یوگا فرایند کشف خود‌شناسی را در پی دارد. و علاوه بر فوایدی که برای افراد دارد برای جامعه نیز می‌تواند مفید باشد. در واقع نمی‌توان گفت یوگا فقط یک ورزش بدنی است چون پژوهش‌های علمی ثابت می‌کند که یوگا نه تنها بر جسم انسان تأثیر می‌گذارد بلکه در تنظیم نیروی پرانیک یا انرژی حیاتی و جریان آن و همچنین بر ضمیر انسان نیز مؤثر می‌باشد.
یوگا علم حیرت‌انگیزی است که تفکر استدلال و منطق را در سطح عالی به انسان هدیه می‌کند. یوگا به معنی اتحاد است و منظور از یوگا اتحاد و یگانگی با وجود درونی است. برای رسیدن به این اتحاد تعداد حالات و وضعیت‌هایی وجود دارد که آسانا نامیده می‌شود. که با حرکات یا تمرینات ژیمناستیک، نرمش‌ها و بدن‌سازی نباید اشتباه گرفت.
مفهوم و معنای یوگا (اتحاد و یگانگی) با وجود درونی است که با رفع دوگانگی فکر و ماده و نیل به یک واقعیت متعالی در درون عملی می‌شود. آسانا به معنی قرار گرفتن در وضعیت و حالتی که در آن می‌توان روحاً و جسماً خونسرد و راحت بود و در آرامش کامل قرار گرفت.
برنامه آموزشی یوگا به گونه‌ای طرح‌ریزی شده که به توسعه بافت شخصیت منتهی می‌شود.
آسانا به علت کشش‌های عضلانی و ماساژ اعضا و غدد داخلی و ایجاد هماهنگی بین اعضای بدن و سیستم اعصاب برای ایجاد سلامتی و رفع بیماری‌ها بسیار مؤثر بوده وبه تمرین‌کننده، سلامتی اعطا می‌کند و بطور خارق‌العاده‌ای در تسکین و بهبود بسیاری از بیماری‌ها و حتی بیماری‌های غیر قابل علاج مفید واقع می‌شود. و می‌تواند درد را از بین ببرد یا قابل تحمل نماید.
هدف از تمرین آساناهای یوگا (حرکات اصلی یوگا) توسعه شخصیت روانی و روحی است.
هدف از تمرین‌های ورزشی حفظ سلامت و کسب قدرت بدنی از طریق تقویت جسم وعضلات واستخوان‌هاست. تمرینات جسمی علاوه بر سرعت حرکت نیازمند تنفس زیاد است که کار قلب و سیستم تنفسی را زیاد می‌کند و در نتیجه خستگی و کم شدن انرژی حیاتی را موجب می‌شود.
ورزشکاران جوان در حین تمرینات ورزشی خود را سالم احساس می‌کنند اما با رشد تدریجی بدن زمان اعضای بدن به علت کهولت کارایی خود را نسبت به وظایفی که دارند از دست می‌دهند. آنگاه دچار مشکلات تنفسی یا بیماری‌های روماتیسمی می‌شوند و این بدان دلیل است که بیشتر از حد معمول از محل‌های ارتباط و اتصال استخوان‌ها با هم استفاده شده است وعضلات نیز بیش از حد رشد کرده‌اند از این رو سختی و استحکام خود را از دست داده‌اند و شل شده‌اند. این تغییر باعث می‌شود که بافت عضلانی به چربی مبدل گردد. اگر به مدت کوتاهی تمرینات ورزشی و بدن‌سازی قطع شود چربی زیادی در عضلات جمع می‌شود. ورزش‌های سنگین برای همه افراد میسر نیست اما آساناهای یوگا برای همه سنین امکان‌پذیر است.
۱. آساناهای یوگا جامع‌ترند و بتدریج با وانهادگی و تمرکز انجام می‌شوند که سیستم درونی و بیرونی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، از این رو سیستم اعصاب، غدد داخلی و اعضای درونی و بیرونی تشویق می‌شوند که بطور صحیح عمل کنند. ضمناً آسانا‌ها اثر فیزیکی روانی دارند و در بهبود ناتوانایی‌ها مؤثر بوده و فاقد محدودیت‌ها برای افراد تندرست یا ناسالم، جوان یا پیر می‌توانند این تمرین‌ها را انجام دهند.
۲. با انجام یوگا هورمون‌های مختلف در سطح بدن متناسب ترشح می‌شوند و سلامتی بدن را تأمین می‌کنند. با ایجا د سلامتی علاقه به حیات و ادامه زندگی افزایش می‌یابد.
۳. از طریق انجام تمرین‌های منظم یوگا، عضلات، استخوان‌ها، دستگاه تنفسی، دستگاه دفعی، گردش خون هماهنگ می‌شوند و تمرین‌های یوگا به بدن قابلیت انعطاف می‌دهد و انسان را در تطابق با تغییرات محیط توانا می‌کند و با تحریکات ترشحات دستگاه گوارش جذب و دفع منظم ایجاد می‌کند که اثرات مستقیمی به ایجاد تعادل در اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک دارد. خلاصه آنکه تمرینات یوگا بدن را در حالت تعادل و خوب نگه می‌دارد و بدن ناسالم را بسوی سلامت هدایت می‌کند.
۴. تمرینات یوگا مشابه داروست که متناسب با توانایی، ظرفیت و حساسیت بدن انسان تجویز می‌شود. همانگونه که نسبت مصرف دارو باید رعایت شود تا منجر به نتیجه گردد تمرینات یوگا نیز باید زیر نظر استاد و به مقدار مشخص انجام شوند والا نتایج حاصله رضایت‌بخش نخواهد بود.
آشتانگا یوگا (یوگای ۸گانه): یوگای انضبات جسم و فکر – ارتباط روح و جسم (جسم از طریق آسانا‌ها و تغذیه پرورش پیدا می‌کند. ذهن از طریق مدیتیشن و شاواسانا)
جسم از طریق هاتا وگا – ذهن از طیق راجا یوگا
هاتا یوگا: شخص را قادر می‌سازد بوسیله تمریناتی بر مقاومت طبیعی خود افزوده و سلامتی را در حیطه جسم ذهن تجربه کند و بر واکنش‌های عصبی غیر ارادی خود کنترل و تسلط داشته باشد.
راجا یوگا: با این روش به کنترل و انظباط ذهن دست می‌یابیم. با انجام این تمرین‌ها مهارت‌های ذهنی افزایش پیدا کرده، میزان دقت، تمرکز، اراده و حافظه و سایر توانایی‌های ذهنی تقویت می‌شود.
سلامتی چیزی بیش از بیمار نبودن است
چینی‌ها معتقدند سلامتی ترکیبی از سلامت روح، ذهن و جسم می‌باشد و سلامت کامل با تعادل این سه سیستم امکان‌پذیر است. آنان معتقدند تعادل، بسیار حیاتی و مهم است و هر عضوی با اعضاء مرتبط دیگر باید در حال تعادل باشد تا انرژی مثبت در همه بدن ایجاد شود و سلامت کامل برقرار شود.
منبع: مؤسسه اطلاع‌رسانی طعام اسرار