مجلس صبح پنجشنبه ۲۵-۰۷-۹۲ (مصافحه و آداب آن-آقایان)

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

خداوند انسان را که آفریده، همیشه این دویی را رعایت کرده؛ دست، پا، چشم، همه‌ی اینها دو تا هستند. البته این استنباط را می‌شود کرد که چون زبان دوتا نیست یکیست، زبانمان نباید دوتایی باشد. گاهی کسی را به اوج اعلی برسانیم و گاهی هم همان شخص را به اسفل السافرین ببریم. ولی تا امروز فرقی بین این دو تا (مثلا دست راست و دست چپ) از لحاظ فطرت ندیدند، ولی این مسئله به اندازه‌ای در همه‌ی ملل وجود دارد که دست راست را آماده کار می‌دانند. البته استثناعاً بعضی‌ها هم چپ دست هستند، آن اشکالی ندارد همان کاری که با دست راست باید انجام بدهند را، با دست چپ انجام می‌دهند.

اصطلاحی که در اثر همین راست، بکار برده شده این است که نامه‌ی عمل ما را در روز حساب ان‌شاءالله به دست راست می‌دهند. یعنی دست راست ما اینقدر کار کرده و این نامه‌ی یک عمل نیکی است، که این دو تا چون هم جنس هستند خود به خود همدیگر را جذب می‌کنند. مثل آهن‌ربا و آهن اگر آهن‌ربا یک‌طرف بگذارید و آهن را طرف دیگر همدیگر را جذب می‌کنند، حالا اگر اعمال ما صحیح باشد نامه‌ی عمل ما از همان جنس می‌شود و در روز قیامت می‌آید از این دست می‌رود. عملاً برای اینکه توجه ما بیشتر به، راستی و درستی شود دست راست گفتند. در وضو با دست راست باید شروع کنیم اِلّا آنکه چپ دست است و برای او چپ مثل راست است. در هرگونه مصافحه، چه مصافحه معمولی که دست می‌دهند و چه مصافحه مذهبی و فقری با دست راست انجام می‌شود. البته به استثنا کسانی که چپ دست هستند. در مصافحه همین عقد بیعت مهم است، برا اینکه در روز عزل خداوند خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ (نساء/1) همه‌ی ما را یک جنس آفریده است، همه از یک جنس هستند. حالا که دو تا شدند می‌خواهند دنبال وحدت بروند، دنبال وحدت رفتن همین است که هر دو دست چنان به هم برسد و فشرده باشد مثل اینکه شما دو قطعه گِل می‌خواهید یکی کنید، اگر فقط کنار هم بگذارید که نمی‌شود. به این جهت در مصافحه‌ی درویشی که علامت آن است، فقط اتصال و فشار دست ملاک است. حالا اثرات بدنی و اثرات امواج و غیر بدنی دارد، نمی‌دانیم. ما خودمان اثرش را می‌بینیم.

مصافحه یکی دستْ محکم شدن است، بعد آن آخر فشردن دست است به هم، بوسیدن یک امر تشریفاتی است مثل غذا یا آبی می‌خواهید ببرید به احترام داخل ظرف می‌گذارید و می‌برید، ولی اصل آب است که خورده می‌شود. بوسیدن چون اضافی است، دقت کنید که نباید مزاحم اصل شود، یعنی هرکسی سعی کند آن طرف را که محترم می‌داند یکبار بیشتر از این شخص ببوسد نه اینکه مدت طولانی معطل کند. اینجا از مواردی است که فرق محبت معنوی و محبت ظاهری، ظاهر می‌شود. بوسیدن یادگاری از عوالم غیر معنوی است، در مصافحه زیاد معطل نکنید. البته انسانی که مصاحفه می‌کند همیشه در آن عوالم معنوی نیست، وسط مصاحفه در این عوالم است می‌بیند که دست می‌دهد. اگر رئیس جمهور به شما دست بدهد خیلی هم خوشحال می‌شوید و افتخار می‌کنید. در این لحظه قطب هم به آن منزله، نشان داده می‌شود و بیشتر می‌بوسد، ولی جزو درویشی نیست. یکبار بعد از بوسیدنِ بزرگتر، کافی است. یکبار که فرصت شود درباره‌ی مصافحه که بحث مفصلی است و اینکه هر قسمتش چه دلیل و نشانه‌ای دارد صحبت کنیم. آن نشانه را ما خودمان تا حدی حس می‌کنیم، ان‌شاءالله خداوند به ما دیده‌ی بینا و گوش شنوا بدهد.