گزارش تکان دهنده بانی کی مون در باره آزادی اطلاع رسانی
در چهارم فروردین ماه ۱۳۹۳ شورای حقوق بشر سازمان ملل با صدور قطعنامهای نقض مداوم حقوق بشر در جمهوری اسلامی را محکوم کرد. عالیترین نهاد مدافع حقوق بشر سازمان ملل برای یک سال ماموریت احمد شهید گزارشگر ویژه را تمدید و از دبیر کل سازمان ملل متحد خواهان ارائه گزارشی در این باره به مجمع عمومی سازمان ملل شد.
بان کی مون در گزارش خود، انتشار یافته در تاریخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۴ با تأکید بر «محدود کردن آزادی بیان همواره بر دیگر عرصههای زندگی تأثیری منفی دارد» اعلام کرده است که «در عرصه حقوق بشر و آزادی بیان، پیشرفت چشمگیری حاصل نشده است.» دبیر کل سازمان ملل همچنین در این گزارش «احضار و بازداشت روزنامهنگاران از سوی دستگاه قضایی و اعمال فشار نهادهای امنیتی بر رسانهها» را تأیید کرده است.
محافظهکاران و رسانههایشان با تندی از گزارشبان کی مون انتقاد کردهاند. محمد صادق املی لاریجانی، رئیس دستگاه قضایی،بان کی مون را به دخالت در امور داخلی جمهوی اسلامی متهم کرد «احکام اعدام و قصاص از مبانی دینی و حقوقی و قانونی جمهوری اسلامی است و «دبیرکل سازمان ملل چه کاره است که از حکومت ایران بخواهد اجرای یک حق خصوصی مبتنی بر ایمان مردم را متوقف کند؟» از سوی دیگر علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با سکوت در باره سرنوشت ۵۲ روزنامهنگار و وبنگار زندانی و ده مورد توقیف و سانسور رسانهها در یک سال گذشته، اعمال فشار بر رسانهها را تکذیب کرد.
در این باره ابراز نظر مقامات دولتی و در راس آنها حسن روحانی و وزیر امور خارجهاش محمد جواد ظریف نیز اطمینان بخش نبودند.
حسن روحانی در آمریکا
رئیس جمهور روحانی، پیش از آغاز سفرش به نیویورک برای شرکت در شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، در مصاحبه با شبکه امریکایی ان بیسی، در پاسخ به پرسش خبرنگار در بارهٔ بازداشت خودسرانه جیسون رضاییان روزنامهنگار روزنامه واشنگتن پست و همسرش یگانه صالحی روزنامهنگار روزنامه انگلیسی زبان نیشن که هنوز و پس از دو ماه، علل بازداشت، نهاد بازداشت کننده و همچنین محل بازداشت آنها به شکل رسمی اعلام نشده است، میگوید «به هر حال این همه زندانی در دنیا هستند و تعدادی ایرانی هم توسط آمریکاییها در زندان به سر میبرند، ممکن است افرادی هم در ایران زندانی باشند. افرادی که شما اشاره کردید دارای ملیت ایرانی هستند. این بازداشتها با دستور مقامات قضایی انجام شده است.»
گزارشگران بدون مرز یادآور میشود که جیسون رضاییان، روزنامهنگار سی وهفت ساله و دارای ملیت ایرانی و آمریکایی، همسرش یگانه صالحی، دارای ملیت ایرانی همکارنشریه انگلیسی زبان نشنال در امارات متحده عربی، و دو شهروند ایرانی امریکایی دیگر در تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۹۳ در منازل خود از سوی ماموران لباس شخصی بازداشت شدهاند. دو تن آخر عکاس خبرنگار مستقل و همسرش که خانوادههای آنها خواهان افشای نامشان نیست، یک ماه بعد با سپردن وثیقههای بسیار سنگین به شکل موقت آزاد، اما جیسیون رضاییان و یگانه صالحی همچنان در بازداشت بسر میبرند.
بنا بر اطلاعات گردآوری شده از سوی گزارشگران بدون مرز، این دو روزنامهنگار از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت، مدتی طولانی در سلول انفراد نگاهداری شده و برای اعتراف اجباری تحت فشار قرار گرفتهاند، تا این اعترافهای اجباری علیه آنها در دادگاه مورد استفاده قرار گیرد. هر دو از نظر جسمی و روحی به شدت ضعیف شدهاند، چنانکه در مدت شصت روز بازداشت جیسیون رضاییان نزدیک به سی کیلو وزن کم کرده است.
با آنکه برخی از روزنامهنگاران و وبنگاران زندانی در پی پایان یافتن مدت محکومیت خود از زندان آزاد شدهاند. اما جمهوری اسلامی ایران همچنان با ۵۲ روزنامهنگار و شهروند وبنگار زندانی یکی از پنج زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانهای است. ایران همچنین با هشت زن زندانی، بزرگترین زندان جهان برای روزنامهنگار و وبنگار زن است.
گزارشگران بدون مرز یادآور میشود که دو تن از هشت روزنامه نگار و وبنگار زن زندانی، دارای تابعیت کشورهای غربی و اینگونه شهروندان خارجی نیز هستند. رویا صابرینژاد نیکبخت، دارای ملیت بریتانیایی است و فریده شاهگلی، دارا ملیت آلمانی، این دو برای فعالیت در شبکههای اجتماعی و نوشتن بر روی صفحه فیس بوک بازداشت و به زندان محکوم شدهاند. تا امروز مقامات مسئول دولتهای بریتانیا و آلمان در باره این شهروندان خود به شکل رسمی ابراز نظر نکردهاند.
به مناسبت سفر رئیس جمهور حسن روحانی به آمریکا برای شرکت در شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، گزارشگران بدون مرز از روزنامهنگاران و رسانهها میخواهد به هنگام مصاحبه و یا در مصاحبههای مطبوعاتی، در بارهٔ بیلان نگران کننده وضعیت آزادی اطلاع رسانی در ایران، و وضعیت آزادی روزنامهنگاران و وبنگاران زندانی، از وی توضیح بخواهند.
بازداشت و ضرب و شتم خانوادههای همکاران سایت مجذوبان نور پیش از سفر رئیس جمهور
نه تن از همکاران سایت مجذوبان نور و وکلای زندانی آنها که در پورشهای ۱۰ تا ۱۳ شهریور ۱۳۹۰ در شهرهای مختلف ایران از این میان، تهران و شیراز بازداشت و در تاریخ ٢٢ تیرماه ١٣٩٢ از سوی شعبه ١۵ دادگاه انقلاب اسلامی، در محاکمهای غیر عادلانه به حبسهای از هفت تا ده سال زندان محکوم شدند، از تاریخ ۹ شهریور ١٣٩٣ در اعتراض به وضعیت بازداشت خود در اعتصاب غذا بسر میبرند.
گردهمآیی مسالمت آمیز نزدیکان و خانوادههای آنها در برابر دفتر دادستانی در تهران در روزهای ۲۹ و ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ به شدت سرکوب شد. بسیاری از دراویش گنابادی و از این میان خانواده نه زندانی در اعتصاب غذا مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، نزدیک به پنجاه نفر زخمی و به بیمارستان انتقال داده شدند، ماموران پلیس صدها نفر را بازداشت کردند که بازداشت شدگان ساعاتی بعد آزاد شدند. در روز ۳۱ شهریور خانوادههای زندانیان با انتشار اطلاعیهای اعلام کردند، که در پی وعدهٔ فرمانده پلیس تهران به خانوادهها برای مذاکره با مقامات قضایی و بررسی وضعیت زندانیان، خواهان پایان تجمع برای همبستگی هستند.
گزارشگران بدون مرز اعمال خشونت علیه خانوادههای زندانیان و همکاران سایت مجذوبان نور را محکوم میکند.
ایران یکی از سرکوبگرترین کشورهای جهان در عرصه آزادی اطلاعرسانی است. در رده بندی جهانی آزادی مطبوعات در سال ٢٠١۴این کشور، از میان ۱۸۰ کشور در رده ۱۷۳ قرار دارد.
منبع : گزارشگران بدون مرز