در جهت برطرف ساختن نگرانی رهبری
جــرس: دو هفته پس از آنکه رییس پژوهشگاه علوم انسانی اعلام کرد “۳۸ رشته و بیش از۴۰۰ سرفصل بازنگری شده علوم انسانی تا اول شهریور ماه در اختیار وزارت علوم قرار خواهد گرفت”، منابع خبری در تهران از حذف ۱۳ رشته علوم انسانی، از جمله رشته روزنامه‌نگاری، فلسفه، مدیریت و روانشناسی در مقطع کارشناسی، در دانشگاه علامه طباطبایی خبر داده و علت حذف این رشته‌ها را در راستای بازنگری علوم انسانی در دانشگاههای کشور عنوان کرده اند.
به گزارش روزنامه اعتماد، حمیدرضا آیت‌اللهی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی کشور، ضمن اعلام خبر فوق، به نگرانی رهبری از محتویات رشته‌های علوم انسانی بعنوان دلیل آغاز این اقدام اشاره کرد و همزمان از تحصیل حدود دو میلیون دانشجو از سه و نیم میلیون دانشجوی کشور در رشته‌های علوم انسانی ابراز نگرانی نمود.
رهبر جمهوری اسلامی سال گذشته از محتوای دروس علوم انسانی کشور ابراز ناخرسندی کرده بود، که بلافاصله دولت و مقامات انتصابی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، تحت عنوان “اسلامی تر کردن دانشگاهها”، از تغییر و حذف و بازنگری قریب الوقوع در دروس و رشته های علوم انسانی دانشگاهها خبر دادند.
دو هفته پیش با اینکه معاون وزیر علوم پیرامون “تحول در دروس علوم انسانی دانشگاهها در جهت اسلامی تر سازی مراکز آموزش عالی” اذعان کرده بود که “تحول علوم انسانی به علوم انسانیِ اسلامی، بدلیل پیچیدگی و ابهام زیاد، حتی از اعزام انسان به فضا سخت‌تر است”، رییس پژوهشگاه علوم انسانی گفت “۳۸ رشته و بیش از۴۰۰ سرفصل بازنگری شده علوم انسانی تا اول شهریور ماه در اختیار وزارت علوم قرار خواهد گرفت.”
به گزارش اعتماد، با وجود اعلام روز شنبه (پانزدهم امرداد ماه) پژوهشگاه، رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی هنوز از حذف ۱۳ رشته از دانشکده خود، از جمله روزنامه‌نگاری و روابط عمومی خبر ندارد و اظهار بی‌اطلاعی کرده و هیچ مقام رسمی دیگری نیز در این زمینه واکنش نشان نداده است.
بر اساس این گزارش، رشته‌های فلسفه، مدیریت، حسابداری، علوم تربيتی، مديريت برنامه‌ريزی آموزشی، آموزش و پرورش كودكان عقب‌مانده ذهنی و پيش‌دبستانی و دبستان، علوم اقتصادی و روانشناسی نیز از فهرست رشته‌های این دانشگاه حذف شده اند و در دفترچه انتخاب رشته سازمان سنجش که برای تعیین رشته دانشگاهی در اختیار متقاضیان تحصیل در دانشگاه قرار گرفته، از آنها خبری نیست.
به گزارش اعتماد، محمدمهدی فرقانی، استاد روزنامه‌نگاری دانشگاه علامه، که بزرگترین دانشگاه علوم انسانی کشور است، می گوید متاسفانه هنوز از دلایل این حذف بی‌اطلاع هستیم.
چندی پیش رییس پژوهشگاه علوم انسانی در خصوص تهیه منابع و سرفصل‌ها در وزارت علوم گفته بود “در بحث بازنگری دروس بر اساس بررسی‌هایی که انجام گرفت برخی دروس ۲۸ سال بود که تغییر نکرده بود و در این زمینه قرار شد که در ابتدا دروس مربوط به مقطع کارشناسی مورد بازنگری قرار گیرد و در این راستا ۳۸ رشته علوم انسانی در مقطع لیسانس مورد توجه قرار گرفت.”
وی همچنین گفت “این ۳۸ رشته در۱۲ مقوله حقوق، علوم سیاسی، اقتصاد، علوم تربیتی، مدیریت، زبان ادبیات فارسی، زبان ادبیات انگلیسی، تاریخ، فلسفه، روش‌شناسی، روزنامه‌نگاری، ارتباطات و علوم اجتماعی مورد بازنگری قرار می‌گیرد که بر این اساس ۳۸ رشته و بیش از ۴۰۰ سرفصل بازنگری شده علوم انسانی تا شهریورماه به وزارت‌علوم اعلام خواهد شد.”
همان زمان، مدیرکل دفتر پشتیبانی و حمایت آموزشی وزارت علوم نیز طی گفتگویی با ایسنا، با ارائه گزارش عملکردی از بازنگری سرفصل‌ها و محتوای متون درسی دانشگاهی به انجام فعالیت‌های بازنگری در برنامه‌های آموزشی اشاره کرده و گفته بود: از جمله این برنامه‌ها می‌توان به ابلاغ ماموریت بازنگری ۳۸ سرفصل کارشناسی رشته‌های علوم انسانی به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اشاره کرد.
این مقام وزارت علوم افزود: ابلاغ ماموریت بازنگری سرفصل، محتوا و منابع دروس رشته‌های علوم اجتماعی، علوم تربیتی و روانشناسی، اقتصاد، حقوق و علوم سیاسی نیز به دانشگاه علامه طباطبایی از دیگر فعالیت‌های انجام گرفته در زمینه بازنگری برنامه‌های آموزشی به شمار می‌رود.
گفتنی است در حال حاضر ۳۸ رشته علوم‌انسانی در ۹ دسته مختلف دسته‌بندی شده‌اند و قرار است در این بازنگری یك رشته مربوط به تاریخ، دو رشته زبان و ادبیات انگلیسی، سه رشته فلسفه، شش رشته علوم تربیتی، مشاوره و روانشناسی، پنج رشته مدیریت، هشت رشته مربوط به علوم اجتماعی، شش رشته مربوط به ارتباطات و روزنامه‌نگاری، پنج رشته مربوط به اقتصاد و دو رشته حقوق و علوم سیاسی مورد بازنگری قرار گیرند.
رهبر جمهوری اسلامی، نمایندگان وی در دانشگاهها و همچنین وزیر علوم دولت محمود احمدی نژاد، طی دو سال اخیر تاکید شدیدی بر “اسلامی کردن دانشگاهها بویژه اسلامی کردن دروس و محتوای علوم انسانی” در کشور دارند.
اوایل ماه گذشته، معاون وزیر علوم در راستای تشدید کنترل و اعمال محدودیت بیشتر بر دانشگاهها و مراکز دانشگاهی کشور، تغییر محتوای برخی از دروس و رشته های تحصیلی را “لازمه اسلامی كردن دانشگاهها” دانسته و گفته بود: “محتوای درسی دستكم ۳۸ رشته تحصیلی دانشگاهی تا مهرماه امسال تغییر می كند.”
بعد از انتقادات دو سال پیشِ رهبر جمهوری اسلامی از دروس علوم انسانیِ دانشگاههای کشور و متهم کردن این رشته ها و محتوای دروس آنها به “ترویج غرب”، مقاماتی آنرا به مثابه چراغ سبز پنداشته و بازنگری در محتوای درسی این رشته ها را در دستور کار قرار دادند.