نام همدان با يکي از جنجالي ترين پرونده هاي سياسي تاريخ معاصر ايران گره خورده است: حکم اعدام هاشم آغاجري، حکمي که مقدمه اي شد براي نا آراميها و اعتراضات گسترده اي در سطح دانشگاه هاي سراسر کشور.همدان شهري است که پايگاه سياسي سردار ذوالقدر از سرداران با نفوذ سپاه محسوب مي شود، شهري با گروههاي قدرتمند فشار موسوم به انصار حزب الله. با اين حال همدان را تنها نبايد با خاطره ي آن حکم و گروههاي فشارش در ياد آورد، چرا که اين شهر پايگاه يکي از فعال ترين دانشگاههاي ايران، به لحاظ سياسي نيز هست: دانشگاه بوعلي همدان
دانشگاه بوعلي همدان طي سالهاي پس از دوم خرداد، همپاي دانشگاههاي تهران و دانشگاههايي نظير تبريز، اهواز و اصفهان، يکي از کانونهاي مهم اعتراضات دانشجويي بوده است. اوج اين اعتراضات در خردادماه و تيرماه سال 82 و همزمان با نا آراميهاي تهران بود؛ در آن سال گروههاي فشار و نيروهاي لباس شخصي حملات وسيع و خشونت باري را به خوابگاههاي دانشجويي همدان تدارک ديدند. به دنبال اين حملات چندين فعال دانشجويي دانشگاه بوعلي بازداشت شدند و مدتي را در زندان سپري کردند. دانشگاه بوعلي تعداد زيادي دانشجوي سه ستاره نيز دارد که از آن جمله اند: عليرضا خوشبخت، يحيي صفي آريان، مرتضي حسين زاده، سيامك كريمي، زهرا توحيدي و زهرا جاني پور.در چنين شرايطي است که دانشگاه بوعلي همدان بار ديگر به کانون گسترده ترين اعتراضات دانشجويي تبديل شده است.
آغاز ماجرا
دانشجويان دانشگاه بوعلي سينا در حالي ماه آذر را آغاز كردند كه پس از مرگ مشكوك دكتر زهرا بني يعقوب در بازداشتگاه امر به معروف سپاه همدان، جو دانشگاه به شدت ملتهب بود. در واپسين روزهاي آبان ماه به برد هاي انجمن اسلامي دانشجويان اين دانشگاه در دانشكده كشاورزي حمله شد، مشکلات متعدد صنفي و بي توجهي مديريت دانشگاه نيز به اين جو ملتهب دامن مي زد. دانشجويان چند تجمع در اعتراض به مرگ مشکوک زهرا بني يعقوب برگزار کردند. اما اولين واكنش گسترده ي دانشجويان به وضعيت دانشگاه، چهارم آذرماه طي تجمعي در دانشكده كشاورزي صورت گرفت، دانشجويان اين دانشكده در پي جمع آوري كامل صندلي هاي موجود در راهروها و محيط دانشكده در تجمعي گسترده ضمن اعتراض به عملکرد مديريت جديد دانشکده، مطالبات صنفي و سياسي خود را مطرح کردند.
دانشجويان در اين تجمع نسبت به رفتار برخي از پرسنل حراست و انتظامات دانشگاه، كيفيت غذا و كمبود امكانات رفاهي و آموزشي و نقض آزاديهاي آکادميک اعتراض كردند. دانشجويان حاضر در اين تجمع خواستار پاسخگويي رياست دانشگاه در مورد "نبود حداقل استانداردهاي لازم براي شکل گيري يک محيط مناسب آکادميك" شدند؛ در پايان اين تجمع علي اصغر ساكي معاون پشتيباني دانشگاه بوعلي سينا با حضور در جمع دانشجويان از پيگيري مطالبات آنان خبر داد.
اما مدتي بعد دبير انجمن اسلامي منتخب دانشجويان همدان، طي حكم كميته انضباطي به اتهام توهين به شعائر مذهبي و ملي به توبيخ كتبي محكوم شد.
چند روز پس از ابلاغ حكم امين نظري، 3 عضو ديگر اين تشكل نيز که پس از صدور بيانيه اي پرسش گرانه مبني بر اينكه [چرا زهرا مرد؟] و برگزاري مراسمي به مناسبت هفتمين روز مرگ زهرا بني يعقوب، ، به كميته انضباطي دانشگاه احضار شده بودند با احكام توبيخ كتبي از سوي كميته انضباطي رو به رو شدند: سياوش حاتم، سيد رضا جعفريان و نجمه معصومي که بنا بر حکم کميته انضباطي به اتهام توهين به شعائر مذهبي و ملي به توبيخ کتبي محكوم شدند.
در پي اين احكام، نشريه دانشجويي "روزها" به اتهام انتشار اخبار مربوط به ۳دانشجوي در بند پلي تکنيک، ابهام در تيتر ها [مقالات مرتبط به مرگ مشكوك زهرا بني يعقوب و ورود نيروهاي شناخته شده منتسب به نهاد هاي شبه نظامي به كادر رسمي دانشگاه] و تشويش اذهان عمومي توقيف شد.
در چنين شرايطي بود که اعتراضات دانشجويان بوعلي با برگزاري تجمع گسترده اي در يازدهم آذرماه وارد مرحله ي جديدي شد، تجمع اين بار در دانشکده ي فني برگزار شد.
در روز 12آذر نيز دانشگاه بوعلي سينا شاهد برگزاري گفتگوي آزادي با موضوع "جنبش دانشجويي موانع و برون رفت" در دانشکده مهندسي بود.
به گفته ي مهدي جمالوند يکي از فعالين دانشجويي دانشگاه بو علي "در اين گفتگوي آزاد که با حضور فعال دانشجويان و اعضاي شوراي مرکزي انجمن همراه بود، شرکت کنندگان به بررسي وضعيت جنبش دانشجويي، موانع پيش رو و عملکرد انجمن اسلامي منتخب دانشجويان همدان [ دانشگاه بوعلي سينا] پرداختند. در واقع دانشجويان نسبت به تلاشهاي مسئولان دانشگاه براي ايجاد انجمن «جعلي و موازي» معترض بودند."
روز 14 آذر نيز تجمعي در حمايت از انجمن منتخب و به مناسبت روز دانشجو برگزار شد.انجمن اسلامي منتخب همچنين به مناسبت روز دانشجو مراسمي در دفتر مشترک سازمان ادوار[شعبه ي همدان] و حزب جامعه ي مدني همدان برگزار کرد.در اين مراسم کوروش زعيم از اعضاي جبهه ي ملي و حنيف يزداني از اعضاي شوراي مرکزي دفتر تحکيم وحدت به ايراد سخناني پرداختند.
فعالين دانشجويي دانشگاه همدان همچنين شرکت گسترده اي در تجمع18 آذر دفتر تحکيم وحدت به مناسبت روز دانشجو داشتند؛تجمعي که در دانشگاه تهران و با حضور 2500 دانشجو برگزار شد. امين نظري دبير انجمن منتخب بوعلي، مجري برنامه ي دفتر تحکيم بود.
پس از آن بود که بار ديگر موج احضار دانشجويان بوعلي به کميته ي انضباطي آغاز شد. امين نظري در گفتگو با خبرنگار روز در اين مورد مي گويد: "اتهامات دانشجويان، اخلال در نظم دانشگاه و دادن شعار عليه نظام جمهوري اسلامي عنوان شده است. اما اتهام خود من اين است که مجري برنامه تجمع دفتر تحکيم وحدت در روز ۱۸ آذر در دانشگاه تهران بودم و رييس دانشگاه تهران از من شکايت کرده است. اتهام من شرکت در اين مراسم، شرکت در تجمعات خودجوش دانشجويي براي آزادي فرشاد دوستي پور، دانشجوي دستگير شده کرد دانشگاه بوعلي همدان و اقدام براي براندازي نظام جمهوري اسلامي عنوان شده است."
سياوش حاتم، ديگر فعال دانشجويي دانشگاه بوعلي هم به روز مي گويد: "احكام كميته‌ي انضباطي، براي امين نظري، محمد صيادي، مهدي جمالوند و من مبني بر يك ترم تعليق از تحصيل با احتساب سنوات صادر شد. همچنين احكام كميته‌ي انضباطي براي ساسان منبري، سيروس محمدي، وهاب كريمي‌نژاد، فاطمه معصومي، رضا جعفريان و نجمه معصومي مبني بر توبيخ كتبي با درج در پرونده صادر شده است."
حاتم مي افزايد: "اين دانشجويان در تاريخ 12 دي به كميته‌ي انضباطي احضار شدند و بعد از ارايه‌ي دفاعيات شفاهي و كتبي، حكم آنها روز 16 دي صادر شد. اين در حالي است كه زمان مطالعات آزاد براي امتحانات از هفته‌ي پيش شروع شده است و در واقع آنها در اين ايام به كميته‌ي انضباطي احضار شده‌اند."
در حالي که امين نظري احضار دانشجويان به کميته ي انضباطي در فصل امتحانات را غير قانوني مي داند، قائمي، معاون دانشجويي دانشگاه بوعلي در اين مورد به خبرنگار خبرگزاري ايسنا گفته است: "اين احكام كميته‌ي انضباطي در هفته‌ي آخر كلاس‌هاي دانشگاه صادر شده است و در واقع زمان مطالعه آزاد براي امتحانات از اين هفته در دانشگاه شروع مي‌شود و اين احكام در واقع هفته‌ي آخر كلاس‌ها صادر شده است. انشالله صدور اين احكام بر روي اين دانشجويان اثر نمي‌گذارد؛ چرا كه آنها فرصت تجديدنظر دارند و سعي مي‌كنيم جلسه‌ي تجديدنظر را بعد از امتحانات برگزار كنيم. "
معاون دانشجويي دانشگاه بوعلي سيناي همدان درباره صدور حكم بعد از امتحانات، گفت: "ممكن بود برگزاري اين جلسه بعد از امتحانات، موضوع را لوث كند؛ چرا كه وقتي زمان طولاني مي‌شود قضيه نيز لوث مي‌شود، ولي با توجه به وجود حق تجديدنظر براي آنها، ممكن است دانشگاه در رابطه با حكم آنها وارد رأفت شده و تخفيف دهد. بنابراين وجود اين مساله باعث مي‌شود كه مشكل خاصي پيش نيايد. البته براي برخي از آنها كه حكم صادر شده و داراي تجربه‌ي صدور احكام هستند تبعات منفي نداشته و در امتحانات آنها تاثير منفي نمي‌گذارد."
اين در حاليست که امين نظري اين اظهارات را "غير قانوني و وقيحانه" توصيف مي کند.
دانشجويان دانشگاه بوعلي بعد از صدور اين احکام نيز بيکار ننشسته اند و عليرغم سرماي شديد هوا و تعطيلي دانشگاه چهارشنبه 19 دي با برگزاري تجمع و تريبون آزاد در محيط خوابگاه نسبت به صدور اين احکام اعتراض کرده اند.
به گفته ي امين نظري دبير انجمن اسلامي منتخب دانشجويان، اين تجمع آخرين کنش اعتراضي دانشجويان بوعلي نخواهد بود. نظري به خبرنگار روز مي گويد: "اين احکام و اين فشارها هيچ تاثيري در اراده ي فعالين دانشجويي دانشگاه بو علي در پي گيري مطالبات قانوني و دموکراتيک نخواهد داشت."
امين نظري معتقد است: "تنها راه حل آشتي حاکميت با دانشگاه رعايت حقوق بشر و اعاده ي آزاديهاي آکادميک است."
دانشجويان دانشگاه بوعلي در حالي اين روزهاي سخت را از سر مي گذرانند که هنوز هيچ خبري مبني بر آزادي دانشجويان چپ زنداني، به گوش نمي رسد و نگرانيها نسبت به سرنوشت آنها هر روز افزايش مي يابد، سه دانشجوي پلي تکنيکي نيز به رغم صدور راي برائت، هنوز آزاد نشده اند. در عين حال احضارهاي وسيع به کميته هاي انضباطي در دانشگاههاي کشور از اصفهان گرفته تا ياسوج و از علامه گرفته تا تهران، همچنان ادامه دارد. به طوري که تعداد دانشجويان احضاري به کميته ي انضباطي از 16 آذر بدين سو به بيش از 60 نفر رسيده است. همه چيز حاکي از ادامه ي فشار بر دانشگاه است.