کتاب علم اعلاء – تألیف مهرداد مصوری (قسمت یازدهم)

تصوف جنبه روحانی اسلام است

دکتر سيد حسين نصر استاد مطالعات اسلامي دانشگاه جورج واشنگتن در گفت وگويي که به تازگي به مناسبت انتشار قريب الوقوع کتاب «باغ حقيقت» انجام داده، گفته است؛ اين اثر تنها يک کتاب معمولي در مورد تصوف نيست بلکه راهنماي بسيار خوبي براي معرفي تصوف به خواننده امريکايي است. وي در پاسخ به اين پرسش که اهميت تصوف در جهان، بعد از واقعه يازده سپتامبر را چگونه مي بينيد گفت؛ قبل از واقعه يازده سپتامبر و بعد از آن تفاوت چنداني در اهميت تصوف ايجاد نشد. به هر حال تصوف جنبه روحاني اسلام است و دليل اهميتش هم در همين است. دکتر نصر افزود؛ تصوف يکي از بهترين سنت هاي روحاني در سطح جهان محسوب مي شود. در حالي که عده اي در قالب تروريست به افراطي گري دست مي زنند، تصوف در تلاش براي برقراري تعادل است.
روزنامه شرق شماره 917 یکشنبه 7 مرداد 1386
***
گرايش عرفاني و صوفيانه را كه نمي‌توان حذف كرد. اصلا‌ تاسيس حكومت صفويه در كشور ما و ترويج و توسعه تشيع اگر نگوييم مرهون گرايش صوفيانه و عرفاني صفوي‌ها و قزلباشان است، آنان نقش درجه اولي در اين واقعه كم نظير كه تاسيس نخستين دولت ملي در ايران است، برعهده داشته‌اند. از سوي ديگر، در جهان اسلا‌م گرايش عرفاني و صوفيانه گرايش بسيار نيرومندي در شبه قاره هند و شمال آفريقا و حتي غرب و جنوب آفريقا است. اگر مي‌خواهيم بر اين گرايش‌ها تاثيرگذار باشيم و از اين توان بالقوه و بالفعل استفاده كنيم.
عطاءالله مهاجراني – روزنامه اعتماد ملی – چهارشنبه 14 اسفندماه1387

صوفیان و طالبنیزم رشد یافته
در اخبار روزنامه های عربی می خواندم که دو سه روز پیش در پیشاور پاکستان، وابستگان به طالبان پس از آن که ۱۶۱ فروشگاه ادوات موسقی را خراب کردند به سراغ مقبره ی شاعری صوفی به نام رحمان بابا، که در زمان حیاتش اشعار عارفانه و عاشقانه ای می سروده رفته اند و آن جا را منفجر کردند. یاد حوادث مختلف این سال ها علیه صوفیان در کشور خوذمان افتادم. صوفی جماعت بر اساس فلسفه ی درویشی نمی تواند خطری برای هیچ جماعت و حکومتی باشد. وقتی کسانی که اگر جزء حکومت نیستند، حداقل مخالفتی از حکومت نمی بینند صوفی و درویش بی آزار را آزار می دهند، به این معناست که آن قدر آسیب پذیرند که صوفی را هم تهدید می دانند. اینها که با صوفیان چنین می کنند افراطیون شیعه هستند. رشد افراطی گری شیعی مثل طالبانیزم نه تنها آبروی اسلام را می برد، بلکه این اندیشه می تواند برای حکومت شیعه ی ایران هم به اصلی ترین مشکل سیاسی و امنیتی تبدیل شود. هم چنان که طالبانی که با امکانات عربستان سعودی به وجود آمد اصلی ترین نیروی رویاروی حکومت عربستان سعودی شد.
سید محمد علی ابطحی – 18 اسفند 1387

سهم عرفا و بزرگان دین در ترویج اسلام در شبه قاره هند:
در مقاله ای بنام ورود اسلام به شبه قاره نوشته های دکتر غلامعلی آریا در شمارۀ 12 “فصلنامۀ نامه فرهنگ” ویژه “فرهنگ و تمدن اسلامی” پس از بررسی نویسنده در مورد دلائل ورود اسلام به آن سرزمینها و اینکه بیشتر مورخان که دربارۀ انتشار دین مبین اسلام در شبه قارۀ هند سخن گفته اند، دانسته و یا ندانسته آنرا مدیون پیروزی های نظامی معرفی کرده اند…
می گوید: و در نتیجه تصور عموم اینست که مردم از ترس قتل عام کسانی چون سلطان محمود غزنوی به اسلام گرویده اند،اما حقیقت جز این است. طبقۀ بسیار وسیعی از مسلمان شدگان آن نواحی بدون هیچ فشاری بارادۀ خود به اسلام ایمان آورده اند و تنها چیزی که خیلی بیش از هجوم نظامی مؤثر بوده است، روش مسالمت آمیز و متقاعد کنندۀ بعضی از بزرگان اسلام بوده است… علما و عرفای پاکباخته و دلسوخته ای بودند که با روش عالمانه و عارفانۀ خود،مردم ستمدیدۀ هندوستان را که اوضاع و احوال جامعه و دین هند آنها را خارج از کاست ( تبعیض طبقات اجتماعی ) و طبقه قرارمیداد، بسوی اسلام جذب و جلب کرده اند.

تصوّف تماماً عشق ودلباختگی است
حیدرآباد،9 مارس : روزشنبه پرفسور سلیمان صدیقی محقق اسلامی وعضو فرهنگستان گفتند:
که مفهوم تصوّف دراسلام درطی سالها تغییرعمده واساسی در تفکرواندیشه جوامع اسلامی پدید آورده است. پرفسور صدیقی در موزه سالار جنگ حیدرآباد، درسخنرانی خود دراین جلسه که در مورد تصوّف بوسیلۀ جامعۀ تاریخی حیدر آباد تشکیل یافته بود گفتند: که تصوّف عشق ومحبت،اخوت وبرادری، ارزشهای انسانی و وحدت بشری را تعلیم و آموزش می دهد و به ماده گرایی کمترین اهمیت داده شده است. ایشان افزود که: تصوّف از اسلام و قرآنی بودن روش زندگی پدیدار آمده است و بوسیلۀ دیگرمذاهب به اسلام عرضه نشده … تصوّف از زمان حضرت محمّد (ص) نشأت گرفته است.
(روزنامه دکن کراینکل(انگلیسی)شمارۀ 68 مورخه 10 مارس 2002 صفحۀ 3- پرفسور سلیمان صدیقی – چاپ حیدر آباد هندوستان)

بزرگترین عامل قوی که تصوّف اسلام را بر اساسِ عشق و محبّت استوار ساخت، عقیده به وحدتِ وجود بود. لذا همین که عارف خدا را حقیقتِ ساری در همۀ اشیا شمرد، ما سوی اللّه را عدم دانست، یعنی جز خدا چیزی ندید و قایل شد به:
جمله معشوق است و عاشق پرده ای /زنده معشوق است و عاشق مرده ای
دکتر طلحه رضوی – رئیس بخش فارسی جین کالج (( آره )) در ایالت بهار هندوستان –نامه فرهنگ
***
مینویسند که صوفیۀ اسلام نیز با فلسفۀ یونان آشنایی یافتند و ” فلسفه نو افلاطونیان ” را پرداختند. ولی این قول خالی از صداقت است… در تصوّفِ اسلام این عقیده ها مبنی بر قرآن و حدیث است و صوفیۀ اسلام همیشه استنباطها و استدلالِ ادّعای خودشان را از همین منابع زور و قوّت می گیرند.
دکتر طلحه رضوی – زئیس بخش فارسی جین کالج (( آره )) در ایالت بهار هندوستان –نامه فرهنگ
***
تمامی اهل طریقت و سلوک، (( حقیقت محمّدی صلی اللّه علیه و سلّم )) را حقیقت عظمی میدانند و بدونِ عرفانِ این حقیقت، آشنایی ذاتِ مطلقه محال است. به گفتۀ مولانا جلال الدّین بلخی :
ای که کردی ذات مرشد را قبول / هم خدا در ذاتش آمد هم رسول
دکتر طلحه رضوی – زئیس بخش فارسی جین کالج (( آره )) در ایالت بهار هندوستان –نامه فرهنگ