يكي از مسائلي كه درميان فقهاء ما پذيرفته شده است ، اختلاف در فتاواست . آن قدر اين موضوع در فقه ،ريشه دار شده كه امروز كسي از خودش نمي پرسد كه اگر اين اختلافات ، بواقع مي بايددر دين خدا باشد پس چرا در قرآن مي گويد : «اگر از جانب غير خدا بود در آن اختلاففراوان داشتيد»
يكي ازمسائلي كه در ميان فقهاء ما پذيرفته شده است ، اختلاف در فتاواست . آن قدر اينموضوع در فقه ، ريشه دار شده كه امروز كسي از خودش نمي پرسد كه اگر اين اختلافات ،بواقع مي بايد در دين خدا باشد پس چرا در قرآن مي گويد : «اگر از جانب غير خدا بوددر آن اختلاف فراوان داشتيد» . پس بايد انديشيد كه دين ما از جانب چه كساني وضعشده است كه اختلاف در آن پديد آمده است . آيا دين داري ما مصداق اين آيه نشده استكه «آيا براي خدا شريكاني قائل شده اند كه برايشان شريعت دين را وضع مي كنند آنگونه كه خدا به آن اجازه نداده است؟» . اين مقاله خطبه كوتاهي است از اميرالمومنيندر نكوهش اختلاف علماء در فتوا .
اميرالمؤمنين عليه السلام اختلاف علماء در فتوي را مذموم دانسته مي فرمايد :
«بر يکياز اينان در حکمي از احکام قضيه يي وارد مي شود پس او را به رأي خود حکم مي کند .سپس عين اين قضيه بر ديگري وارد مي شود . پس او هم خلاف اولي حکم مي کند. بعد ازآن اين قضاه نزد پيشوايشان که منصب قضاء را به انان تفوض کرده مجتمع مي شوند . پسآراء همه را تصويب مي کند ، با اين که خدايشان واحد و پيامبرشان واحد و کتابشانواحد است . آيا خدا آنان را به اختلاف امر کرده پس او را اطاعت کرده اند ؟(در حاليکه از چنين عملي منزه است). يا از اختلاف نهيشان نموده و معصيت کرده اند ؟ يا آنکه خداوند دين ناقصي را نازل فرموده و از اينان بر اتمامش ياري خواسته؟ يا اينها شرکاء خدا بوده اند و حق دارند بگويند و بر خداست که به گفتهءآنان راضي باشد؟ يا اينکه خداوند دين کامل و تمام نازل فرموده و رسول (ص) درتبليغ آن و اداءش کوتاهي نموده و خداي سبحان مي گويد :
«ما در کتاب چيزي را فروگزار نکرديم و بيان هر چيزي رد اينکتاب است و گفته است : برخي از اني کتاب مصدق بعض ديگر است». و خداي سبحان فرموده:
«اگر اين کتاب از نزد کسي جز خدا بود هر آينه در آن اختلافبسياري مي يافتند . و قرآن ظاهرش آراسته و شگفت آور و باطنش عميق و ژرف است» .(ظاهرش جامع انواع بيان وباطنش حاوي اسرار نهان ) عجائبش به مرور زمان از بين نمي رود و غرائبش منقضي نميگردد و تاريکي ها منکشف نمي شود مگر به نور اين قرآن»(پايان كلام اميرامومنين).
پس فرضهاي مذکور همه باطل است . قرآن وحدت کلمه را از اعظموظائف مسلمين قرار داده مي فرمايد :
«همه باهم به ريسمان خدا چنگ بزنيد و متقرق نشويد » ( آل عمران – 103)
مراد از«حبل الله ريسمان خدا» قرآن است، يعني همه با هم به دستوراتش عمل نمايند.
ومانند کساني نباشيد که متفرق شدند ، و بعد از آنکه آيات روشن برايشان آمد اختلافکردند و براي آنهاست عذابي بزرگ »( آل عمران –105 )
«و ازمشرکين نباشيد، از آنان که دين خود را پراکنده ساختند و فرقه فرقه شدند و هرگروهيبه آنچه نزد خود داشتند (از آراء و افکار و اعمال باطله) شادمان بودند. » ( الروم– 31و 32)
پس بايد دانشمندان هم خود را مصروف ايجاد وحدت راستينبنمايند ، و با استناد به قرآن ، اختلاف در فتوي را از ميان بردارند، اگر شيعهءراستين علي عليه السلام هستند، که او چنين اختلافي را مذموم و نکوهيده شمرده است.