Search
Close this search box.

معمر قذافی:‌۴۱ سال حکومت بلامنازع

رهبر خودکامه لیبی از حامیان تروریسم و متهم به مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر بود. با این وجود معمر قذافی طی چند دهه اخیر تلاش کرد تا مناسبات خود را با غرب بهبود ببخشد. روزنامه واشینگتن پست از این منظر نگاهی دارد به کارنامه معمر قذافی.

۱۹۶۹- معمر قذافی در سن ۲۷ سالگی با رهبری یک کودتای بدون خونریزی علیه ادریس، پادشاه لیبی، خود را در مقام فرماندهی شورای انقلاب منصوب می‌کند که عالی‌ترین مقام سیاسی کشور بود. طرح وی برای تشکیل کشور متحدی از طریق ادغام مصر، لیبی و سودان به شکست می‌انجامد. در سال‌های بعد نیز چند ایده دیگر وی برای ایجاد اتحاد میان کشورهای عربی به جایی نمی‌رسد.

۱۹۷۰-۱۹۷۱- دولت جدید لیبی تمام پایگاه‌های نظامی خارجی را در خاک این کشور تعطیل می‌کند، چندین هزار ایتالیایی ساکن این کشور را اخراج کرده و کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی را که توسط نهادهای خارجی اداره می‌شوند تعطیل می‌کند.

۱۹۷۳-  صنایع نفت لیبی ملی اعلام می‌شوند. قذافی نیروهای ارتش این کشور را به شمال چاد اعزام کرده و یک باریکه ارضی مورد اختلاف را به اشغال خود درمی‌آورد.

۱۹۷۶-  قذافی با نگارش و انتشار یک برنامه سیاسی – ایدئولوژیک، مارکسیسم و کاپیتالیسم را رد کرده، سیستم‌های سیاسی مبتنی بر فعالیت احزاب و پارلمان را مردود دانسته و سیستم سیاسی متکی بر حکومت مستقیم مردم از طریق شوراهای خلقی را ارائه می‌دهد.

۱۹۷۷-  قذافی با اعلام «انقلاب خلقی» کشور لیبی را «جماهیر کبیر سوسیالیستی خلق لیبی» نام‌گذاری کرده و سیستم حکومتی مبنی بر شوراهای محلی را بنا می‌کند، ولی در عمل این کشور در قالب یک نظام سیاسی خودکامه اداره می‌شود.

۱۹۸۰-  پس از جان به دربردن از چند کودتای پیاپی، قذافی دستور قتل مخالفان خود را در خارج از کشور صادرمی کند. وی از مقام ریاست کنگره سراسری خلق لیبی استعفا می‌دهد، ولی در عمل ریاست حکومت را در دست خود حفظ می‌کند.

۱۹۸۶-  به دنبال قتل سه سرباز آمریکایی در شهر برلین در جریان حمله‌ای تروریستی که دولت لیبی ترتیب داده بود، نیروی هوایی آمریکا شهرهای طرابلس و بنغازی را بمباران می‌کند. مناسبات آمریکا و لیبی به شدت تیره می‌شود.

۱۹۸۸-  با انفجار یک بمب در هواپیمای شرکت «پان امریکن» بر فراز لاکربی در آسمان اسکاتلند، ۲۷۰ نفر از سرنشینان این هواپیما کشته می‌شوند. حکم بازداشت دو شهروند لیبی صادر می‌شود.

۱۹۹۲-  سازمان ملل متحد به خاطر سرپیچی دولت لیبی از تحویل دادن افراد مظنون به شرکت در این بمب‌گذاری لیبی را تحریم می‌کند.

۱۹۹۹-  دولت لیبی متهمان بمب‌گذاری لاکربی را برای انجام محاکمه تحویل می‌دهد و به این ترتیب تحریم‌های بین‌المللی علیه لیبی معلق می‌شوند. معمر قذافی اعلام می‌کند که از تروریست‌ها حمایت نخواهد کرد.

۲۰۰۳-  به دنبال پذیرش مسئولیت انفجار لاکربی توسط دولت لیبی، سازمان ملل متحد تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور را لغو می‌کند. در اقدام دیگری برای بهبود مناسبات با غرب، معمر قذافی اعلام می‌کند که لیبی فعالیت‌های خود برای تولید سلاح‌های کشتار و تخریب جمعی متوقف می‌کند.

۲۰۰۵-  شرکت‌های نفتی آمریکایی فعالیت خود را در لیبی از سر می‌گیرند و سال بعد دولت آمریکا با حکومت لیبی مناسبات دیپلماتیک کامل برقرار می‌کند.

۲۰۰۶-  معمر قذافی در یک سخنرانی از هواداران خود می‌خواهد که مخالفان انقلاب لیبی را که ۳۷ سال پیش آغاز شده است نابود کنند.

۲۰۰۷-  کاندولیزا رایس، وزیر خارجه وقت آمریکا، به لیبی سفر می‌کند. این دیدار عالی‌مرتبه‌ترین مقام آمریکایی از این کشور از سال ۱۹۵۳ بود.

۲۰۰۹-  معمر قذافی به عنوان رئیس نوبتی اتحادیه آفریقا برگزیده می‌شود. او طرحی را برای تشکیل «ایالات متحده آفریقا» پیشنهاد می‌دهد و کمک‌های مالی نیز در اختیار این اتحادیه قرار می‌دهد. نفوذ و کمک‌های مالی وی به سایر کشورهای آفریقایی از جمله چاد، لیبریا، مالی، نیجر و جمهوری آفریقای مرکزی گسترش می‌یابد.

۲۰۱۰-  تعدادی از روزنامه‌نگاران و خبرنگاران در لیبی بازداشت شده ولی سپس آزاد می‌شوند.

۲۰۱۱-  به دنبال سرنگونی حکومت‌های مصر و تونس و بازداشت گروهی از فعالان حقوق بشر در لیبی، تظاهرات ضد دولتی در شهر بنغازی لیبی آغاز شده و به شهرهای دیگر گسترش می‌یابد.

۲۲ فوریه ۲۰۱۱- قذافی با درخواست کناره‌گیری از قدرت مخالفت می‌کند.

۲۶ فوریه ۲۰۱۱- باراک اوباما در یک مکالمه تلفنی خصوصی با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، می‌گوید که معمر قذافی باید از قدرت کناره‌گیری کند.

۳۰آوریل ۲۰۱۱- قذافی خواستار آتش‌بس و مذاکره با ناتو می‌شود، ولی حاضر نمی‌شود از قدرت کناره‌گیری کند. حملات هوایی نیروهای ناتو به مواضع نظامی دولت لیبی ادامه می‌یابد.

۲۷ ژوئن ۲۰۱۱- قضات دادگاه جنایی بین‌المللی حکم بازداشت معمر قذافی را صادر می‌کنند.

۱۵ ژوئیه ۲۰۱۱- دولت آمریکا رهبری شورشیان را به عنوان حکومت لیبی به رسمیت می‌شناسد. این تصمیم باعث خواهد شد که شورشیان به بیش از ۳۰ میلیارد دلار منابع مالی مسدود شده معمر قذافی در خارج از آن کشور دست پیدا کنند.