متاسفانه در ماههای اخیر زمزمه حضور بسیج در کانون وکلا شنیده می شد که در شروع سال 1390 این زمزمه به عینیت پیوست و وکلای دادگستری و خانواده وکالت را غافلگیر کرد. بسیج کانون وکلا شکل واقعی به خود گرفت و وارد عرضه جامعه وکلا گردیده و تنها نهاد مدنی نیمه مستقل را در آستانه امنیتی شدن قرار داد. درست چند ساعت بعد از تحویل سال نو پیامی به تمام وکلای دادگستری ارسال شد. متن پیام چنین است:
« بهار طبیعت و خیزش مظلومان مسلمان مبارک .کانون بسیج وکلای دادگستری مرکز »
نهاد های دولتی در سالهای گذشته تلاش بسیار مضاعفی کردند تا بتوانند کانون وکلای دادگستری را منحل کرده و یا زیر لوای دولت و قوه قضاییه بیاورند. اما اعتراض های به جا و شایسته وکلای دادگستری اجازه چنین عملی را نداد که اگر بر اساس و استقلال کانون وکلا ضربه وارد می گردید و گردد، فاجعه ای به وقوع می پیوست و می پیوندد که هرگز نمی توان خسارات ناشی از این فاجعه که به حقوق ملت ایران ارتباط دارد را جبران نمود. حال نیز خطر وابستگی کانون وکلا به قوه قضاییه به صورت مطلق برطرف نشده و وکلای دادگستری نگران عدم استقلال کانون وکلا هستند. البته نباید نادیده انگاشت که در قوه قضاییه مسئولینی هستند که کاملا واقف به خسارات مادی و معنوی عدم استقلال وکیل و کانون وکلا بوده و آنها نیز تاکنون زحمات بسیاری برای حفظ استقلال کانون وکلا کشیده اند که عمل آنها مورد تقدیر است.
اما حضور بسیج در کانون وکلا قابل تامل و بررسی است. اینکه گروهی از وکلای دادگستری گرد هم آیند و در قالب کانو یا انجمنی فعالیت صنفی کنند در قالب هر اسمی که باشد قابل پذیرش و استقبال است. اما اینکه نهادی همچون بسیج بر پیکره کانون وکلا، کانونی که قدمت دیرینه داشته و عضو کانون بین المللی وکلاست سایه افکند و فضای کانون وکلا را به آنچه به زیان حقوق شهروندان و عدالت قضایی است مخدوش کند قابل پذیرش و استقبال نیست. بسیج از ثروت و قدرت بسیار بالایی برخوردار است. حضورش در کانون وکلا در آینده ای نزدیک استقلال کانون وکلا را مخدوش خواهد. اگر بسیج قدرت را در کانون وکلا به دست گیرد که با اعمال نفوذی که در دستگاه قضایی دارد به نظر می رسد می تواند بگیرد فاتحه کانون وکلا را می بایست خواند.
کانون وکلا هزینه های گزافی را در راستای استقلالش پرداخته است و این استقلال نباید به هیچ قیمتی از بین رود. بسیج با ورود در کانون وکلا و ارتباط با دستگاههای اطلاعاتی و قوه قضاییه، قدرت را در آینده در دست خواهد گرفت و به مرور زمان، کانون وکلا را عملا به یک نهاد دولتی – امنیتی تبدیل خواهد کرد.
می دانیم که در انتخابات دوره گشته بسیاری از وکلای دادگستری رد صلاحیت شدند. وکلایی که سالها عضو اصلی هیات مدیره کانون وکلا بوده اند. بسیاری از اساتید ممتاز دانشگاه که قصد کاندیدا شدن در انتخابات هیات مدیره کانون را داشتند نیز رد صلاحیت شدند و از همه بدتر اینکه رئیس فعلی کانون وکلا آقای جندقی نیز رد صلاحیت شده بود که بعد از اعتراض تعدادی وکلا، عده ای از وکلایی که در حال حاضر عضو هیات مدیره هستند تایید صلاحیت شدند.
اما چرا ورود بسیج خطرناک است؟ در بین وکلای دادگستری عده ای هم هستند که به دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی همچون وزارت اطلاعات و سپاه وابسطه بوده و درصدد کسب قدرت هستند. آنها با نفوذی که در دادگاه انتظامی قضات ( جایی که صلاحیت وکلا در هیات مدیره مورد بررسی قرار می گیرد) خواهند یافت، باعث می گردند صلاحیت وکلایی که مورد قبول بسیاری از وکلای دادگستری هستند توسط دادگاه انتظامی قضات رد شده و صلاحیت اعضای بسیج تایید و آنها وارد هیات مدیره کانون وکلا گردند. طرحی که در حال حاضر در حال انجام بوده و در انتخابات آینده کانون وکلا شاهدش خواهیم بود.
بنابراین مسئولیت وکلای دادگستری که خواهان استقلال هستند در روزها، ماهها و سالهای آینده بیش از گذشته است. خطری بسیار جدی کانون وکلا را تهدید می کند که اگر وکلای خواهان استقلال غافل شوند زندگی وکالتیشان نابود خواهد شد.
محمد مصطفایی وکیل دادگستری وعضو کمیته وکلای مدافع حقوق بشر
و سخنگوی خانه حقوق بشر ایران