کلیات طرح جنجالی “حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر” هفته گذشته به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید. درباره این طرح با یک موافق، یک مخالف و همچنین طراح اصلی گفت و گو کرده ام.
جزئیات این طرح که مخالفان از آن به عنوان نهادسازی موازی برای امر به معروف یاد می کنند هنوز در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار نگرفته اما انتقادات شدیدی از سوی دولت و فعالان سیاسی و مدنی متوجه مواد ۲۴ گانه این طرح و علل ارائه چنین طرحی در مجلس شده؛ طرحی که اختیاراتی فراقانونی برای ستادی تحت عنوان ستاد امر به معروف و نهی از منکر قائل می شود و دستگاههای اجرایی و قوای سه گانه را ملزم به اجرای مصوبات این ستاد و ارائه گزارش به این ستاد می کند. در مقابل این ستاد موظف است تنها به کمیسیون فرهنگی مجلس، آن هم سالی یکبار، گزارش کار ارائه دهد. سیدمرتضی حسینی، نماینده قزوین و از طراحان اصلی این طرح در مصاحبه با “روز” آن را در راستای تقویت امنیت اجتماعی جامعه می داند و می گوید “دولت احمدی نژاد و دولت حسن روحانی با تضعیف نیروی انتظامی مانع از انجام وظیفه این نهاد شدند و طراحان این طرح به همین دلیل و از این جهت که نیروی انتظامی وظایف مختلفی دارد و نمی تواند پیاده راه بیفتد در خیابان تذکر بدهد و امر به معروف کند تصمیم گرفته اند ستادی در این راستا تشکیل دهند”.
در مقابل احمد شیرزاد، نماینده اصلاح طلب مجلس ششم و عضو جبهه مشارکت این طرح را عامل هرج و مرج در جامعه، خلاف قانون اساسی و مخل امنیت اجتماعی مردم می داند و به “روز” می گوید: چیزی که در متن این طرح آمده بسیار ابتدایی است. ای کاش همان اول که این نماینده ها به تهران می آمدند یک کسی برای آنها کلاسی می گذاشت. اصلا تعریف قانون و ماده و حدود اختیارات و تفکیک قوا را برای شان شرح می دادند. اگر حقوقدانی ۴ جلسه به اینها درس می داد اینطور خجالت آور و ابتدایی طرح نمی دادند و قانون تصویب نمی کردند.
این طرح برگزاری هرگونه تجمعی در جهت امر به معروف و نهی از منکر را منوط به کسب اجازه از ستادی کرده که قرار است براساس طرح ۲۴ گانه نمایندگان تشکیل شود. این مساله برخلاف نص صریح قانون است و در حیطه وظایف وزارت کشور. از همین جهت است که محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت اعلام کرده : اگر اقدام غیرقانونی و بدون مجوزی توسط هر گروهی انجام شود، بدون‌شک نیروی انتظامی به وظیفه ذاتی خودش عمل خواهد کرد و در این زمینه هیچ اغماض و چشم‌پوشی‌ای در کار نیست.
مجید انصاری هم به عنوان نماینده دولت در مخالفت با این طرح گفته: ” این ستاد مصوباتش برای سه قوه است و برای تمام دستگاهها لازم‌الاجراست که این خلاف قانون اساسی است. چه طور مصوبات ستادی که ریاست آن را امام جمعه تهران برعهده دارد، برای سه قوه لازم‌الاجرا باشد”؟
اما اینها تنها موارد خلاف قانون طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر نیست. در مصاحبه با سید مرتضی حسینی، از طراحان این طرح و احمد شیرزاد از مخالفان این طرح این مسائل را به بحث و گفتگو گذاشته ایم.
آقای حسینی کلیات طرح شما در مجلس تصویب شده اما دولت مخالف آن است و انتقادات زیادی هم متوجه این طرح شده. چه پاسخی برای این انتقادات دارید؟
دو سه اشکال داشتند از سوی دولت یکی اینکه تجمعاتی که امر به معروف بخواهد ستاد اجازه دهد. حالا اینها جزئیاتی است که در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد. اما کلیات این طرح، کلیات خوبی است حالا در جزئیات در مجلس بحث خواهد شد و نمایندگان نتیجه گیری می کنند و رای می دهند.
چطور شد به فکر راه اندازی چنین ستادی و ارائه چنین طرحی افتادید؟ طرحی که در وظایف قوای سه گانه هم اختلال ایجاد می کند و..
ما چون دیدیم در بحث امر به معروف نه وزارتخانه می شود تشکیل داد، نه قوه قضائیه قبول کرد زیرمجموعه آن باشد، نه سپاه قبول کرد زیرمجموعه اش باشد، در نتیجه گفتیم ستادی تشکیل دهیم. ۶ تن از وزیران دولت هم عضو این ستاد هستند. یعنی اگر یک وقتی در ستاد بحث می شود فلان تجمع باشد یا نباشد وزیر کشور حضور دارد و می تواند بگوید صلاح نیست.
سوال من این است که چنین طرحی چه لزومی دارد ؟ شما می خواهید ستادی تشکیل دهید که منتقدان می گویند در وظایف نیروی انتظامی تا وزارت کشور و دولت و قوه قضائیه و.. تداخل ایجاد می کند و مواد طرح شما برخلاف قانون اساسی است.
این دستگاهها اگر به امر به معروف عمل می کردند که وضع و اوضاع اینطور نمی شد. این وضع و اوضاع اجتماعی ما را می بینید که. در ادارات رشوه می دهند. ما امر به معروف و نهی از منکر را فقط برای خیابان ها در نظر نگرفتیم که. برای ادارات هم در نظر گرفتیم حتی به مسئولین. یکی از مباحث مهم طرح این است که به مسئولین امر به معروف و نهی از منکر شود و هیچ کس حق نداشته باشد، اگر کسی امر به معروف و ناهی از منکر است و به مسئولی گفت چرا رشوه گرفتی؟ چرا تجمل گرایی کردی؟ چرا از پول بیت المال در دفتر خودت خرج می کنی؟ آن مسئول زیرمجموعه خود را از نان و آب بیندازد. این باعث می شود مسئولین ما خودشان را کنترل کنند، ما امر به معروف را به گستردگی اش در نظر گرفتیم. فقط اجتماعی نیست، اجتماعی هم یکی از آن است. قرآن می گوید امر به معروف وظیفه هر مسلمان و واجب کفایی است. متاسفانه در این بخش کوتاهی شده، عمل نشده، فساد هی دارد بیشتر می شود در ادارات ما، در اجتماع ما. ما روی این بخشی از قانون اساسی که مغفول مانده دست گذاشتیم. بخش های کوچک سیاسی را صدای شان بلند می شود که چرا مغفول مانده اما این بند قانون اساسی را هیچ کس فریاد نمی زند، مخصوصا اصلاح طلبان که چرا اجرا نشده تا حالا. مجلس آمده نیم بند اصل قانون اساسی را اجرایی کند، چرا صدای همه درآمده؟
منتقدان می گویند این طرح باعث هرج و مرج و برهم زدن امنیت اجتماعی کشور می شود.
هیچ امنیت کشور را بر هم نمی ریزد خاطر جمع باشید. اتفاقا کمک امنیت اجتماعی است.
از چه جهت؟
همه جهت. فساد مردم را بدبین به حکومت می کند، از این جلوگیری کنیم بهتر است یا بگذاریم فساد ادامه پیدا کند و بدبینی بیشتر شود به حکومت؟ کدامش خوب است؟ ما می خواهیم یک اصل قانون اساسی که مغفول مانده را عملیاتی کنیم و سئوال این است که دولت چرا اجرایی و عملیاتی نکرده. حالا مجلس می خواهد عملیاتی کند، چرا ناراحتند؟ شوراها را مجلس ششم عملی کرد امر به معروف را این مجلس می خواهد بکند. چرا نکند؟ آقای مجید انصاری چرا اصل ۸ قانون اساسی را اجرایی نکردید رئیس جمهور وظیفه دارد عملی کند.
اما مواد این طرح ناقض قانون اساسی است. از سویی ابهامات بسیار زیادی دارد مثلا..
این بحث ها در صحن علنی مطرح می شود، استدلال ما و استدلال مخالفان را نمایندگان می شوند و تصمیم می گیرند. اگر یک جایی هم نقض قانون است تصمیم گیری می شود و رفع می شود دیگر. نمایندگان ممکن است تصمیم بگیرند فلان ماده برود کمیسیون و دوباره بررسی شود، این را نماینده ها تصمیم می گیرند.
مشخصا سوال می کنم اگر یک نفر به عنوان امر به معروف یا ناهی از منکر با مردم درگیری ایجاد کند چه کسی مسئول است و پاسخگو خواهد بود؟
اصلا چنان چیز کردیم که امر به معروف و ناهی از منکر حق توهین و.. ندارد فقط در سطح تذکر می تواند بگوید، مثلا درماه رمضان سیگار نکش. اگر بگوید و کسی به او تعرض کند قوه قضائیه باید با آن شخص و در دفاع از امر به معروف وارد شود.
اما در این طرح مشخصا از “اقدام عملی” هم به عنوان وظیفه امر به معروف وناهی از منکر یاد شده.
اقدام عملی به عهده امر به معروف نیست، به عهده قوه قضائیه و نیروی انتظامی است.
در طرح که این تفکیک نشده. اما من هنوز پاسخ سوالم را نگرفته ام که چه الزامی باعث چنین طرحی و ایجاد چنین ستادی شده. نیروی انتظامی و نهادهای دیگر کوتاهی کرده اند یا..
هر دولتی آمده نگذاشته نیروی انتظامی وظیفه اش را انجام دهد. هم دولت احمدی نژاد هم دولت روحانی جوری نیروی انتظامی را تضعیف کردند که نتواند وظیفه اش را در جامعه انجام دهد.
به همین دلیل رفتید ستاد تشکیل دهید؟
فقط این نیست که. نیروی انتظامی خیلی وظیفه دارد که همه را نمی رسد. نمی تواند که بیاید توی خیابان قدم بزند و امر به معروف کند. جایی که نیروی انتظامی نیست و نمی تواند کاری کند امر به معروف باید تذکر بدهد.
منتقدان طرح می گویند این طرح به نوعی مجوز دادن به انصار حزب الله و لباس شخصی ها برای ادامه رفتارهای گذشته شان است.
ما این ستاد را تشکیل می دهیم که انصار حزب الله در چارچوب این ستاد فعالیت کند و خارج از این ستاد کاری نکند.
اما مخالفان می گویند این طرح نتیجه رایزنی انصار حزب الله با شما و دیگر نمایندگانی است که این طرح را ارائه داده اید.
انصار حزب الله بندگان خدا چه رایزنی با ما داشتند؟ ما چندین سال است این قضیه را پی گیر هستیم. مجلس هشتم هم بود نتوانست. اقای رحماندوست که هیچ ارتباطی به انصار حزب الله ندارد طرحی دو فوریتی آورد، آقای سالک رئیس کمیسیون فرهنگی گفت دو فوریت ندهید باید رویش کار شود. تا رسید به اینجا. ما دیدیم بهترین فرصت است که یک دفعه این مساله را یکجا حل کنیم دو ماه روی آن کار کردیم. نیروی انتظامی در جلسات بوده، سپاه بوده، قوه قضائیه بوده همه بودند. نظرات همه را گرفتیم شده این. در مجلس بررسی می شود رای می دهند و می رود شورای نگهبان.
ضابط مشخص این ستاد چه نهادی یا ارگانی یا چه کسی است؟
نظارت لازم نیست بر این نهاد. در این نهاد از حوزه علمیه و وزارتخانه ها و افراد حقیقی و حقوقی هستند. دیگر لازم نیست بر این بیست و چند نفر کسی نظارت کند.
یعنی هیچ کسی بر این ستاد نظارت نخواهد کرد؟
ما مشخص کردیم چه کار بکند، کجا بکند و چگونه بکند. همه مشخص است.
ضابط قوه قضائیه است؟
اگر خلافی شد بله کسی تعرضی به امر به معروف کرد قوه قضائیه رسیدگی می کند.
اگر کسی به عنوان امر به معروف و ناهی از منکر به مردم تعرض کند چه؟
ما در این طرح مشخص کرده ایم کسی حق تعرض و توهین ندارد و فقط تذکر لسانی است.
بعد گذشت ۳۶ سال از انقلاب و انقلاب فرهنگی و برخوردها به انواع مختلف و.. چطور اینقدر نگرانی شما و سایر طراحان طرح از وضعیت اجتماعی کشور بالاست که به سمت ارائه چنین طرحی رفته اید؟
ما از اول دولت هاشمی نگران مسائل فرهنگی بودیم، همیشه دادمان را زدیم کسی گوش نمی کرد. حالا خودمان نماینده شدیم، خدا قدرتی به ما داده کاری انجام دهیم.
دولت مخالف این طرح است. اگر همچنان به مخالفت ادامه دهد چه؟
مخالفت دولت شرط نیست. دولت در صحن علنی نظرش را می گوید گوش می کنیم. اما مخالفت اش شرط نیست.
فکر می کنید چرا دولت مخالف است؟
برای اینکه اشتباهات زیادی در دولت ها اتفاق می افتد و دولت ها دوست ندارند به آنها تذکر داده شود و جلوی اشتباهات شان گرفته شود. همه دولت ها از این موضوع ناراحت هستند. همین دزدی ها و تخلفات مالی را ببینید از کجا شروع شده؟ جز به جز شروع شده هی نگفتند نگفتند شده این. اگر جرات داشتند ابتدا بگویند که خلاف است نکنید خیلی از مسائل اتفاق نمی افتاد.
شما تجمعات را برعهده این ستاد گذاشته اید، این به نوعی هم خلاف قانون است هم دخالت در وظیفه نهادها و دستگاه اجرایی.
تجمعات را ستاد اجازه می دهد هر کسی و هر گروهی می تواند تجمع ایجاد کند به عنوان امر به معروف و.. در این ستاد ۶ وزیر دولت وجود دارند که تصمیم می گیرند تجمع باشد یا نباشد.
اما این جزو وظایف وزارت کشور است.
ما فقط امر به معروف و نهی از منکر گفتیم یعنی تجمعات دیگر ربطی به این ستاد ندارد. یک جا ضرورت دارد مردم بیایند خیابان تجمع کنند برای امر به معروف و ستاد اجازه می دهد. در این بخش هم وزیر کشور عضو ستاد است. می تواند بگوید صلاح نیست تجمع شود.
طرحی در جهت هرج و مرج و اخلال در امنیت اجتماعی
احمد شیرزاد، نماینده مجلس ششم و عضو جبهه مشارکت اما با وحشتناک خواندن طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر می گوید “این طرح جز هرج و مرج و بی نظمی اجرایی هیچ نتیجه دیگری در جامعه ندارد. اگر واقعا نیست طراحان این طرح خیر هم باشد خود طرح خلاف این نیت است و جامعه را به هم می ریزد”.
به گفته او ” با این قانون می توان هیچ کاری نکرد. می توان همه کشور را به هم ریخت. می شود حتی برخی کارهای خوب هم کرد ولی خود قانون هیچ نظم و سیاقی ندارد که مشخص کند پیامد اجرایی اش چه خواهد بود. کاملا به فضای سیاسی کشور بستگی دارد و کسانی که می خواهند این طرح و قانون را مستمسک اعمال خود قرار دهند”.
او توضیح می دهد: اساسی ترین مساله این است که یک گروهی بر اساس این طرح به عنوان آمران به معروف و ناهیان از منکر شناخته شده اند و به این گروه امتیازاتی داده شده و احکامی در موردشان گفته شده. به عنوان مثال ماده ۷ گفته اگر کسانی اعمال مجرمانه نسبت به آمران به معروف و ناهیان از منکر انجام دهند مجازات شان قابل تخفیف نیست. یا در ماده ۱۰ گفته شده که اگر کسی در برابر اجرای امر به معروف و نهی از منکر مانع ایجاد کند یا نسبت به آمران و ناهیان، مزاحمت، مقاومت یا توهین و تهدید ایجاد کند فلان مجازات دارد و.. این بدین معنا است که کسانی که می خواهند این طرح را تصویب کنند قائل به این هستند که یک گروهی به عنوان آمران به معروف و ناهیان از منکر در جامعه شناخته می شوند. خب سوال این است این گروه چه کسانی هستند؟ اگر قرار است همه مردم باشند که چه نیازی است چنین قانونی تصویب شود. اگر قرار است یک عده مشخصی باشند که پس ذهن طراحان این طرح، این عده همین کسانی هستند که در سالهای گذشته در خیابان راه می افتادند با موتور و برای مردم مزاحمت ایجاد می کردند. می خواهند اینها را قانونمند کنند؟ چگونه؟ برای حفظ نظم اجتماعی باید کارتی بدهند و هویتی تعریف کنند. یعنی وقتی می خواهید گروهی را ممتاز کنید و امتیازاتی هم به آنها بدهید حتما باید مسئولیت هایی هم متوجه این گروه باشد و حتما باید پاسخگو باشد. در این طرح اصلا چنین چیزی به چشم نمی خورد. مثلا فرض بگیرید پلیس در جامعه امتیازات ویژه ای دارد و کارهایی می تواند انجام دهد که افراد عادی نمی توانند مثلا می تواند با جرم و افراد مجرم برخورد کند. پلیس هویت دارد، تعریف دارد و مسئولیت دارد.
او با اشاره به اینکه این طرح ضابط مشخصی ندارد می گوید: در کشور ما نیروی انتظامی را به عنوان ضابط قوه قضائیه می شناسند. ضابط آمران امر به معروف و نهی از منکر چه کسی است؟ کدام نهاد؟ آیا قوه قضائیه است؟ مثل پلیس هستند؟ دستگاه اجرایی است؟ هیچ یک از اینها مشخص نیست. بنابراین هر کسی می تواند در هر نوع دعوایی بیاید بگوید داشتم امر به معروف می کردم. به عنوان مثال اگر فردا یک آقایی به یک دختر خانمی متلک بگوید و دختر اعتراض کند و دعوا شود، کار که بالا گرفت و پلیس مداخله کرد بیاید بگوید من داشتم امر به معروف میکردم و گفتم حجابت خراب است! این را چگونه می توان تشخیص داد و قاضی چگونه می تواند احراز کند که مزاحم بوده یا امر به معروف و.. ؟ اگر قرار باشد یک عده ای به طور مشخص بشوند عضو این گروه امر به معروف و نهی از منکر، چه کسی مسئولیت آنها را بر عهده می گیرد؟ اگر مزاحم مردم شدند چه کسی پاسخگو است؟ اگر خودشان رفتار غیر اخلاقی داشتند چه کسی می خواهد رسیدگی کند؟ فردا هر کسی مزاحمتی ایجاد کند می گوید می خواستم امر به معروف کنم. هیچ کجای این طرح مشخص نیست که چه نوع دعوای خیابانی از نوع امر به معروف و نهی از منکر است و چه نوعی مساله شخصی است و از دعواهایی که در خیابان ها اتفاق می افتد. فردا پای کسی برسد به کلانتری کافی است یک ته ریش هم داشته باشد، می گوید می خواستم امر به معروف کنم. پلیس هم در برابر اینها دچار احتیاط خواهد شد. این یک مورد خیلی کلی است درباره این طرح که خیلی وحشتناک است.
احمد شیرزاد با اشاره به ماده ۲۱ این طرح توضیح می دهد: در این طرح دستگاهها و نهادهایی پیش بینی شده که وظایف و کارشان با دولت تداخل دارد. در ماده ۲۱ اعضای ستاد پیش بینی شده از نهادهایی است که وظایف شان با دولت تداخل دارد. اعضا یک تعداد از وزرا، رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس سازمان تبلیغات و فرمانده بسیج و.. بعد گفته اند رئیس ستاد، یکی از ائمه جمعه تهران به انتخاب شورای سیاستگذاری ائمه جمعه است. یعنی این بیاید بالاتر از قوای سه گانه تصمیم گیری کند. مثلا در همین طرح می گوید کسانی خواستند تجمع کنند برای مساله امر به معروف و نهی از منکر، ، ظرف سه روز به آنها مجوز بدهند در حالی که ما آن طرف وزارت کشور را داریم با قانونی مفصل درباره تجمعات و نظم اجتماعی و برنامه هایی که مردم می توانند داشته باشند. از این طرف این ستاد می تواند راسا در این زمینه ها تصمیم بگیرد.
او سپس با اشاره به مشخص نبودن محل و چگونگی تصویب آئین نامه اجرایی این ستاد می گوید: اصلا مشخص نکرده اند ائین نامه اجرایی را چه کسی و کجا تصویب می کند. دولت تصویب می کند؟ می پذیرند یا خود ستاد تصویب می کند؟ چون مسکوت است معلوم نیست چه خواهد شد. اگر هم قرار باشد ستاد ائمه جمعه بکند که نمی شود و تداخل در کار دولت است.
احمد شیرزاد می افزاید: در اینجا دو مساله اساسی هست، یکی اینکه یک گروهی را در جامعه ممتاز کرده بدون اینکه تعریف درستی شود و حدود اختیارات و نحوه تشکیل این گروه مشخص شده باشد. نکته مهم دیگر اینکه یک دستگاهی را به عنوان ستاد امر به معروف و نهی از منکر مشخص کرده که تمام وظایف اش با قوای سه گانه در تعارض است.
او متن طرح را بسیار ابتدایی می خواند و می گوید: چیزی که در متن این طرح آمده واقعا بسیار ابتدایی است. ای کاش همان اول که این نماینده ها می آمدند تهران یک کسی برای آنها کلاسی می گذاشت. اصلا تعریف قانون و ماده و حدود اختیارات و تفکیک قوا را برای شان شرح می دادند. ۴ جلسه اگر یک حقوقدانی به اینها درس می داد اینطور خجالت آور و ابتدایی طرح نمی دادند و قانون تصویب نمی کردند.
براساس این طرح، ستاد مربوطه باید سالی یکبار به کمیسیون فرهنگی مجلس گزارش کار ارائه دهد در مقابل اما دستگاههای اجرایی موظف هستند هر ۶ ماه یکبار به این ستاد گزارش دهند.
احمد شیرزاد در این مورد می گوید: اصولا کمیسیون فرهنگی مجلس نمی تواند در امور اجرایی دخالت کند. حالا بسیار خب آمدیم و ستاد گزارش داد و مورد قبول مجلس نبود. خب کمیسیون مجلس چه اختیاراتی در برابر این گزارش دارد؟ ملزم به تصویب است؟ بایستی قرائت کند؟ تذکر دهد؟ با این گزارش کمیسیون فرهنگی مجلس چه باید بکند؟ اصلا ماده ۲۳ ماده مهملی است و اصلا مشخص نیست. یا ماده ۲۲ که می گوید مسئولین دستگاه اجرایی موظف هستند گزارش دهند، باز مشخص نیست در قبال این گزارش ها ستاد چه باید بکند؟ اگر عملکرد آنها را قبول نداشت چه کاری می تواند بکند؟ همه چیز روی هوا است و هیچ مبنایی ندارد.
او سپس به عدم تعریف دقیق امر به معروف و نهی از منکر اشاره می کند و می افزاید: اصلا همین ماده یک، تعریف خود امر به معروف و نهی از منکر مشخص نیست. فقط گفته در موارداختلاف در موارد شرعی نظر ولی امر مسلمین ملاک است. اگر منظور رهبری نظام است آیا رهبری موظف است در هر موردی نظر خواستند بیاید نظر بدهد؟ آیا نظرات مکتوب رهبری همه موارد را شامل می شود؟ اینها مشخص نیست و بسیار ابهام دارد. یا در ماده ۳ گفته امر به معروف و نهی از منکر ناظر به رفتاری است که علنی باشد. اما مشخص نیست علنی بودن یعنی چی؟ با استناد به این ماده می توانند هر رفتاری را مورد سرکوب قرار دهند. مثال می زنم مجتمع های مسکونی در همه شهرها زیاد داریم. اگر کسی داخل ساختمان بدون حجاب راه رفت، مصداق رفتار علنی است؟ مردم می گویند داخل مجتمع خودمان هستیم. در تبصره ماده ۵ گفته مانند قسمت هایی از آپارتمان ها. اصلا از نظر انشای قانون نویسی هم غلط است. قسمت هایی از آپارتمان ها یعنی چی؟ یا گفته هتل ها و بیمارستان ها. در بیمارستان ها اتاق هایی است که مریض به طور خصوصی بستری می شود. اگر در اتاق خصوصی بیمارستان در بسته باشد و مریض خانم حجاب نداشته باشد. به او هم با استناد به این قانون تعرض می شود؟ اینها اصلا مشخص نیست. یا عروسی ها و جشن ها و مهمانی هایی که مردم در باغ ها برگزار می کنند. اینها علنی است یا غیرعلنی است؟ اینها می تواند مستمسک باشد برای تعرض به مردم؟ برای اینکه کمی ظاهر دمکرات گرفته باشند گفته اند بدون تجسس مشخص باشد. خب به چه چیزی می گوییم تجسس مشخص و به چه چیزی می گوییم تجسس غیرمشخص؟ واژگانی که در یک قانون می آید غیر از این است که محاوره ای حرف بزنیم. تجسس غیر مشخص یعنی چی؟ علنی بودن یعنی چی؟ مواردی هم که گفته محل هزار مشکل است.
این نماینده سابق مجلس می افزاید: ماده ۵ می گوید در اجرای امر به معروف و نهی از منکر نمی توان متعرض جان و مال مردم شد مگر به حکم مرجع قضایی و قانون. آن چیزی که قانون یا مرجع قضایی می تواند حکم بدهد چیزی است که در قانون جرم شناخته شده باشد. اصل قانونی بودن جرم و مجازات، اصلی است که هر کاری مجاز و قانونی است مگر مواردی که در قانون جرم شناخته شده باشد. مرجع قضایی هر گز نمی تواند نسبت به کاری که در قانون جرم شناخته نشده حکمی بدهد و متعرض حیثیت و جان و مال مردم شود. حالا اینجا یک چیزهایی منکر یا معروف تعریف می شود و به مرجع قضایی می گوید می توان متعرض مردم گردید در موارد امر به معروف و نهی از منکر. خود این تعارض و تناقض است در قانون.
او ماده ۷ این طرح را در جهت ایجاد طبقه و گروهی ممتاز در جامعه توصیف می کند و می گوید: در ماده ۷ می گوید کسانی که نسبت به آمران به معروف و ناهیان ازمنکر اعمال مجرمانه انجام دهند مجازات شان قابل تخفیف نیست. همانطور که عرض کردم این یک طبقه و یک عده ممتاز را ایجاد می کند که اگر در خیابان نسق بگیرند همه باید از آنها وحشت کنند. یا در تبصره گفته حتی اگر ولی دم از جرم اش گذشت جنبه عمومی جرم برطرف نمی شود.
دادن اختیار برگزاری تجمع به ستاد امر به معروف و نهی از منکر از سوی احمد شیرزاد به معنی دادن چک سفید امضا به آنها و کاری خلاف قانون است. او سپس به ماده ۱۲ این طرح اشاره می کند و می گوید: در ماده ۱۲ می گوید قوه قضائیه مکلف است شعب ویژه ای اختصاص دهد و نسبت به معاضدت قضایی امران به معروف و ناهیان از منکر اقدام کند. خب مشخص است که این گروه چه کسانی هستند که باید قوه قضائیه معاضدت کند؟ یعنی اگر فردا من بروم قوه قضائیه بگویم آمر به معروف هستم چه کسی می تواند بگوید نیستی؟
به گفته او چنین طرحی، خلاف قانون اساسی است. خلاف بسیاری قوانین موضوعه کشور و باعث بی نظمی است.
او سپس با اشاره به محل تامین بودجه این ستاد می گوید: درباره بودجه این قضیه هم جالب است ماده ۱۴ می گوید اگر جنایتی نسبت به این ها واقع شود و جانی شناسایی نشود، مثلا یکی را بزنند و بکشند و به نوعی جزو اینها تلقی شود. جانی شناسایی نشود یا تمکن پرداخت دیه نداشته باشد در صورت تقاضای دیه، دیه از محل ماده (۱۰) قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری در مقابل شخص ثالث پرداخت می شود. همین بیمه های شخص ثالث به مردم فشار عجیبی می آورد از نظر مالی. حالا آقایان آمده اند از پولی که شهروندان ایران به طور اجباری می پردازند کیسه می دوزند برای اینکه اگر یکی از اینها بلایی سرشان آمد از این پول پرداخت شود. اصلا مردم راضی هستند نسبت به این مساله؟ اینها که عنوان نماینده مردم را دارند رفتند بپرسند از مردم که راضی هستند که چنین قوانینی تصویب شود؟
احمد شیرزاد در پایان در پاسخ به این سوال که فکر می کنید چه چیزی طراحان این طرح را به فکر ارائه چنین طرحی در جهت ایجاد ستاد امر به معروف و نهی از منکر کرده و هدف طراحان این طرح چیست می گوید: عوامل مختلفی باعث می شود. تحولات فرهنگی در جامعه اتفاق می افتد که از دست اینها در رفته، یعنی خیلی تلاش دارند که تمام ارکان جامعه و افکار و رفتار مردم را تحت کنترل حکومتی خودشان بگیرند. این عملی نیست. قبلا رفتارهای خشن توسط گروههای لباس شخصی انجام می شد حالا می خواهند لباس قانون تن اش کنند ولی اینقدر این لباس نامتجانس است که از هر طرفی بخواهند درست کنند خراب تر می شود. الان کلیات تصویب شده اما در جزئیات نخواهند توانست بحث ها را جمع کنند، باید باز برگردد کمیسیون و چیزی از آن در نخواهد آمد. حتی اگر همین را تصویب کنند در اجرا خیلی مشکل است. کسی که قانون می نویسد حداقل باید با صاحبنظران مشورت کند.
فرشته قاضی
روزآنلاین