کمیسیون ایران و شبهقاره نخستین اجلاس گفتوگوهای فرهنگی آسیایی با موضوع «عرفان و تصوف؛ ظرفیت‌ها و فرصت‌ها» در دانشگاه فردوسی مشهد را برگزار کرد.
محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد در آیین افتتاحیه این کمیسیون که صبح روز یکشنبه (۲۴ دیماه) برگزار شد، گفت: دانشگاه فردوسی مشهد هم‌اکنون مفتخر است که با همکاری سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی، بستری فراهم کرده تا در آن دانشمندان و دانشجویان از کشورهای مختلف منطقه در قالب گفتوگوی سازنده به بیان ایده‌های خود بپردازند.
وی ضمن اشاره به درگیری‌ها و مشکلات فراوان موجود در منطقه آسیا، گردهمایی شماری از نخبگان برای شناخت ابعاد فکری و فرهنگی بین ملل مختلف را از خبرهای مسرت‌بخش این زمان عنوان کرد و افزود: شما نخبگان و دانشمندان برجسته منطقه می‌توانید با تکیه بر مشترکات فرهنگی و عرفانی افقی روشن و نقطه امیدی برای همکاری‌های بین‌المللی در عرصه‌های فرهنگی و عرفانی ایجاد کنید.
کافی در ادامه عنوان کرد: امروز دانشمندان حاضر در این همایش، هرکدام نمایندگان کشورهایی هستند که بیشترین مشترکات منطقه‌ای در جنبه‌های مختلف زبانی، فرهنگی و عرفانی دارند و همین امر می‌تواند منجر به گفت‌وگویی سازنده در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی شود.
عرفان؛ مجال رفع عطش روح انسان
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد همچنین با اشاره به تاریخ قدمت آسیا، ورود اسلام را به این منطقه موجب افزایش ارتباطات گسترده فرهنگی و عرفانی دانست و در همین راستا عرفان و ادبیات را دو جلوه‌گاه روح آدمی دانست و گفت: عرفان مجال رفع عطش روح انسان است و ادبیات فارسی عرصه بروز زیبایی‌های کلامی است.
کافی سپس تلاش در عرصه فکری و فرهنگی در اجلاس گفتوگوهای آسیایی را نقطه امید همکاری و تعاملات بیشتر منطقه‌ای دانست و همت و تلاش همه شرکت‌کنندگان در این همایش را در جهت افزایش این همکاری‌ها و رسیدن به جهانی زیبا و به دور از خشونت را با تکیه بر تعاملات و مشترکات فرهنگی خواستار شد.
معتمدی، مدیر فرهنگی دانشگاه فردوسی مشهد و دبیر علمی کمیسیون ایران و شبهقاره نخستین اجلاس گفتوگوهای آسیایی هم، مقالات مختلف ارائه‌شده در این کمیسیون را موجب پربار شدن آن دانست و گفت: در این همایش بیش از ۲۷ مقاله داخلی و خارجی در موضوعات مختلف پذیرفته شده است که مقالات پذیرفته‌شده در این همایش در قالب ۶ پنل تخصصی به بحث و گفت‌وگو گذاشته شد.
وی همچنین با اشاره به تاریخ چندهزارساله آسیا، اشتراکات تاریخی و فرهنگی را کلید ارتباط بین مردم در این منطقه دانست و افزود: با ظهور اسلام نیز روابط موجود نه‌‌تنها کاهش پیدا نکرد؛ بلکه شاهد رشد و ترقی آن بودیم.
معتمدی همچنین تصوف اسلامی را ازجمله موضوعاتی با سابقه‌ی طولانی عنوان کرد و افزود: پس از گسترش اسلام در ایران و هند شاهد ظهور شخصیت‌ها و چهره‌های مختلفی در ایران و به ویژه در شبهقاره هند بودیم که بی‌شک زبان فارسی ابزاری مناسب برای انتقال پیام در عرصه‌های دین و عرفان و فرهنگ بوده است.
عباس خامه‌یار، معاون بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در سخنرانی خود به این نکته اشاره کرد که امیدواریم مباحث مطرح‌شده در این کمیسیون به نزدیکی بیشتر کشورهای این منطقه در عرصه‌های فرهنگی و عرفانی تبدیل شود.
ضرورت چنگ زدن به معنویت
وی پیوستن و چنگ زدن به معنویت را از ملزومات و ضروریات بشر دانست و افزود: زبان فارسی که مدت‌ها زبان اصلی و رایج مردم این منطقه و زبان ارتباط بین‌المللی بوده است با ظهور و نفوذ انگلیس به حاشیه رانده شد؛ اما وجود مشترکات زبانی توانست همچون ریشه‌های یک درخت تنومند موجب نزدیکی دوباره زبان‌ها به هم شود و موجبات تعاملات بیشتر را در عرصه‌های مختلف علمی و فرهنگی و عرفانی فراهم کند.
در ادامه این مراسم سید حسین فاضل آغا سنچارکی، معاون وزیر فرهنگ و اطلاعات افغانستان، با اشاره به ملزومات و دلایل گفت‌وگو در عرصه‌های فرهنگی و عرفانی، از شرکت‌کنندگان در این همایش خواست تا در بحث‌هایی که صورت می‌پذیرد موجبات تعاملات بیشتر منطقه‌ای و انسان‌دوستی را فراهم کنند تا دوباره شاهد بروز فرهنگ و عرفان غنی خود در این منطقه باشیم.
در پایان این مراسم نیز یاحقی، پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد و چهره ماندگار فرهنگ و ادبیات فارسی ایران، برگزاری اجلاس گفتوگوهای آسیایی را بسیار مفید دانست و گفت: امیدوارم بتوانیم با همفکری و گفتوگوی سازنده بین ایران و شبهقاره هند و دیگر کشورهای حاضر در این همایش به نقطه مطلوب برسیم.
مشترکات فرهنگی ایران و هند
وی همچنین با اشاره به مشترکات ادبی و فرهنگی موجود بین ایران و هند و همچنین وجود جاده ابریشم که موجبات تعامل فرهنگی بین کشور‌ها را میسر کرده بود، عنوان کرد: امیدواریم با احیای دوباره این جاده بتوانیم بیش از پیش تعاملات فرهنگی و عرفانی و ادبی خود را گسترش دهیم.
کمیسیون ایران و شبهقاره هند نخستین اجلاس گفتوگوی فرهنگی آسیایی، در قالب ۶ پنل تخصصی به بحث و بررسی مقالات و دیدگاه‌های موجود پرداخت و ٢۵ دیماه با برگزاری مراسم اختتامیه در دانشگاه به کار خود خاتمه داد.
نخستین اجلاس گفتوگوهای فرهنگی آسیایی، صبح شنبه (۲۳ دیماه) با حضور سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و بیش از ۷۰ اندیشمند و شخصیت علمی و فرهنگی از ۲۰ کشور آسیایی در این سازمان آغار به کار کرد.
دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، دانشگاه فرودسی مشهد و مازندران (بابلسر) به ترتیب میزبان کمیسیون‌های «شرق آسیا»، «شبهقاره» و «آسیای مرکزی و قفقاز» این اجلاس اعلام شده‌اند.
این همایش به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با همکاری دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه مازندران (بابلسر)، مؤسسه فرهنگی اکو، مجمع بین‌المجالس آسیایی و مرکز گفتوگوی همکاری آسیایی، برگزار و تا ۲۵ دی ادامه داشت.