بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَ الصَّلوةُ وَ السَّلامُ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَجْمَعين وَ بَعْدُ فَقَد قالَ اللّهُ تَعالي: قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى، وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى.
خداوند عالم در آيات ۱۴ و ۱۵ از سوره أَعلى که معمولاً بنابر استحباب در رکعت اوّل نماز عيد فطر و عيد قربان، بعد از سوره حمد خوانده مي‌شود، مي‌فرمايد: به تحقيق رستگار و سعادتمند گرديد کسي که تزکيه نفس نمود يا زكات مال و زكات فطره خود را داد و به ياد خدا به نماز و ذکر پرداخت.
ايام ماه مبارک رمضان که ايام مجاهدت و رياضت بود به پايان رسيد. اميد است به دريافت نتايج معنوي و روحي آن که از جمله آنها اتّصاف به صفات نيک و دارا شدن ملکه تقوا و پرهيزگاري است، نائل گرديم. و براي روزه‌گيران تنها خودداري و امساک از غذا نبوده باشد، بلکه تحمل اين رنج و رياضت، مقدّمه رسيدن به نتايج آن باشد که از هزاران نتايج ظاهري و باطني آن توجّه و التفات به حال بينوايان و بيچارگان است که آن نيز مقدّمة حال ذکر و اقامه نماز است. چنانكه در آية قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى، به فرض اينکه مراد از آن دادن زكات باشد، خودْ مقدّمه نماز و تزکيه نفس است که معني ديگر تَزَكَّى مي‌باشد و شايد از همين نظر است که خداوند در کلام مجيدش آن را بر آية وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى، مقدّم ذکر فرموده است. چنانكه در رسايل فقهي عملي نيز متعرض شده‌اند، براي کساني که نماز عيد را واجب مي‌دانند و مي‌خوانند، واجب است که زكات فطريه خود را قبل از شروع نماز عيد بپردازند و يا اقلّ آن را که يک صاع يا يك مَنْ از قُوت غالب براي هر نفر از کوچک و بزرگ است جدا کرده، هرچه زودتر بعد از نماز عيد به مستحقش برسانند. و براي کساني که نماز عيد را مستحب مي‌دانند يا نمي‌خوانند لازم است تا ظهر زكات فطريه خود را بپردازند، مگر عذر موجهي از قبيل نديدن مستحق و نظير آن در بين باشد. البته دادن اين زكات بر کساني واجب و در آن تأکيد زياد شده که توانايي دارند، يعني قوت ساليانه خود را مي‌توانند به دست آورند.
براي هر نفس از صغير و کبير در عيد فطر با شرايطي که در مسايل فقهي ذکر شده، بايد زكات فطره را بپردازند و اينها مسايلي است که روزه‌گيران خود مي‌دانند، ولي نکته دقيق اين است که ما نبايد چنين گمان کنيم که هميشه بايد در جامعه يک عدّه محتاج به قوت لايموت و زكات‌بگير باشند و يک عدّه هم زكات بده، بلکه اسلام اين دستور را داده تا ياد بگيريم و بفهميم که در اجتماع، افراد قوي و توانا بايد به افراد ضعيف جامعه کمک نمايند و افراد ضعيف را از حال ضعف و بيچارگي نجات دهند نه آنکه ضعيف همچنان بر ضعف خود باقي باشد.
باري، معني دوم قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى اين است که کساني رستگار و سعادتمند هستند که تزکيه نفس نمايند. در مقام مجاهده با نفس برآمده، آنچه از صفات ذميمه و اخلاق نکوهيده در خود يافتند، با کوشش بسيار مرتفع سازند و خود را مهذّب و خالي از غل و غش و آلودگيهاي طبيعت نمايند و پس از آنکه قلب و دل آنان پاکيزه گرديد با روح پاک نوراني خدا را ياد نموده، در مقام نماز و دعا برآيند و آمرزش از گناهان را خواهان باشند که در واقع خود عيد بزرگي خواهد بود. چنانكه در اين‌باره وارد شده: لَيسَ العيدُ لِمَن لَبِسَ الجَديدَ بَلِ العيدُ لِمَن اَمِنَ مِن الوَعيدَ ، يعني: عيد در اين نيست که لباس نو و فاخر پوشيده شود بلکه عيد در آن است که شخص از عذاب الهي ايمن شده باشد. عيد کودکان به پوشيدن لباس نو مي‌باشد، اما عيد مردان خدا به پوشش لباس مغفرت و آمرزش است. چنانكه حضرت امام حسن- عليه السّلام- روز عيد فطر جمعي را در حال خوشحالي و خنده ديد، به اصحاب خويش فرمود : خداوند ماه رمضان را ميدان مسابقه قرار داد تا مردم در آن به طاعت و عبادت بپردازند و در اين فضيلت بر يکديگر سبقت گيرند تا در نتيجه به پيشگاه لطف الهي نزديک شوند. جمعي در اين مسابقه شرکت کردند و گوي سعادت را از ميدان مجاهدت ربودند و گروهي هم کاري نکرده، از اين ميدان بهره‌اي نصيبشان نشد. مرا شگفت آيد از اين گروه که شادان و خندان و بازيکنان مي‌روند، در صورتي که اگر پرده برداشته شود، خواهند ديد که نيکوکاران از اين ماه نتايج معنوي زياد گرفته و بهره‌برداري کرده‌اند و زيانکاران غفلت نموده و از آن نتايج بي‌بهره مانده‌اند و بايد با لباس چرکين گناه و معصيت به دربار سلطنت عظيم الهي بروند.
در خاتمه عرايض، اميد است تمام ايام براي علاقمندان به معرفت و خداشناسي، عيد مبارک باشد.
وَ السَّلامُ عَلَيکُم وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکاتُه
از کتاب « ضیافت الهی» ، مجموعه سخنرانی های جناب آقای آموزگار که در مدت ۴ سال از رادیو کرمان پخش و مورد استقبال بسیاری از شنوندگان کرمانی قرار می گرفت.