مجذوبان نور: عضو کارگروه طرح تحول بانکی با اشاره به اینکه «بانکداری مشارکتی» در طرح تحول مورد توجه قرار گرفته و در نسخه اولیه آن گنجانده شده گفت: طبق این طرح که ابعاد مختلف و گستردهای دارد سود علیالحساب حذف خواهد شد.
بیژن بیدآباد اظهار داشت: طرح بانکداری راستین از اوایل دهه ۱۳۸۰ به عنوان تحقیقات نظری در پژوهشکده پولی و بانکی مطرح شد.
وی افزود: در سال ۸۶ بانک ملی علاقهمند به پیادهسازی این طرح شد و از آن زمان تاکنون به صورت مداوم در اداره تحقیقات و برنامهریزی بانک ملی این طرح پیگیری شد و نهایتاً در سال ۸۹ اولین شعبه بانکداری مشارکت در سود و زیان راستین در یکی از
شعب بانک ملی افتتاح شد. این عضو کارگروه طرح تحول بانکی تصریح کرد: در آن زمان اولین قدم برای تحقق این نوع بانکداری برداشته شد؛ به دلیل اینکه دستاوردهای این
نوع بانکداری به شدت زیاد بود تصمیم گرفتیم تا نسبت به تنظیم مقررات لازم برای این نوع بانکداری، آییننامه اجرایی و مقررات لازم برای اجرای آن تدوین شود.
وی ادامه داد: بعد از تشکیل ۸۲ جلسه کارشناسی حقوقی در بانک ملی لایحه قانونی بانکداری راستین و پیشنویس آییننامه اجرایی آن تدوین شد که در ماه گذشته تقدیم کارگروه طرح تحول بانکی شد.
وی در مورد جزئیات این طرح گفت: از منظر نظری، بانکداری راستین بانکداری بدون ربا و بانکداری اسلامی را با هم دارد به گونهای که ضمن اصلاح نظام بانکی بازارهای پول و سرمایه را اصلاح خواهد کرد؛ در بانکداری مشارکتی فعالیتهایی در کشورهای زیادی اجرایی شد تا این نحو بانکداری تدوین شود ولی به دلیل پیچیدگی کار اغلب بانکهایی که بانکداری مشارکتی را اجرا میکردند در نیمه راه از آن کناره گیری کرده و به راه استفاده از ربا بر میگشتند.
بیدآباد افزود: در بانکداری راستین همه مسائل و مشکلات بانکداری کشور مورد توجه قرار گرفت و با توجه به اصول بانکداری اسلامی که نزدیک به ۱۰۰ اصل عملیاتی است و تمامی آموزههای اسلامی و اخلاقی را با توجه به فناوریهای روز مورد توجه قرار میدهد، استفاده شد.
وی با بیان اینکه طرح ارائه شده در دو بخش لایحه قانونی و آییننامه اجرایی بانکداری اسلامی است، افزود: در لایحه قانونی ضمن اصلاح عقود قبلی و همچنین معیارها و نهادهای مالی جدید چند اصل به عنوان عقود جدید در سطح عقود معین مطرح شده و چنانچه این عقود و ضوابط اجرایی شود میتواند بسیاری از مشکلات عملیات بانکها را اصلاح کند.
این اقتصاددان تصریح کرد: در بانکداری راستین بانکها به عنوان واسطه وجوه بین مجری و سپردهگذار فعالیت میکنند و در نتیجه بانک از حاشیه سود تسهیلات پرداختی و سپرده سود نمیبرد بلکه از ارائه خدمات مدیریت سرمایه برای سپردهگذار منفعت برای خود ایجاد میکند.
بیدآباد افزود: در بانکداری راستین واحدهای جدیدی تحت عنوان ارزیاب و امین وارد فعالیتهای بانکی میشوند که این واحدها نظارت بر حسن اجرای عملیات بانکی را دارد. همچنین زیر سیستمهای متعددی طراحی شده که هرکدام از آنها وظیفه خاصی را به عهده دارد که موجب میشود انواع روشها و ابزارهای بانکداری اسلامی در آن قالب ارائه شود.
*۲۸ ابزار مالی جدید در بانکداری راستین
بیدآباد تصریح کرد: در بانکداری راستین ۲۸ گواهی جدید به عنوان ابزارهای مالی جدید تعریف شده که این گواهیها در سیستم بازار گواهی راستین به صورت اینترنتی قابل خرید و فروش است؛ این گواهیها به عنوان ابزار مالی جدید به گونهای طراحی شده که هر کسی بتواند اقدام به خرید این گواهیها نموده و منابع خارجی را وارد فعالیتهای اقتصادی داخلی کند و این موضوع سبب خواهد شد که فعالیتهای بینالمللی جذب سرمایه به راحتی در کشور انجام شود بدون آنکه مشکلات و معضلات فعلی جذب سرمایه را داشته باشد.