آیت الله تسخیری :«افرادی که تکفیر میکنند متعادل نیستند و تصور میکنند کسانیکه همعقیده با آنها نیستند،کافرند. اینگونه انسانها یا نقص در تعقلشان هست یا در تربیت عاطفه آنهاست.»
نشست جهانی گفت و گوی ادیان جمعه هفته گذشته (۱۸ ژوییه) به پایان رسید.
در این کنفرانس که با همکاری دو پادشاه عربستان واسپانیا در مادرید برگزار شد، شخصیتهای برجسته مذهبی ورهبران ادیان اسلام، مسیحیت، یهودیت و بودیسم مقاله ارائه کردند.
از ایران آیتالله محمدعلی تسخیری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی دراین کنفرانس سه روزه حضور داشت.
از ایشان درباره عدم حضور سید محمد خاتمی در این کنفرانس میپرسم که بحث گفت وگوی تمدنها را در سالهای نخستریاستجمهوریاش در سازمان ملل مطرح کرد.
آقای تسخیری میگوید: «آقای خاتمی دعوت شدند اما گویاکار داشتند و خودشان نخواستند بیایند.»
آیتالله تسخیری مقالهای با عنوان «اهمیت دین و ارزشهایآن برای مقابله با جرمو جنایت» ارایه کرد.
او در مورد مقالهاش میگوید: «محور مقاله من ، مشکل اساسی انسانیت امروز است کهاز تعادل رفتار فردی و اجتماعیخارج شده و دست به افراط گری، تروریسم و حتی تکفیر میزند.»
او تاکید میکند: «افرادی که تکفیر میکنند متعادل نیستند و تصور میکنند کسانیکه همعقیده با آنها نیستند،کافرند. اینگونه انسانها یا نقص در تعقلشان هست یا در تربیت عاطفه آنهاست.»
آیتالله تسخیری دو روز پیش از این کنفرانس در همایش دوروزه «تقویت خانواده دردمشق» درباره تعادل بین حقوق وواجبات زن مسلمان سخنرانی کرده بود.
محور اصلی مقالهها در «کنفرانس جهانی گفت و گوی ادیان» درمادرید، تاکید برارزشهای مشترک انسانی بود.
از آیتالله تسخیری درباره اشتراک دیدگاه در ادیان بااشاره به مقالهاش دردمشق درمورد زن میپرسم: «فراموش نکنیم که ارزشهای مشترک با وجود دیدگاههای مختلف وجود دارد.»
او ادامه میدهد: «اسلام به زن از حیث کرامت انسانی،بالاترین حقوق را داده و زنمیتواند در این زمینه بهبالاترین مقامها برسد. اگر واجبات زن و حقوق زن را با هم بسنجیم متوجهتعادلی بین این دو میشویم.»
آیتالله تسخیری ادامه میدهد: « شهید مطهری میگویدکسانی که قائل به مساوات هستند اشتباه میکنند اگر خیالکنند که مساوات به معنی شبیه هم بودن هست. شباهت یک چیز است ومساوات، مفهوم دیگری دارد.»
آیتالله تسخیری در مورد تساوی زن و مرد از لحاظ حقوق انسانی میگوید: «تساوی درحقوق و واجبات از نظر اسلام هست.ما سعی میکنیم این دیدگاه را به همه بفهمانیم و سعی کنیم به یکتفاهم مشترک جهانی برسیم.»
از او در مورد اجرای عملی نتایج مقالات و تعهد به «منشورمادرید» میپرسم واینکه آیا قرار است اشتراکات نظری در این کنفرانس به مرحله عملیاتی برسد؟
تسخیری میگوید: «اصولاً کنفرانس، نمیتواند ضمانت اجرایی داشته باشد. وقتی علماو رهبران به یک دید مشترکبرسند میتوانند این دیدگاه را در مسیر زندگی بهطور طبیعی اجراکنند و آن را به مردم و حکومتها و سازمانهای بینالمللی منتقل کنند.»
آیا نتایج این نوع کنفرانسها می تواند بر قوانین جمهوریاسلامی تاثیری بگذارد؟از دبیرکل مجمع جهانی تقریبمذاهب اسلامی، سوال میکنم به عنوان یک نماینده و شخصیت دینی کهاز ایران در این کنفرانس حضور دارد فکر میکند نتایج این کنفرانس تاثیری بر جمهوری اسلامی داشته باشد؟
او میگوید: «ما این دیدگاهها را در ایران مطرح میکنیم و فرهنگ این دید مشترک را توسعه میدهیم. به نظر مناحتمال تاثیر در همه کشورها وجود دارد. مثلاً جمهوری اسلامی خط گفتو گوی ادیان و گفتگوی مذاهب را دنبال کرده و از دیدگاههای جهانی تاثیر گرفته است.»
اما در این کنفرانس کسانی بودند که با نام آن چندان موافق نیستند. آیتالله ابوالقاسم دیباجی، شیعه ایرانیو نماینده آیتالله سیستانی در کویت میگوید:
«شعارگفتوگوی ادیان غلط است. برای اینکه ادیان با هم جنگی ندارند که در کنار همدیگر بنشینند. وقتی میگوییم ادیان با همدیگر گفت و گوکنند و اختلافات خودشان راحل کنند، دلیل بر این است که این ادیان سبب ایجاد این اختلاف و مشکلات شدهاند.»
آیتالله دیباجی میگوید: «این اختلافات را پیروان ادیانبه وجود میآورند.»
دکتر دیباجی که دبیر کل شورای جهانی فقه است، دربارهنقش دین در سیاست میگوید: «سیاست ایجاب میکند که انسان را به چالشبکشاند. بهطور طبیعی این درگیری و ایناختلافات وجود دارد.
در گذشته این گفت و گوها بیشتر جنبه ظاهری و تجملاتی داشت. ولی امروز یک ضرورت اجتناب ناپذیر شده که اگراندیشمندان جهان دیر حرکت کنند و این گفت و گوها بهجود نیاید و گفت وگو جای خودش را به درگیری و تکفیر و آدمکشی و سلاح بدهد؛ برای هیچکسی در هیچ کجای دنیا امنیت و آرامشی باقی نخواهدگذاشت.»
از آیتالله دیباجی درباره مفاهیمی میپرسم که دین باعث شده با هم در تقابل باشند. به شکل خاص درباره «سقط جنین» میپرسم و اینکه رهبران دینی در این نوع کنفرانسهاچطور در این زمینه قرار است به دستاورد مشترکی برسند؟
او میگوید:«از آنجا که اسلام یا هر مذهبی، "وسیله"و ابزار" قرار میگیردبرای رسیدن به هدف معین، مشکلات بهوجود میآید؛ وگرنه اسلام شرایطی دارد که برای هر زمانی سخنخودش را دارد با هر جماعتی و با هر گروهی گفت و گو میکند."
آیتالله دیباجی با تاکید بر این موضوع که اسلام، دین خشونت نیست، در مورد صدور«حدود» مثل اعدام میگوید:
«اندیشههای مختلفی در این زمینه هست و اخیراً در ایران هم اعلام کردند که اعدامها به آن صورت ممنوع شود و همینطور تمام رسانههای گروهی در ایران این موضوع را اعلام کردند. در آرای بسیاریاز فقها، مجتهدین و بزرگان میبینید که در این مورد و اینکه اصلااجرای حدود انجام شود، اختلاف نظر دارند.»
منبع: زمانه