هفته گذشته محمدتقی کروبی٬ فرزند مهدی کروبی٬ خبری مبنی بر ارجاع پرونده میرحسین موسوی٬ مهدی کروبی و زهرا رهنورد به شورای عالی امنیت ملی را منتشر کرد؛ خبری که انعکاس گسترده‌ای یافت و به عنوان یکی از تحولات پس از روی کار آمدن دولت جدید و اقدامی در جهت رفع حصر تعبیر شد.
محمدتقی کروبی به “روز” می‌گوید که این پرونده به شورای عالی امنیت ملی ارسال شده و یا به زودی ارسال خواهد شد و با توجه به تغییر دولت و تغییر درترکیب شورای عالی امنیت ملی٬ امیدوار است که اتفاق مثبتی در این زمینه رخ دهد.
وی اما اضافه می‌کند که هنوز هیچ نماینده‌ای از سوی دولت به دیدار رهبران جنبش سبز نرفته و یا پیامی برای آن‌ها ارسال نکرده. او البته تأکید می‌کند که وضعیت مراقبت پزشکی و ملاقات‌ها و همچنین ماموران امنیتی نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است.
آنچه در پى مى آید حاصل گفتگوى روز با محمد تقى کروبى در این باره است:
آقای کروبی٬ چند روز پیش خبری را اعلام کردید مبنی بر ارجاع پرونده حصر به شورای عالی امنیت ملی. در این مدت منابع بیشتری این خبر را تایید کرده‌اند؟ و اساسا در این فضا٬ امکان چه تحولاتی در زمینه رفع حصر وجود دارد؟
اجازه بدهید بحث را از همین شورای عالی امنیت ملی آغاز کنیم. حصر یا حبس آقایان کروبی و موسوی و سرکار خانم رهنورد٬ هیچ پروسه قضایی را طی نکرده است. برخلاف بسیاری از احکام قضایی که غیرحقوقی صادر شده و بسیاری از دوستان ما این روزها در بند هستند٬ در رابطه با این عزیزان و رهبران جنبش٬ هیچ پروسه قضایی طی نشده. بنابراین آنچه که به نظر می‌رسید آن بود که شورای عالی امنیت ملی مسوولیت این را دارد و به آن ورود کرده است. اگرچه دولت در زمان آقای احمدی‌نژاد٬ حرف‌های متناقضی در این باب زد و چندین بار شنیدیم که از خود رفع مسوولیت کرد.
امروز طبیعی است که با تغییر دولت این بحث در بطن جامعه مطرح شود. به این دلیل که مردم با حضور پررنگ خود و ایستادگی خود و مقاومت چهارساله فرزندان مردم در زندان٬ باعث شدند که حکومت این‌بار به آرای مردم احترام بگذارد. طبیعی است که مردم از این دولت بخواهند درباره این شرایط تصمیم مقتضی را هر چه سریع‌تر اتخاذ کند. ترکیب شورای عالی امنیت ملی با تغییر دولت٬ عوض شده است. در حال حاضر شش عضو دولت در این شورا هم عضو هستند و دبیر این شورا٬ فرد برجسته‌ای مانند آقای شمخانی است.
درباره خبری که در فیس بوک نوشته بودید٬ توضیح ندادید…
خبری که من نقل کرده بودم٬ نشان از این داشت که پرونده به شورای عالی امنیت ملی ارجاع شده یا ارجاع خواهد شد و شورا در این ارتباط باید تصمیم خود را بگیرد.
چرا شورای عالی امنیت ملی؟ قاعدتا نهادهای دیگر نباید پاسخ‌گوی این مساله باشند؟
ما در این ارتباط دو راه داشتیم: سیستم قضایی یا شورای عالی امنیت ملی. سیستم قضایی که کاملا از خود رفع مسوولیت کرده و گفت در اختیارش نیست. شورای عالی امنیت ملی هم به نظر می‌رسد با توجه به روی کار آمدن دولت جدید٬ با شفافیت در این زمینه برخورد کند و جامعه را در جریان اصل مسایل قرار دهد. آیا به طور کل تاکنون مصوبه‌ای در شورای عالی امنیت ملی مبنی بر حصر وجود داشته؟ و اگر وجود داشته٬ حدود و ثغور آن چیست؟ اگر نبوده٬ معلوم می‌شود که کل این دو سال٬ نشان‌دهنده این است که هیچ روندی – حتی به لحاظ شکلی هم – طی نشده. ما از شورای عالی امنیت ملی می‌خواهیم که رفتار غیرقانونی چند سال گذشته را بر هم بزند و ماجراها را هر چه سریع‌تر پایان دهد.
در واقع شما هنوز هم نمی‌دانید مسوولیت حصر با کیست و کدام شخص یا نهاد به طور مشخص دستور این کار را داده است؟
هیچکس تاکنون مسوولیت این کار را به طور رسمی به عهده نگرفته است. تاکنون هیچکس مسوولیت این رفتار غیرقانونی و غیرحقوقی را نپذیرفته است. به طور شفاهی٬ فرمانده نیروی انتظامی و رییس قوه‌قضاییه٬ این موضوع را به رهبری ارجاع داده‌اند و این تلقی به وجود آمده که دستور رهبری از طریق شورای عالی امنیت ملی اجرا شده است. اما همین الان هم٬ هیچکس در درون نظام تاکنون این مسوولیت را قبول نکرده و به طور شفاف آن را نپذیرفته است. در دو سال و هفت ماهی که از حصر گذشته نه خود متهمان٬ نه خانواده و نه جامعه٬ هیچکس شروع و پایان این مدت را نمی‌داند. مجازات باید مبنای قانونی داشته باشد. به لحاظ عقلی حداقل باید تعریف و قلمروی داشته باشد. از این منظر٬ ارجاع پرونده به شورای عالی امنیت ملی٬ شاید به معنای بازگشت به روندی است که می‌خواهند پاسخ‌گویی را دنبال کنند.
بعد از انتخاب آقای روحانی٬ چندین بار شایعه رفع حصر به وجود آمد. آن زمان گفته می‌شد که شروطی برای رفع حصر وجود دارد. آیا این مساله صحت دارد و اساسا بعد از روی کار آمدن دولت اقای روحانی٬ آیا صحبتی با این سه تن شده که با رعایت شروطی٬ از حصر رهایی یابند؟
یکی از مطالبات اساسی مردم که در این انتخابات فضایی را برای پیروزی فراهم کردند٬ باز شدن فضای سیاسی و آزادی رهبران سیاسی و زندانیان سیاسی و عقیدتی بوده است. این مطالبه همواره از سوی جامعه پیگیری شده و هنوز هم می‌شود. طبیعی بود که این انتظار بعد از پیروزی این مجموعه در انتخابات٬ از سوی مردم وجود داشته باشد. به خصوص آن‌که در جریان تبلیغات انتخاباتی٬ اقای روحانی به آن پرداخته بود. اما با وجود همه این بحث‌ها٬ تاکنون هیچ مقامی از دولت یا دستگاه قضایی یا نهادهای دیگر٬ هیچ صحبتی با این عزیزان نکرده‌اند و هیچ زمینه اى برای برداشتن حصر هم وجود نداشته است. البته موظف هستم بگویم که شرایط نگهداری و نوع رفتار ماموران٬ طبیعی است٬ که بهتر شده و در آن تردیدی نیست. اما نسبت به برداشتن حصر هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است.
منظور از بهبود شرایط نگهداری چیست آقای کروبی؟ به طور خاص و مشخص٬ چه تغییری در وضعیت رخ داده است؟
خیلی کلی می‌گویم که ملاقات‌های هر دوی این عزیزان نظمی پیدا کرده٬ در مورد پدر ما اجازه داده شده که پزشک معتمد خانواده ایشان را ویزیت کند و حتی مراحل درمانی – که باید در بیمارستان پیگیری می‌شد٬ اما به دلیل مسایل امنیتی می‌گفتند سختی دارد – این موضوع را مقامات امنیتی قبول کردند و شرایطی فراهم شده که پزشک متخصص معتمد خانواده با آگاهی در کلیه مسایل درمانی ایشان حضور پیدا کند.