انواع زعفران اعم از سرگل و پوشال و دسته و همچنین پیاز آن در منطقه گناباد از شهرستانهای جنوبی استان خراسان رضوی از دیرباز تولید می‌شده و در حال حاضر یکی از فعالیت‌های اقتصادی آن منطقه را تشکیل می‌دهد. زعفران گناباد از بهترین انواع این محصول در ایران و حتی جهان محسوب می‌شود.
برای کشاورزان خراسان، زعفران یا طلای سرخ درآمد سرشاری دارد که با زحمت و تلاش زیاد بدست می‌آید. کاشت، داشت و برداشت زعفران اشتغال زیادی را در منطقه گناباد بوجود آورده است و بیش از صدهزار خانوار، به ویژه در شهرستانهای تربت حیدریه، قائن، فردوس، سرایان، گناباد و بیرجند با تولید این محصول روزگار خود را می‌گذرانند.
از ۲۳۰ تن زعفرانی که هر سال در جهان تولید می‌شود، حدود ۱۷۰ تن آن در خراسان به دست می‌آید و بقیه عمدتاً در اسپانیا، یونان، مراکش، هند و افغانستان تولید می‌شود. حدود ۸۰ درصد زعفران ایران به کشورهای دیگر صادر می‌شود و حدود ۵۰ میلیون دلار ارزآوری دارد.
در سال‌های اخیر زعفران‌های تقلبی نیز به بازار عرضه شده که باعث کاهش قیمت زعفران گردیده است. کشورهای واردکننده زعفران مانند اسپانیا که به عرضه زعفران‌های تقلبی در ایران پی برده‌اند تقاضای خود را برای زعفران ایران کاهش داده‌اند که آثار سو زیادی بر درآمد کشاورزان زعفران گذاشته است.
در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم زعفران فله حدود دو میلیون تومان است. در صورتی که قیمت این محصول در 3 سال پیش هر کیلوگرم حدود 4 میلیون تومان بود. این موضوع علیرغم کاهش سطح زیر کشت زعفران در کشور است.
افراد سودجو با مخلوط کردن جوانه گندم بعد از رنگ زدن با زعفران اصلی و بسته بندی با رطوبت بالا یا با استفاده از گل خشت که بسیار شبیه به زعفران است و کلاله ذرت و اضافه کردن مواد غیرمجاز و خواباندن آن در خون گاو یا مواد رنگی غیرمجاز خوراکی (نظیر تارترازین، Orange II، آمارانت، سانست زرد، Ponceau 4R، کینولئین زرد) نمونه‌های تقلبی زعفران را تولید می‌کنند و آن را با قیمت بسیار نازل عرضه می‌کنند که قیمت بازار زعفران را می‌شکند.
برای شناخت زعفران طبیعی از تقلبی راههای مختلفی موجود است. زعفران خالص وقتی روی سطح آب گرم پخش شود فورا به شکل پرچم‌های زعفران یا قطعات کوچک گل گلرنگ و گل همیشه بهار درمی‌آید که قابل شناسایی است.
یکی دیگر از راههای تشخیص زعفران مزه و طعم تلخ آن است ولی اگر طعم آن شیرین یا شور باشد به آن نوعی نمک یا شکر اضافه شده که منشاء قلیایی دارد.
روش‌های صنعتی برای تمییز زعفران اصلی از تقلبی از این قرار است که در روش اول اگر به چند میلیگرم پودر زعفران، دو یا سه قطره اسید سولفوریک غلیظ اضافه کنیم زعفران ابتدا به رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای و پس از مدت کمی، به رنگ قرمز مایل به بنفش مبدل می‌شود. در روش دیگر یک قطره اسید فسفومولیبدیک یا سولفوریک را به چند میلیگرم پودر زعفران اضافه کرده و آن را کمی می‌ساییم. مخلوط در زیر میکروسکوپ با بزرگنمایی ۱۰۰ درصد بعد از حداکثر یک دقیقه، به تکه‌های آبی رنگ مبدل شده و هاله‌ای آبی رنگ اطراف تکه‌ها را احاطه می‌نماید.
به نظر کارشناس مجرب کشت زعفران شناخت زعفران طبیعی از تقلبی کار ساده‌ای نیست ولی اگر سرگل و پوشال و دسته با هم باشند زعفران تقلبی نیست و تقلبات بیشتر بر سرگل‌های جدا شده زعفران صورت می‌گیرد که تشخیص آن برای مصرف‌کنندگان ساده نیست.