احسان نراقی، نویسنده، جامعه‌شناس و پژوهشگر ایرانی بامداد روز یکشنبه، ۱۲آذرماه، در سن ۸۶ سالگی و پس از یک بیماری طولانی در منزلش در تهران درگذشت.
احسان نراقی، تنها فرد ایرانی بود که توانست به معاونت سازمان آموزش علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) دست یابد و سالها در «اداره جوانان یونسکو» فعالیت می‌کرد.
او پس از بازنشسته شدن از سمت معاونت یونسکو، سالها همچنان به عنوان مشاور به همکاری خود با سازمان آموزش علمی و فرهنگی ملل متحد، ادامه داد.
احسان نراقی دوبار نشان «لژیون دونور» را از روسای جمهوری فرانسه، شارل دوگل و فرانسوا میتران دریافت کرد.
احسان نراقی از نوادگان ملامهدی فاضل نراقی و ملا احمد نراقی از مجتهدان شیعه در دوره قاجار، در سال ۱۳۰۵ هجری خورشیدی، در کاشان به دنیا آمد، نخستین سال‌های تحصیل را در زادگاهش کاشان گذراند، سپس به تهران رفت و تحصیلاتش را در مدرسه دارالفنون ادامه داد.
احسان نراقی، پس از آن برای ادامه تحصیلات دانشگاهی، به سوییس رفت و از دانشگاه ژنو در رشته جامعه‌شناسی لیسانس گرفت، سپس برای تکمیل رساله دکترای خود به تهران بازگشت و نزدیک به دو سال در تهران اقامت گزید تا اینکه در نهایت با اخذ یک بورس تحصیلی، موفق به دریافت مدرک دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه سوربن پاریس شد.
احسان نراقی به گفته خودش، نخستین فرد ایرانی بود که در خارج از ایران جامعه‌شناسی خواند. او همراه با دکتر غلامحسین صدیقی و دکتر علی‌اکبر سیاسی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی را در دانشگاه تهران بنیان‌گذاری کرد و به مدت ۱۲ سال به عنوان مدیر در این مؤسسه فعالیت داشت.
آقای نراقی از منسوبان فرح پهلوی بود و با وی رابطه خانوادگی دور داشت. او سالها به عنوان مشاور فرح دیبا فعالیت می‌کرد و همراه با افرادی همچون حسین نصر، عضو هیات امنا و هیات اجرایی دفتر فرهنگی فرح پهلوی بود.
آقای نراقی به گفته خودش، منتقد فساد در دربار شاهنشاهی بود. آن طور که آقای نراقی می‌گوید، همواره در مشاوره‌های خود به فرح پهلوی این انتقادها را منتقل می کرده‌است.
احسان نراقی در یک گفت و گو تاکید کرده است که «با هرگونه انقلاب مخالف است» و انقلاب‌ها را «یک خیال بی‌نتیجه» خواند.
احسان نراقی پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷، چند بار بازداشت و زندانی شد، او در مدتی که زندانی بود دو کتاب به رشته تحریر درآورد و یک کتاب از فرانسه به فارسی ترجمه کرد، در نهایت با احراز بی‌گناهی‌اش در دادگاه انقلاب اسلامی، از زندان آزادشد. آقای نراقی سرنوشت زندگی خود را در کتاب «از کاخ شاه تا زندان اوین» در زندان به رشته تحریر درآورد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، احسان نراقی در مراسم بزرگداشتی که سال ۸۵ در خانه هنرمندان ایران در تهران برای او برگزار شد، گفته بود: «من الان ۸۰ ساله‌ام و هر آن آماده‌ام که با دنیا خداحافظی کنم، چرا که ترس از مرگ برای انسانی است که هنوز به هدف‌هایش نرسیده و از سعادت و لذت محروم بوده است. من چنین وضعی ندارم. من به اغلب هدف‌هایم رسیده‌ام، هم زندگی را شناختم، هم زندان رفتم، هم آزادی را دیدم، بنابراین هیچ وحشتی از مرگ ندارم.»
«پایان یک رؤیا: در نقد مارکسیسم، علوم اجتماعی و سیر تکوینی آن»، «آیین جوانمردی» (هانری کربن)، «اسلام و آموزش و پرورش»، «اقبال ناممکن»، «آن حکایت‌ها: گفت‌وگوی هرموز کی با احسان نراقی»، «آزادی: مجموعه مقالات و مصاحبه‌ها«، «آن‌چه خود داشت»، «جامعه، جوانان، دانشگاه»، «غربت غرب»، «آزادی، حق و عدالت»، «طمع خام»، «در خشت خام»، «آن حکایت‌ها»، «نظری به تحقیقات اجتماعی در ایران» از جمله کتاب‌هایی است که احسان نراقی نوشته و منتشر کرده است.