آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه، سی‌ام دی، تایید کرد که ایران غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کرده و خبر داد که ایران همچنین رقیق‌سازی ذخایر اورانیومی که پیش از این تا حد ۲۰ درصد غنی شده بود را آغاز کرده‌است.
در یک گزارش داخلی آژانس که روز دوشنبه به دست خبرگزاری رویترز رسیده است، این نهاد وابسته به سازمان ملل خطاب به کشورهای عضو خود نوشته‌است: «آژانس تایید می‌کند که از تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴ ایران غنی‌سازی اورانیوم بالاتر از پنج درصد یو- ۲۳۵ را در دو آبشار در کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت (PFEP) و در چهار آبشار در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (FFEP) که پیش از این برای این مقصود استفاده می‌شد را متوقف کرده‌است.»
اشاره این گزارش به تاسیسات غنی‌سازی در نظنز و فردو است. آبشارها شبکه‌هایی متصل به هم از دستگاه‌های سانتریفوژ هستند که غنی‌سازی اورانیوم را انجام می‌دهند.
در همین حال روز دوشنبه دیپلمات‌ها در گفت‌گو با خبرگزاری فرانسه توقف بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید کردند.
یکی از اعضای تیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین در این باره به خبرگزاری فرانسه گفته است: «همه چیز درست پیش می‌رود و همه خواسته‌ها در این زمینه برآورده شده‌است.»
گزارش‌های مرتبط از رسانه‌های داخلی ایران
تلویزیون دولتی ایران روز دوشنبه ۳۰ دی خبر داد که بازرسان هسته‌ای سازمان ملل کار قطع اتصال برخی از سانتریفوژهای غنی‌سازی ۲۰ درصد را در نطنز آغاز کرده‌اند.
در همین روز به گزارش واحد مرکزی خبر ایران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، خبر داد: «دستگاه‌هایی که تاکنون اورانیوم ۲۰ درصد تولید می‌کردند از این پس آن را با غنای پنج درصد تولید خواهند کرد.»
وی افزود: «در غنی‌سازی ۲۰ درصدی، سانتریفوژها در دسته‌های چند ده تایی به هم متصلند که برای تعلیق این فرایند، ارتباط میان این دستگاه‌ها قطع و تولید آن به پنج درصد تبدیل می‌شود.»
آقای کمالوندی گفت: «اکنون ۱۹ هزار سانتریفوژ در تاسیسات هسته‌ای کشور نصب است که با تزریق گاز به بخش عمده آن، غنی‌سازی می‌شود؛ با تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد، این دستگاه‌ها همچنان به فعالیت خود ادامه خواهد داد و فقط تولید آن به ۵ درصد تبدیل می‌شود.»
بر پایه اعلام منابع رسمی روند غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم توسط ایران قرار بود از ساعات اولیه روز دوشنبه آغاز شود اما بهروز کمالوندی در این روز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، خبر داد که این اقدام به دلیل آنچه که ادامه «گفت‌وگوهای فنی با بازرسان آژانس» عنوان شده، تا عصر دوشنبه به تاخیر افتاده است.
رقیق‌سازی ذخایر موجود
محمد امیری، مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی ایران روز دوشنبه درباره فرایندهای اکسید کردن و رقیق‌سازی اورانیوم ایران به خبرگزاری ایرنا گفت: «فرایند اکسید کردن نیمی از ذخیره ۱۹۶ کیلوگرمی اورانیوم ۲۰ درصد که از امروز آغاز شده‌است، در طول ۶ ماه و هر ماه ۱۵ کیلو گرم خواهد بود.»
وی افزود: «همچنین نیم دیگر ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد که قرار است بر اساس برنامه اقدام مشترک ژنو رقیق‌سازی شود، در طول سه ماه و هر سه هفته یک سیلندر خواهد بود.»
روز دوشنبه، علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا با تأیید قطع اتصالات دو آبشار در نطنز و چهار آبشار در فردو ، درباره دیگر اقداماتی که روز دوشنبه اجرایی می‌شود توضیح داد.
وی اظهار داشت که: «قرار بوده در تاسیسات اراک، آب سنگین وارد محوطه راکتور نشود و بازرسان امروز از انبارها بازرسی کردند و مشخص شد که آب سنگین نداریم.»
وی خاطرنشان کرد: «متعهد شدیم سوختی که تا حالا تولید کردیم از حدود ۱۰۰ مجتمع ۱۰ تا ۱۱ تا سوخت انتقال نیافته باشد که بازرسان اراک را چک کردند و دیدند که این‌ها در اصفهان بود و به اراک منتقل نشده است.»
رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه راکتور اراک هنوز تکمیل نشده است که بخواهد فعالیت آن تعلیق شود، گفت: «در برخی رسانه‌ها حتی رسانه‌های داخلی نیز این موضوع به اشتباه منعکس شده است.»
وی تصریح کرد: راکتور اراک هنوز عملیاتی نشده و تست‌های سرد آن نیز انجام نگرفته است.
علی‌اکبر صالحی افزود: «۱۵ تا ۲۰ درصد کار در راکتور اراک باقی مانده است، کارهای ساختمانی و عمرانی آن هم باقیمانده است.»
انتظار برای اقدام متقابل از سوی اتحادیه اروپا
اقدام ایران برای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در راستای توافق‌نامه هسته‌ای ژنو میان ایران و گروه ۱+۵ صورت می‌گیرد.
توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ روز سوم آذرماه در ژنو به دست آمد و بر اساس آن طرفین توافق کردند تا در ازای شفافیت بیشتر و برخی از اقدامات داوطلبانه از سوی ایران، گروه ۱+۵ نیز از تحریم‌های بیشتر علیه ایران خودداری کرده و برخی از تحریم‌ها را به حال تعلیق درآورد.
مايکل مان، سخنگوی مسئول امور سياست خارجی اتحاديه اروپا، به راديو فردا گفته‌است، وزيران امور خارجه اين اتحاديه روز دوشنبه پس از دريافت گزارش آژانس بين‌المللی انرژی اتمی و پيشنهاد کاترین اشتون، برای رفع بخشی از تحريم‌های ايران اقدام خواهند کرد.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه که در نشست وزیران خارجه این اتحادیه در بروکسل به‌سر می‌برد روز دوشنبه تاکید کرد که در این روز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی درباره اقدامات ایران ارائه خواهد داد.
خانم اشتون افزود: «همان‌طور که می‌دانید در ماه دسامبر وزرای خارجه به من اختیار دادند تا پیشنهادی را ارائه کنم مبنی بر اینکه برخی تحریم‌های اتحادیه اروپا [علیه ایران] در راستای برنامه اقدام مشترک برچیده شود. در ساعات پیش رو اطلاعات بیشتری در این زمینه دریافت خواهید کرد.»
آنچه قرار است ایران در برابر این اقدام به‌دست آورد
درباره جزئیات تحریم‌هایی که قرار است رفع شود، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، روز دوشنبه در مصاحبه با تلویزیون دولتی ایران توضیحاتی ارائه کرد.
وی «تعلیق بخش عمده‌ای از تحریم‌های نفتی و ادامه صادرات نفت ایران، تعلیق کامل تحریم پتروشیمی و صادرات آن، رفع تحریم صنایع خودرو و قطعات و نیز صادرات آن، تحریم طلا، فلزات گرانبها و نیز برخی از تحریم‌های مربوط به صنایع هوایی، قطعات هواپیما و سرویس و نگهداری آن» را بخشی از تعهدات طرف مقابل با اجرای گام نخست توافق ژنو برشمرد.
آقای کمالوندی گفت: «با اجرای این توافق ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار از درآمدهای مسدود شده ایران در خارج از کشور باز می‌گردد و سطح تجارت مجاز ما با اروپا ده برابر می‌شود که این سهم مهمی در تجارت بخش خصوصی ما با اروپایی‌ها خواهد داشت.»
کمالوندی افزود: «به علت تحریم‌های بانکی انتقال این درآمدها به کشورمان ممکن نبود که از امروز زمینه آن فراهم می‌شود.»