حق بارورى که در ارتباط با حق داشتن خانواده و زندگی شایستهی شأن هر انسان و شهروندی تبلور مینماید، از جمله حقوق اساسى، طبيعى و غيرقابل تعرض افراد جامعه و از اهداف تشكيل خانواده و ضرورت تداوم نسل بشر به شمار مىرود.
اين حق همچنین شامل حق تمامی افراد برای تصمیمگیری دربارهی تعداد فرزندان، اختلاف سنى ميان آنها و… است كه هيچگونه اجبار و تبعيض و يا دخالت دادن وضعيت اقتصادى و فرهنگى و نژادی خاص نمىتواند محدوديتى براى داشتن اين حق ايجاد كند.
مطرح کردن این موضوع که طبقهی خاصى از جامعه از داشتن فرزند محروم شوند حتی با قید اختیار برای آن طبقه به جهت ضرورتها و اقتضائات اجتماعی که عوامل بیرونی متعددی غیر از خواست و ارادهی فرد در آن مؤثر است بر خلاف اصول مسلّم اخلاقى و عرفی و قانونی میباشد که آثار زیانباری بر جا خواهد گذاشت. در ذيل بخشی از مبانی قانونی این موضوع آورده شده است:
ماده ١۶ اعلاميه جهانى حقوق بشر:
كه مردان و زنان بالغ، بدون هیچ گونه محدودیتى به حیث نژاد، ملیت، یا دین حق دارند که با یکدیگر زناشویی کنند و خانوادهای بنیان نهند. همه سزاوار و محق به داشتن حقوقی برابر در زمان عقد زناشویی، در طول زمان زندگی مشترک و هنگام فسخ آن هستند.
اصل ١٠ قانون اساسى:
آنجا که خانواده، واحد بنیادی جامعهی اسلامی است، همه قوانین و مقررات و برنامهریزیهای مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد.
اصل ٢٠ قانون اساسى:
همهی افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همهی حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.
ماده ۵۱ منشور حقوق شهروندى:
حق شهروندان است که با رضایت کامل، آزادانه و بدون هیچگونه اجباری نسبت به ازدواج و تشکیل خانواده، با رعایت قانون مربوط اقدام نمایند.
ماده ۵۳ منشور حقوق شهروندى:
حق شهروندان است که از تدابیر و حمایتهای لازم برای تشکیل، تحکیم، تعالی و ایمنسازی خانواده، تسهیل ازدواج مبتنی بر ارزشها و سنتهای دینی و ملی برخوردار شوند.