مجمع عمومی سازمان ملل، قطعنامه‌ای درباره وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد که در آن نسبت به تداوم “نقض جدی” و “هشداردهنده” حقوق بشر درایران ابراز نگرانی شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز چهارشنبه (۱۸ دسامبر/۲۷ آذرماه) قطعنامه “وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران” را تصویب کرد. ۸۶ کشور به این قطعنامه رأی مثبت و ۳۶ کشور نیز رأی منفی دادند. آرای ۶۱ کشور دیگر ممتنع بود.
این قطعنامه ماه گذشته (۱۹ نوامبر ۲۰۱۳) در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل، موسوم به “کمیته حقوق بشر” تصویب شده بود. این قطعنامه در کمیته سوم ۸۳ رای مثبت داشت.
انتقاد از افزایش اعدام‌ها
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در این قطعنامه نگرانی عمیق خود را درباره‌ی “نقض جدی و مستمر حقوق بشر” و “تداوم هشداردهنده” اجرای گسترده احکام اعدام در ایران ابراز کرده است.
این قطعنامه درباره اجرای احکام اعدام می‌گوید، با وجود بخشنامه رئیس سابق قوه قضائیه که اعدام در ملاء عام را منع کرده بود، این اقدام همچنان ادامه دارد. علاوه براین از اعدام‌های مخفیانه گروهی و اجرای حکم اعدام بدون اطلاع خانواده یا وکیل قانونی زندانی، انتقاد شده است.
این قطعنامه می‌گوید، صدور و اجرای حکم اعدام برای افراد زیر ۱۸ سال و افرادی که در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشته‌اند، ادامه دارد و این امر به معنی نقض تعهدات ایران در قبال کنوانسیون حقوق کودک و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است.
رئیس قوه قضائیه ایران اخیرا “اعدام” را حکمی بر گرفته از قرآن و اسلام توصیف کرد و گفت، مخالفت با اعدام، مخالفت با حکم اسلام است زیرا قصاص “نص قرآن” است.
در ماه‌های اخیر، به ویژه پس از آغاز کار دولت حسن روحانی شمار اعدام‌ها در ایران به شدت افزایش یافته است. براساس گزارش‌های نهادهای حقوق بشری از زمان روی کار آمدن حسن روحانی تا کنون بیش از ۲۰۰ نفر در ایران اعدام شده‌اند. این گزارش‌ها حاکی است که از ابتدای سال جاری تا کنون بیش از ۴۰۰ مورد اجرای حکم اعدام در ایران ثبت شده است.
مجمع عمومی سازمان ملل همچنین از اتهام‌هایی مانند “محاربه” انتقاد می‌کند که “تعریف دقیق و صریحی” ندارند و شهروندان ایران با چنین اتهام‌هایی محکوم به اعدام می‌شوند.
نقض حقوق اقلیت‌ها
در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل همچنین از “شکنجه و مجازات یا رفتارهای خشن، غیر انسانی یا تحقیرآمیز از جمله قطع اعضای بدن و شلاق زدن” ابراز نگرانی شده است.
محدودیت‌های گسترده و جدی برای آزادی تشکل و تجمع مسالمت‌آمیز و آزادی بیان و عقیده، از جمله از طریق تلاش برای مسدود کردن، فیلتر کردن یا جلوگیری از دسترسی به اینترنت و محتوای آن، اخلال در فعالیت رسانه‌های ماهواره‌ای از طریق ارسال پارازیت، سانسور یا توقیف روزنامه‌ها و مجلات، از دیگر موارد نقش حقوق شهروندان ایران است که قطعنامه مجمع عمومی به آنها اشاره کرده است.
مجمع عمومی همچنین از ارعاب، آزار و پیگرد منظم مدافعان حقوق بشر، ادامه خشونت و افزایش تبعیض علیه زنان، ادامه تبعض علیه اقلیت‌های قومی و زبانی و تداوم آزار، تا حد زجردهی و نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی به رسمیت شناخته شده انتقاد کرده است.
مجمع عمومی سازمان ملل از دولت ایران خواسته است که به نگرانی‌های جدی مطرح شده در گزارش‌های دبیرکل سازمان ملل و نیز گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران (احمد شهید) توجه نموده و به درخواست‌های مشخص ارائه شده در این قطعنامه و قطعنامه‌های پیشین مجمع عمومی عمل کند.
واکنش ایران به تصویب قطعنامه
یک روز پس از تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل علیه نقض حقوق بشر در ایران، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی این قطعنامه را “مشحون از موارد خلاف واقعیت” دانست و آن را رد کرد.
مرضیه افخم به خبرنگاران در تهران گفت: «جمهوری اسلامی ایران بازی‌های منفعت‌طلبانه و استفاده ابزاری و سیاسی از حقوق بشر علیه کشورهای مستقل از سوی کشورهای غربی را مردود می‌داند و از اینکه سازوکارها و ابزارهای حقوق بشری سازمان ملل متحد دستاویز سیاست بازی قرار می‌گیرد، شدیداً متاسف است.»
مجمع عمومی سازمان ملل همزمان با تصویب قطعنامه در باره ایران، از نقض حقوق بشر در سوریه و تحت حاکمیت بشار اسد نیز به شدت انتقاد کرد. همچنین در قطعنامه‌ای دیگر که با اکثریت بالایی تصویب شد، از وضعیت حقوق بشر در کره شمالی ابراز تاسف نمود.
رژیم‌های سوریه و کره شمالی از دوستان نزدیک جمهوری اسلامی ایران هستند.