با انتخاب و روی کار آمدن رئیس جمهور، حسن روحانی قرار بر این بود که «دوران امید» به نمایش گزارده شود. این برای هیئت مذاکره کننده غربی در ژنو در دراز مدت ممکن است که عملی شود اما برای صوفیان و سایر اقلیتهای مذهبی که حکومت در تهران همچنان به سرکوب آنان ادامه میدهد، اینگونه نیست در دوران ریاست روحانی، صوفیان تنها کسانی نیستند که مورد ظلم و ستم قرار میگیرند. شروع کار روحانی در سوم آگوست گذشته است. خانم نسرین ستوده مدافع حقوق بشر که از سال ۲۰۱۱ در زندان به سر برده است، در سپتامبر آزاد شد. او به ۱۱ سال زندان که بعد از درخواست تجدید نظر به ۶ سال تقلیل یافت و ۲۰ سال محرومیت از ادامه کار حقوقی و محرومیت از سفر به خارج از کشور محکوم شده بود. آزادی او از زندان همراه با تبلیغات بسیار، دقیقا قبل از سفر روحانی به مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام گرفت. خانم ستوده که یکی از موکلان او خانم «شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل» است به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی»، «نشر اکاذیب علیه رژیم» و «عضویت در کمیته دفاع از حقوق بشر» محکوم شد.
در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۳ یک هیئت پارلمانی از اروپا با خانم ستوده در تهران ملاقات کرد تا جایزه ساخارف برای آزادی اندیشه را تقدیم او نمایند. این بازدید توسط روحانیون تندرو ایران محکوم شد. پس از گذشت دو هفته، در ۲۷ دسامبر، زمانی که ستوده به همراه خانوادهاش از یک مراسم تدفین به خانه بازگشتند متوجه شدند که خانه به هم ریخته شده و هر چیز با ارزشی به سرقت رفته است. رضا خندان، همسر نسرین ستوده با بیان اینکه کارکنان رسمی جمهوری اسلامی در رابطه با نقض حریم خصوصی خانواده او مقصر هستند اظهار داشت که «هر کسی میداند که سازمانهای مختلف امنیتی و قضائی در کشور قدرت و توان این را دارند که در عرض ۴۸ ساعت عاملان را پیدا کنند. ما منتظر خواهیم ماند تا نتایج این اقدامات را اعلام کنند.»
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران که از طریق فعالان حقوق بشر در هلند تامین مالی میشد و در حال حاضر مقر آن در امریکا است، حمله به منزل ستوده را با اتفاقات مشابه قبلی مقایسه کرده است. آنها اشاره کردهاند به حمله به منزل و دفتر کار خانم شیرین عبادی در سال ۲۰۰۹ توسط ۱۵۰ لباس شخصی و محاصره محل اقامت نامزد سابق ریاست جمهوری، مهدی کروبی در سال ۲۰۱۰. به دنبال اعتراضات جنیش سبز بر علیه رئیس جمهور سابق، محمود احمدینژاد، محل اقامت کروبی توسط دهها لباس شخصی مسلح محاصره شد. این حمله سه روز طول کشید که منجر به شعار نویسی بر روی دیوارها، تخریب، شکسن پنجرهها و شلیک گلوله به درون منزل شد. در همه این وقایع برای عبادی و کروبی، پلیس انتظامی ایران، موفق به جلوگیری از تهاجم آنها نشد.
با وجودی که نسرین ستوده یک درویش نیست اما اخبار مربوط به زندانی شدن او به طور گستردهای توسط انجمن جهانی پاسداشت حقوق بشر در ایران منتشر شد، این انجمن همچنین در خبر رسانی در مورد فجایع که توسط دیکتاتوری بر علیه مخالفان انجام میشود پیش قدم است و این مربوط است به منعکس کردن اخبار مربوط به آزار و اذیت دراویش نعمت اللهی گنابادی که یک جمعیت مسلمان شیعی هستند. ایران و فرهنگ آن در دنیا به عنوان مرکز عرفان و تصوف شناخته شده است. دراویش گنابادی که به عنوان یکی از عناصر اصلی تصوف ایرانی هستند، با اقداماتی که علیه حقوق بشر و قانون توسط حکومت تهران صورت میگیرد مخالف هستند و به شکل وحشیانهای مورد حمله و تعرض قرار میگیرند.
در ۲۳ دسامبر، دفتر آقای سید مصطفی آزمایش در پاریس یکی از رهبران در تبعید دراویش گنابادی و رئیس انجمن جهانی پاسداشت حقوق بشر در ایران به طور عجیبی زیر رو رو شد و کلیه منابع تحقیقاتی و شخصی او مفقود گردید. این واقعه درست به همان صورت انجام شد که خانه نسرین ستوده و خانوادهاش را چندی پیش تاراج کردند.
مقامات ایرانی ممکن است بتوانند رفتارشان را در زمان ملاقات با خارجیها مانند وزیر امور خارجه، جان کری خوب جلوه دهند، ولی در درون و برون مرز ایران، برخورد مسئولان با مخالفین به صورت خشونت بار و بر خلاف قانون است.
در اوایل دسامبر، سایت خبری «مجذوبان نور» که پایگاه اینترنتی اطلاع رسانی دراویش نعمت اللهی گنابادی است، یک خبر را به زبان انگلیسی درباره جزئیات نقض حقوق دراویش در ۱۰۰ روز اول دولت آقای روحانی به چاپ رساند، دورانی که توسط طرفداران آقای روحانی به دوران «تدبیر و امید» معروف است، علی الخصوص به دلیل توافقات برای باز نمودن درهای بستهٔ رابطه با امریکا. به نقل از سایت مجذوبان نور، «روحانی به کرات گفته است که در زمان دولت او کلیه زندانیان سیاسی میبایست آزاد شوند. همچنین در بسیاری مواقع گفته است که او به نفع آزادی بیان و مطبوعات اقدام خواهد کرد. پس از مراسم تحلیف آقای روحانی، با فشار از سوی مسئولین بیش از ۱۰ روزنامه نگار و وبلاگ نویس جمعا به مدت ۷۲ سال به زندان محکوم شدند، ۳ روزنامه به تعطیلی کشید و یا آنها را مجبور به تعلیق انتشار کردند.» پایگاه خبری مجذوبان نور در ماههای سپتامبر و اکتبر مورد حملههای پی در پی سایبری قرار گرفته است-فیلتر کردن سایتهای مخالف یکی از کارهای تمستمراز سوی حکومت مداران ایران میباشد.
سه ماه پس از تشکیل دولت روحانی در ۱۹ اکتبر ۲۰۱۳، تعداد ۳۱ زندانی سیاسی محبوس در بند ۳۵۰ زندان اوین با انتشار یک بیانیه اعمال غیرقانونی مسئولان بر علیه وکلای محبوس دراویش گنابادی را محکوم کردند. امضا کنندگان نگرانی خود را از وضعیت جسمانی خطرناک آقای حمیدرضا مرادی که مدیر سایت مجذوبان نور است و همچنین درباره وضعیت جسمانی مصطفی دانشجو ابراز کردند. آنها و سایر دراویش زندانی متهم هستند به ایجاد وب سایتی که امنیت ملی را به خطر انداخته است، حمله به رژیم، توهین به آیت الله خامنهای و تشویش اذهان عمومی.
در روز ۱۰ دسامبر سال ۲۰۱۳، مجذوبان نور هشدار داد که حمیدرضا مرادی و مصطفی دانشجو نیاز فوری به مراقبتهای پزشکی تخصصی دارند و با خطر مرگ روبرو هستند. در اول دسامبر، ماموران امنیتی بیمارستان شهدای تجریش را، محاصره کردند فقط با این هدف که این دو درویش بیماررا از این مرکز درمانی ترخیص کنند و دست بند و پابند بر آنها بزنند. قاضی ابوالقاسم صلواتی که متخصص در صدور احکام ضد صوفی است تلاش دراویش را برای انتقال به بیمارستان مرکز قلب تهران مسدود کرده است.
حمید مرادی علاوه بر اینکه در حال سپری کردن ده سال و نیم حکم زندان است، دچار ناراحتی در پا شده است که در نتیجه شکنجه به وسیله مسئولین ایرانی به وجود آمده و ممکن است منجر به قطع پای او شود. او همچنین مبتلا به بیماریهایی از جمله تصلب شرایین، بیماریهای قلبی عروقی، و آسیب دیسک کمر است. مصطفی دانشجو، وکیل و از مدیران وبسایت که به هفت سال و نیم حبس محکوم شده است یک بیمار ریوی است.
در دوران دولت روحانی، سه درویش گنابادی ساکن کوار از شهرهای استان جنوبی ایران، فارس به وسیله قاضی در شیراز به تبعید مادام العمر از وطن محکوم شدهاند. شعبه ۲ دادگاه انقلاب شیراز مجازات این سه درویش، حمید رضا آرایش، کاظم دهقان و محمد علی شمشیرزن را به اتهام شرکت در تظاهرات تحریک آمیز، «محاربه با خدا»، و حمل غیر مجاز سلاح اعلام کرد.
واقعه کوار از یک برخورد خشونت آمیز در سال ۲۰۱۱ پدید آمده است که به مرگ یک درویش و مجروح شدن سه درویش دیگر منجر شد پس از اینکه دراویش توسط شبه نظامیان بسیج و لباس شخصی مورد حمله قرار گرفتند. در آگوست ۲۰۱۳ که روحانی رئیس جمهور بود یک دادخواست بر علیه دو طلبه روحانی، محمدرضا شهبازی و علیرضا قائمی که عاملین اصلی درگیری در کوار بودند توسط دراویش نوشته شد که با عدم حضور شهبازی در دادگاه به تعویق افتاد. شهبازی و قائمی از حوزه علمیه قم آمده بودند که این فاجعه را آغاز نمایند. اقدامات حقوقی علیه این دو آخوند برای تشکیل پرونده و احقاق حق، توسط صالح مرادی و کسری نوری (از همکاران سایت مجذوبان نور) انجام شده است.
کسری نوری اولین بار در تاریخ ژانویه ۲۰۱۲ دستگیر شد و بار دیگر در مارچ همان سال. او در آپریل به چهار سال و نیم حبس محکوم شد که این امر فقط به دلیل مسوئلیتش در سایت مجذوبان نور بود. دادگاه تجدید نظر حکم او را در آخر ماه اوت تائید کرد.
با به پایان رسیدن سال ۲۰۱۳، در ۳۰ دسامبر انجمن جهانی پاسداشت حقوق بشر در ایران اعلام نمود که خانوادههای چهار درویش زندانی که بعد از حادثه کوار دستگیر شدند، سید ابراهیم بهرامی، محمد علی صادقی، محمدعلی دهقان و محسن اسماعیلی از تودیع وثیقه اجتناب کردند. دادگاه آنها که در نوامبر ۲۰۱۳ آغاز شد تا تاریخ ۷ ژانویه به تعویق افتاد. در اوایل دسامبر، مجذوبان نور اعلام کرد که وضعیت جسمانی بهرامی به دلیل خونریزی داخلی و اینکه مشکلات پزشکی او توسط مسئولین زندان نادیده گرفته میشود، وخیم شده است.
چهل درویش گنابادی با انتشار یک بیانیه در تاریخ ۳۰ دسامبر به دادگاه ویژه روحانیت در مورد قصور در رابطه با پیگیری علیه اعمال شهبازی و قائمی اعتراض کردند. دراویش گنابادی مدعی هستند که بیش از ۱۰۰ درویش از شهرستان کوار دستگیر شدند، مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند و بر خلاف رویههای قانونی محاکمه شدهاند. این در حالی است که در تهران، شیراز، خرمشهر، و سایر شهرها، دراویش گنابادی و خانوادههایشان در معرض تهدید، بازجویی توسط ماموران امنیتی، و دیگر آزار و اذیتها هستند. گرفتاریهای دراویش گواه بر این است که علی رغم شعارهای صلح جهانی، استبداد روحانیت ایران تعهد رئیس جمهور، آقای روحانی برای تغییر را عملی نکرده است.
متن انگلیسی این مقاله را با این عنوان «Why Iranian Sufis Do Not Believe in Tehran’s ‘New Diplomacy’» از اینجا بخوانید.
استفان شوارتز | این مقاله در The Weekly Standard Blog نیز به چاپ رسیده است