به باور آخوندخراسانی «در حوزه عمومی هیچ حق ویژه ای برای احدی وجود ندارد و حكومت در زمان غیبت از آن جمهور مردم است.»محسن کدیور با بیان این مطلب در جریان همایش یک روزه «مشروطیت از منظر علوم جدید» تاکید کرد:«[آخوند] حتی معتقد است در حوزه امور حسبیه نیز باید به ثقات مومنین و معتمدمردم كه همان مجلس شورای ملی است رجوع كرد و نه نهاد فقه.»
به باور آخوند خراسانی «در حوزه عمومی هیچ حق ویژه‌ای برای احدی وجود ندارد و حكومت در زمانغیبت از آن جمهور مردم است.» محسن کدیور با بیان این مطلب در جریان همایش یک روزه «مشروطیت از منظر علوم جدید» تاکید کرد: «[آخوند] حتی معتقد است در حوزهامور حسبیه نیز باید به ثقات مومنین و معتمد مردم كه همان مجلس شورای ملی است رجوع كرد و نه نهاد فقه.»
آخوند محمد کاظم خراسانی از پایهگذاران انقلاب مشروطیت ایران و از فقیهان ومجتهدان دوران قاجار است.
در عین حال به گفته تاریخ، آخوندخراسانی منتقد نظریه لزوم تصرف فقیهان در امورزمامداری و رهبری و مدیریت مسلمانان بوده است.
كدیور در سخنرانی اظهار داشت که خودرا به تلقی آخوندخراسانی از مشروطه نزدیك‌تر می‌بیند. وی اشاره کرد که معتقد است مهم‌ترین تمایزی كه آخوندخراسانی بر آن انگشت می‌گذارد تمایز میان حكم شرعی و قانون عرفی است.
به گفته کدیور از نظر آخوندخراسانی وظیفه قانون محدود كردن قدرت سیاسی است، در نتیجهوی بدین حكم معتقد می‌شود كه «خلاف مذهب امامیه است كه فردغیرمعصوم را دارای اختیارات مطلقه بدانیم.»
کدیور همچنین با اشاره‌ای به نقش فقها در شكل‌گیری و پیشبرد جنبش مشروطه گفت: «مشكل ما در چند قرن اخیر فقدان نظریه‌پردازی سیاسی و وجود یك فلسفه سیاسی منسجم بوده است. در این عرصه فقها به جرات بار فلاسفه سیاسی را به دوش كشیده‌اند، چراكه مهم‌ترین فلاسفه ما بعد از فارابی، همچون ملاصدرا، ملاهادی سبزواری، آقازنوزی، درعرصه سیاسی هیچ حرفی برای گفتن نداشته‌اند.»
انقلاب اسلامی به مشروطه متصل نیست
هاشم آقاجری دیگر سخنران این همایش اتصال انقلاب‌اسلامی به تجربه تاریخی مشروطیت راخطا دانست.
وی در توضیح این نظر یادآور شد انقلاب اسلامی بیش از آنكه بازتولید مشروطه باشد،محصول شكست نهضت ملی است و این شکست ساختارهای سیاسی- اجتماعی جامعه را آماده کرد تا روحانیت با یک بدیل آرزومندانه وارد عرصه شود.
آقاجری البته تاکید نمود این نظربدین معنی نیست که هیچ نشانه‌ای از مشروطه درانقلاب اسلامی وجود ندارد.
آقاجری در پایان صبحت‌های خود گفت:«پروژه مشروطیت در جامعه ایران توسط بورژوازی وروشنفکران شکل می‌گیرد و توسط برخی از روحانیان اسلامیزهمی‌شود و جزاین هم امکان نداشت. سه وجهه انقلاب مشروطیت توسعه ملی دموکراتیک بود که در زمان رضاشاه جای خود را به توسعه آمرانه داد.»
همایش یک روزه
همایش یک روزه «مشروطیت از منظر علومجدید» با سخنرانی روشنفکران ایرانی درتاریخ 13 مرداد ماه در محل موسسه مطالعاتی اندیشه سیاسی- اقتصادی برگزار شد.
در این همایش افرادی نظیر محمود سریع‌القلم،موسی غنی‌نژاد، فرشاد مومنی، مسعود نیلی،انورخامه‌ای، صادق زیباكلام، حمید احمدی، حبیب‌الله پیمان، هاشمآقاجری، سیدعلی میرموسوی، محسن کدیور، حاتم قادری و سیدجواد طباطبایی در سه گفت‌وگوی جداگانه با موضوعات «انقلاب مشروطه و توسعه»،«انقلاب مشروطه و روند تحولات» و «انقلاب مشروطهو مفهوم قانون» به سخنرانی پرداختند.
منبع : مردمک