لایحه بودجه دولت جمهوری اسلامی برای سال ۹۱ با ۳۰ هزار میلیارد تومان کسری – تراز عملیاتی منفی – بسته شده است؛ این در حالی است که دولت احمدینژاد با دو ماه تاخیر این لایحه را به مجلس ایران رسانده و مجلس نیز این روزها برای تبلیغات انتخاباتی عملا تعطیل است.
تراز بودجه سال آینده منفی بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان است.بر اساس لایحه بودجه سال ۹۱ کل کشور، کل درآمدها بیش از ۶۸ هزار و ۴۷۱ میلیارد تومان و کل هزینهها بیش از ۹۸ هزار و ۵۰۸ میلیارد تومان پیش بینی شده است.
از سویی بودجه هدفمندی یارانهها که منبع تامین آن همواره به عنوان یکی از پرسشهای اصلی کارشناسان اقتصادی در دو سال گذشته مطرح بوده است، قرار است در دل بودجه شرکتهای دولتی گنجانده شود تا دولت بتواند یارانه خانوارها را در سال آینده به موقع به حساب آنها واریز کند.برآوردها نشان میدهد که بودجه هدفمندی یارانهها در لایحه بودجه سال ۹۱ بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده است.این درحالیست که دولت اعتبار هدفمندی یارانهها در بودجه سالجاری را حدود ۶۲ هزار میلیارد تومان تومان پیشبینی کرده بود که مجلس شورای اسلامی آن را به حدود ۵۷ هزار میلیارد تومان کاهش داد.
در زمان بستن بودجه ۹۰، هشدارهایی مبنی بر غیرواقعی بودن میزان درآمد و هزینههای آن و مواجه شدن بودجه با کسری داده شد که با همه این اوصاف، لایحه دولت پس از کش و قوسهای مکرر مهر تایید مجلس را دریافت کرد.
به گفته کارشناسان، بودجه ارائه شده به مجلس، دست دولت را برای کارشکنیهای به خصوص در زمینه کسری بودجه باز گذاشته است. به عبارت دیگر، از آنجا که بودجه، نوعی پیشبینی درآمد و هزینه است، پیشبینی کسری بودجه در لایحه بودجه امری عجیب نیست اما شکل و محتوای بودجه ارائه شده به خصوص افزایش بودجه عمرانی، پایینتر در نظر گرفتن بهای نفت و بهای دلار میتواند به این معنی باشد که دولت قصد دارد این کسری بودجه را از محلهای دیگری جبران کند.
علی قنبری، عضو هیات علمی دانشگاه علامه هم در آذرماه امسال در گفتوگو با ایلنا پیش بینی کرده بود که برآوردهای واقعی، از کسری بودجه فزاینده دولت حکایت دارد.این کارشناس اقتصادی با استناد به گزارش سالهای قبل دیوان محاسبات مبنی بر تهیه بودجه برخلاف قواعد قانونی و ضوابط بودجهای، تاکید کرده بود: «گزارشهای موجود بیانگر آن است که بودجه انحراف زیادی از قانون داشته است. همانطور که ما در این سالها از اجرای قانون اصل ۴۴ نیز انحراف داشتیم.»
به گفته وی حاصل کسری بودجه دولت تشدید شرایط تورمی در اقتصاد خواهد بود.
جمشید انصاری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم کسری بودجه را ناشی از غیرمطمئن بودن محل درآمدهای دولت دانسته و گفته بود: «نامطمئنی به تحقق درآمدهای دولت در بودجه۹۰، مسئلهای بود که از زمان بستن بودجه امسال پیشبینی میشد و نسبت به آن هشدارهایی داده شده بود».
به نظر میرسد دولت احمدینژاد با توجه به تحریم ها، سال آینده با مشکلات بسیاری برای تامین درآمد روبهرو و در نتیجه آن خرج درآمد از جمله پرداخت یارانه ها، روبه رو خواهد بود.