بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
سعدی در شعری میگوید:
بنی آدم اعضای یک پیکرند / که در آفرینش ز یک گوهرند
«در آفرینش ز یک گوهرند» در واقع ترجمه و تعریف بعضی از آیات قرآن است. البته این شعر صحیح است بنیآدم اعضای همه هستند، مثل یک عضو تلقی میشوند. هر یک از افراد مردم به منزلهی یک عضو (دست، پا، قلب، ریه و معده) هستند ولی همهی اینها تکتک نامی دارند و جداگانه هستند اما مجموعهی اینها یک پیکر و یک انساناند.
به طریق اولیٰ فقرا و عرفا باید به این قسمت توجه بکنند. تفاوت در این است که دیگران (غیر درویش) شاید توجه به این مطلب نکنند ولی درویشها، فقرا توجه هم دارند به اینکه یک پیکرند و با این وجود که همهشان یک پیکرند ولی مجازات و پاداش هرکدام مستقل است. همانطوری که آیه قرآن میفرماید: دست و پا و اعضایشان علیه آنها شهادت میدهد. کسی به خیال خودش میخواهد دستگاههای قضاوتی خدا را کور کند و بیخود حرفی میزند، ولی دست و پایش دخالت میدهند، میگوید مثلا سیلی زدی به گوش فلانکس. میگوید بله! آخر او مرا به سمت بیرون هل داد. تا این حرف را میزند دست و پایش شهادت میدهند، نه آقا این طور نیست! تو خودت این کار را کردی. که بعد شخص به اعضایش میگوید: لِمَ شَهِدتُّمْ عَلَيْنَا (فصلت/21) چرا علیه ما شکایت دارید، شما که عضو این بدن هستید چرا شکایت دارید؟! جواب میگوید که: أَنطَقَنَا اللَّهُ الَّذِي أَنطَقَ كُلَّ شَيْءٍ خداوند به بیان آورد و نشان داد، همان خداوندی که همه اشیاء را به زبان میآورد. یعنی همه اشیاء وضعیتی دارند.
بنابراین افراد هم گرچه یک پیکرند ولی در هر شهادتی خدای نکرده علیه خودش بدهند، خداوند آن شخص را مجازات میکند نه دیگران را و همینطور اگر پاداشی برسد خداوند آن پاداش را به همه میدهد، یعنی مثل آن را بین همه تقسیم میکند. این مسئله باید مورد توجه کامل فقرا باشد که هر کاری که میکنند اگر خدای نکرده خطا باشد، مجازاتش به همه میرسد، ناراحتی و حتی در این دنیا بدنامیاش به همه میرسد، در آن دنیا مجازاتش را دیگران هم میکشند و برعکس اگر خیری بکنند. به این جهت است ما همیشه تأکید داریم و تکرار میکنیم که باید رعایت تمام آداب و رسوم و دستوراتی که داده شده را کنید. تصور نشود که همینقدر که مثلاً پیرتان رفت و دیگری آمد خیال میکنید مثل سلسلههای عادی است، نه! این یک نوری است که میتابد، یک خورشیدی است که از مشرقِ نور الهی میتابد، آنهایی که در مسیر این نور هستند خداوند رد میکند و هر کدام از جلوی این نور که رد شدند نورانی میشوند. جداگانه نیستند هر کدام یکی هستند، هر کدام از جلوی این نور در آن زمان رد میشوند خودش نورانی میشود. به این جهت خواستم باز هم تکرار بکنم که فکر آسایش و خوبی و نجات همگانی را کنید، همهی فقرا، همه، مانند برادر (از برادر نزدیکتر) اعضای یک پیکرند. بنابراین این توجه بر همهی ما لازم است، اناشاءالله.