۹ سال حبس و ده سال محرومیت از حرفه وکالت محکوم شد. محمدعلی دادخواه و عبدالفتاح سلطانی هر یک دارای پروندههای قضایی هستند که در جریان است. گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری که دفاع از موکلان بهایی را بر عهده دارد، در تاریخ ۱۶ آبان دادگاهی خواهد شد.
بر اساس اعلامیهی مصوب سازمان ملل در سال ۱۹۹۸ در مورد مدافعان حقوق بشر، دولتها موظف شدهاند، در مقابل هرگونه خشونت، تهدید، ، تبعیض و فشار و یا هرگونه عملیات خودسرانهای که ممکن است علیه مدافعان حقوق بشر رخ دهد، از آنها حفاظت کنند.
شیرین عبادی به نسرین ستوده:
به وجودت نیازمندیم، اعتصابت را بشکن!
شیرین عبادی در گفتوگو با دویچه وله از نسرین ستوده خواست که اعتصابش را بشکند.
دویچهوله: خانم عبادی! همکار شما، خانم نسرین ستوده که از ۱۳ شهریورماه در بازداشت بهسر میبرد، یکبار دیگر در اعتراض به وضعیت خودش دست به اعتصاب غذای خشک زده است. فکر میکنید که ایشان در اعتراض به چه چیزی و برای چه خواست مشخصی برای بار دوم دست به اعتصاب غذا و آن هم از نوع خشک زده است؟
شیرین عبادی: اعتراض خانم نسرین ستوده این است که چرا قانون را اجرا نمیکنند! ما وکلا در ایران مهمترین مشکلمان این بود که به قضات و مأمورین حکومتی میگفتیم ما به قانونی که شما وضع کردهاید، هرچند اعتراض داریم، ولیکن احترام میگذاریم، منتهی آنها به قانون احترام نمیگذارند. یکی از مشکلاتی که برای خانم ستوده برخلاف قانون پیش آوردهاند، این است که طبق قانون بعد از این که تحقیقات تمام شد، ایشان میتوانند هر لحظه که بخواهند با وکیلشان ملاقات کنند. اما تا به امروز به وکلا اجازهی ملاقات داده نشده است. همچنین ایشان میتوانند با خانواده به طور مرتب هفتهای یکبار ملاقات کنند و روزی چند دقیقه صحبت تلفنی داشته باشند. همه اینها را از ایشان مضایقه کردهاند. بعد از این که تحقیقات مقدماتی تمام شد و پرونده به دادگاه رفت، نیازی نیست که کسی را در سلول انفرادی نگه دارند. با وجود این که پروندهی خانم ستوده به دادگاه ارجاع و تحقیقات تمام شده است، اما از ابتدای بازداشتها تا به امروز کاملاً ایزوله هستند و در سلول انفرادی بهسر میبرند. سایر حقوق خانم ستوده بهعنوان یک زندانی نادیده گرفته شده است، ازجمله این که قاضی با صدور قرار وثیقه در مورد ایشان مخالفت میکند. تمامی این امور خلاف واقع به خاطر این است که قوه قضاییه استقلال خودش را از دست داده و بازپرسی که به کار ایشان رسیدگی میکند، گوش به فرمان مأمورین امنیتی است.
چه پیامی برای خانم ستوده دارید؟
مهمترین پیام من این است که اعتصاب خودشان را بشکنند، زیرا ما به وجود ایشان نیازمندیم و بایستی با تنی سلامت به مبارزات خودشان ادامه دهند.
اخیراً برای آقای سیفزاده، وکیل دیگری که از اعضای کانون مدافعان حقوق بشر است، حکم طولانی زندان و حبس بریده شد. خانم ستوده هم قبل از دستگیریش در مصاحبه با ما گفته بود که به طور مشخص از او خواستهاند که دست از وکالت شما بردارد. یکی دیگر از موارد فشاری که به خانم نرگس محمدی اعمال کردند هم باز عضویت ایشان در کانون مدافعان و همکاریش با شما بود. فکر میکنید دلیل این میزان از حساسیت حاکمیت موجود روی فعالیتهای شما و کانون مدافعان حقوق بشر به چه دلیل است؟
مهمترین مشکلی که حکومت با مدافعان حقوق بشر از جمله من و همچنین کانون مدافعان حقوق بشر دارد، آن است که حکومت نمیخواهد ما کارهای خلاف قانونش را بیان کنیم. آنها میگویند چرا با رسانهها مصاحبه میکنید، چرا به سازمان ملل متحد گزارش میدهید. گزارش دادن به سازمان ملل متحد و به NGOهای بینالمللی حقوق بشر مثل سازمان عفو بینالملل و FIBH بههیچ وجه کار خلاف قانون نیست. دولت ایران به کنوانسیونهای حقوق بشر پیوسته است و باید آنها را اجرا کند. حالا که اجرا نمیکند، بنابراین میبایستی سازمان ملل متحد در جریان کار قرار گیرد. آنچه باعث شده که نسبت به من و سایر مدافعان حقوق بشر ازجمله آقای کبودوند، آقای اولیاییفر، آقای سیفزاده و خانم ستوده اینچنین با شدت عمل رفتار کنند، همین است که آنها میگویند ما هر کاری میکنیم، شما صدایتان درنیاید و حال آن که ما بایستی صدایمان دربیاید. مدافع حقوق بشر صدای خاموش مردم است که بلند میشود تا وجدان بشری را حساس کند.
گفتوگو: میترا شجاعی
تحریریه: مصطفی ملکان