«کاترین اشتون»، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز با نمایندگان بیشتر لایههای قدرتمند داخل ایران دیدار کرد؛حسن روحانی، علی شمخانی و محمدجواد ظریف از جناح موسوم به «اعتدالگرا»، علی لاریجانی و علیاکبر ولایتی از جریان «اصولگرا» و سعید جلیلی از طیف «تندرو».
پس از این دیدارها، او دیشب به ملاقات نمایندگان «جنبش سبز» هم رفت؛ «نرگس محمدی» و «گوهر عشقی».
نرگس محمدی یکی از فعالان حقوق زن ایران است که مهرماه سال 90 به 11 سال زندان محکوم شد. این حکم در دادگاه تجدیدنظر به شش سال کاهش یافت و سال 91 به دلیل بیماری شدید، برای ادامه معالجه خارج از زندان، آزاد شد.
گوهر عشقی، مادر «ستار بهشتی» است؛ کارگر 23 سالهای که به دلیل طرح انتقاداتی علیه حکومت ایران در وبلاگ خود، بازداشت و بر اثر شکنجه کشته شد.
این دیدار پس از ملاقات اعضای هیات پارلمانی اروپا با «نسرین ستوده» که 22 آذرماه انجام شد، دومین اقدام اتحادیه در راستای توجه قویتر به مسایل حقوق بشر در ایران به شمار میرود. چنین اقداماتی به مذاق حکومت ایران خوش نیامده و از نخستین ساعات صبح امروز، انتقادهای گسترده اصولگرایان علیه اقدام کاترین اشتون شروع شده است.
در مهمترین واکنشها، «مسعود جزایری»، معاون ستاد کل نیروهای مسلح ایران، ملاقات اشتون را نقض قوانین دیپلماسی و مقدمهسازی برای دخالتهای بعدی دانست.
وی ضمن تذکر به مسوولان دولت روحانی، از اشتون خواست به جای این کارها، به فکر مشکلات حقوق زنان در اتحادیه اروپا باشد.
«سیدحسین نقوی حسینی»، سخنگوی امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با اشاره به پیشینه این دیدارها، گفت:«مجلس در قالب ابزارهای نظارتی خود، از جمله سؤال از وزیر، این مساله را پیگیری میکند و نمایندگان مجلس در مقابل چنین اقداماتی ساکت نخواهند نشست. انتظار میرود در روزهای آینده، حجم انتقادها از وزیر اطلاعات و وزیر امور خارجه ایران در این زمینه افزایش یابد.»
«احمد بخشایش اردستانی»، «فتحالله حسینی»، «ابراهیم آقامحمدی»، «منصور حقیقتپور» و «جواد کریمی قدوسی»، پنج عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی هم امروز در گفتوگوهای جداگانه با خبرگزاریهای «فارس» و «تسنیم»، به این اقدام اعتراض کردند.
اردستانی گفت این ملاقات نتیجه کمکاری وزارت امورخارجه است و انجام این دیدارها، مقدمهای برای هواداری و حمایت این عناصر خارجی از فتنهگران است.
او انجام این دیدارها را حامل این پیام دانست که این هیأتها، فتنهگران را تقویت و حمایت میکنند.»
کریمی قدوسی، نماینده مشهد هم انجام این دیدارها را با چراغ سبز دولت و همراهی کامل آنها ممکن دانست وگفت: «این گونه نیست که این افراد از مرزها عبور کرده و در داخل با ضد انقلاب دیدار کرده باشند، اینها افرادی هستند که به دعوت نظام به تهران سفر میکنند و دیدارهای آنها برنامهریزی شده است. امکانات و وسایل نقلیه در اختیار این افراد قرار داده میشود و این گونه نیست که آنها با خود محافظ و غیره آورده باشند.»
وی از علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز به دلیل سکوت در برابر چنین دیداری، انتقاد کرد.
«فتحالله حسینی» هم از وزارت امور خارجه خواست در این باره پاسخگو باشد. وی کار اشتون را غیرقانونی دانسته است.
در دیگر موضعگیریها، «روحالله حسینیان»، نماینده تندروی مجلس این ملاقات را هماهنگ شده دانست ولی تصریح کرد که ایران، اوکراین نیست و اجازه دخالت در امور داخلی خود را به اروپاییها نمیدهد. حسینیان وعده داد که مجلس ورود جدی در این قضیه داشته باشد.
«جواد جهانگیرزاده»، عضو دیگر این کمیسیون که عضو هیات رییسه مجلس ایران نیز هست، با انتقاد شدید از اقدام کاترین اشتون، تاکید کرد:« مقامات سیاسی کشور ما باید به این اقدام خانم اشتون واکنش نشان دهند و نباید اجازه دهند تا این رویه غلط، شکل عادی به خود بگیرد. جمهوری اسلامی ایران آن قدر با ثبات شده است که چنین اقداماتی از سوی غرب هیچ خلل و مشکلی در مسایل سیاسی ایران وارد نمیکند اما تکرار چنین اقداماتی از سوی غرب، ما را نسبت به نیتها و اهداف پنهان آنها بیشتر آگاه میکند.»
با افزایش انتقادها درباره دیدار اشتون با نرگس محمدی و گوهر عشقی، امروز صبح «مرضیه افخم»، سخنگوی وزارت خارجه ایران، این دیدار را غیررسمی و هماهنگ نشده توصیف کرد.
وی با اعلام این که به سفارت اتریش در این زمینه تذکر داده شده، گفت: «موارد پیش آمده، مبتنی بر نگاه متأثر از برخوردهای گزینشی سیاسی و دوگانه از مقوله مهم حقوق بشر است. این گونه اقدامات به افزایش سوءظن مردم کشورمان در قبال غرب منجر خواهد شد و به روابط ایران و اتحادیه اروپایی کمکی نمیکند.»
در ماجرای دیدار هیات پارلمانی اروپایی با ستوده، وزارت خارجه ایران به سفارت یونان در ایران نیز تذکر داده است.
با وجود موضعگیری صریح و سریع سخنگوی وزیر امور خارجه، به نظر نمیرسد مخالفان دولت روحانی از افزایش فشارهای سیاسی خود در این زمینه دست بردارند. این طیف سیاسی با وجود ابراز مواضع خشمآلود درباره دیدارهای جنجالی اشتون، شادمانی سیاسی پنهانی هم دارند. از نظر آنها، چنین بهانهای یک فرصت مناسب است که سفر کاترین اشتون به تهران را کاملا زیر سوال برده و از اهمیت ابعاد هستهای و سیاسی آن بکاهند و بر دامنه و عمق بدبینی نهادینه شده حکومت ایران درباره غربیها بیفزایند.
مقامات حکومت ایران بارها با ابراز بدبینی به گسترش روابط با غرب، تاکید کردهاند که آنها در صورت حل مساله هستهای، وارد پروندههایی چون حقوق بشر در ایران میشوند. 28 بهمن، رهبر ایران در دیداری عمومی با ابراز بدبینی به حل مشکلات ایران و غرب، گفت: «اگر روزی بر فرض محال هم، موضوع هستهای مطابق خواسته امریکا، حل شود، امریکاییها مسایل دیگر را پیش خواهند کشید و اکنون نیز همه شاهد هستند که سخنگویان دولت امریکا از موضوعات حقوق بشر و توانایی موشکی و دفاعی ایران سخن به میان میآورند.»
ایران وایر – رضا حقیقت نژاد